مکتب طب ایرانی بر پایه ی اصول و مبانی خاصّی شکل گرفته است که به عنوان ریشه های ثابت و استوار طب پویا، فهم درست از آن، نتایج سودمندی را در شناخت و درمان بیماری ها و مهم تر از آن حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری ایجاد نموده است. بخش نظری طب ایرانی به بیان اصول و مبانی در طب می پردازد که به وجود آمدن و تعادل انسان به وجود آن ها بستگی دارد. این اصول شامل هفت جزء شامل: ارکان، امزجه، اخلاط، اعضاء، ارواح،...

اختلال اشتها و عدم تعادل انرژی سبب تغییر وزن و عوارض متعددی مانند چاقی یا سوء تغذیه می گردد. علی رغم تحقیقات گسترده در مورد اشتها و عوامل تغییردهنده آن هنوز هم در بسیاری از موارد، درمان اختلالات اشتها با مشکلات زیادی همراه است. در این مقاله براساس کتاب «قانون بوعلی سینا»، «الحاوی رازی» و سایر کتاب های معتبر طب سنتی ایران اشتها و اختلالات آن، رابطه اشتها با اخلاط اربعه و عوامل و داروهای مؤثر بر ...

مفهوم مزاج یکی از مفاهیم کلیدی است که از یک سوی در پزشکی و طبیعیات قدیم و از سوی دیگر در مباحث فلسفی به ویژه در حوزۀ نفس شناسی، نقش مهمی را ایفا می کرده است. از نظر قدما، مزاج کیفیتی است که در اثر واکنش میان عناصر اربعۀ جسم حاصل شده و دارای خاصیتی متفاوت از خاصیت اجزاست. کیفیت حاصل شده، دارای درجات متفاوتی از اعتدال است و میزانِ اعتدال کیفیت حاصل شده (مزاج)، عامل مهمی برای دستیابی موجودات به رتب...

مقدمه: طب سنّتی ایران دارای سابقه ا ی درخشان با منابع مکتوب فراوان در عرصه ی پزشکی است و در درمان بیماری ها همچون مکاتب دیگر، از داروها استفاده می نماید. یکی از مهم ترین دسته ها ی دارویی مورد استفاده در این طب؛ مسهل ها نام دارند که این داروها به دفع اخلاط فاسد یا به عبارتی مواد زاید از بدن می پردازند. در این مطالعه مطالب مربوط به انواع، نحوه ی مصرف و مکانیسم اثر این دسته از داروها از منابع مختلف...

یکی از بیماری‏های شایع امروزی که هنوز در طب کلاسیک درمان اساسی برای انواع آن شناخته نشده، زخم‏های روده‏ای و بیماری‏های التهابی روده است. از آنجایی که مکتاب‏های طب ایرانی راهکارهای متفاوت و مؤثری در درمان بیماری ها دارد، در این مطالعه مروری، به بررسی علل ایجاد، روش‏های تشخیصی و درمان این بیماری‏ در این مکتاب‏های پرداختیم. به این منظور، کتاب‏های طبی معتبر و در دسترس بررسی شدند. زخم‏های روده‏ای تح...

تب یکی از عوارض بیماریها است که حتی در برخی از موارد ممکن است در بررسیهای تشخیصی نیز علل آن مشخص نگردد. ابوعلیسینا دانشمند ایرانی تب را بر اساس سببشناسی عضو گرفتار، زمان تب و اخلاط درگیر طبقهبندی نموده است. از دیدگاه ایشان، تب بر سه نوع شامل تب دق، تب خلطی و تب روزانه میباشد. ابوعلیسینا بر گرفتن شرح حال و معاینه دقیق بیمار تاکید داشته و میفرماید هر آنچه مربوط به قبل از بروز تب است، میبایست پرسی...

تب یکی از عوارض بیماریها است که حتی در برخی از موارد ممکن است در بررسیهای تشخیصی نیز علل آن مشخص نگردد. ابوعلیسینا دانشمند ایرانی تب را بر اساس سببشناسی عضو گرفتار، زمان تب و اخلاط درگیر طبقهبندی نموده است. از دیدگاه ایشان، تب بر سه نوع شامل تب دق، تب خلطی و تب روزانه میباشد. ابوعلیسینا بر گرفتن شرح حال و معاینه دقیق بیمار تاکید داشته و میفرماید هر آنچه مربوط به قبل از بروز تب است، میبایست پرسی...

صبر یکی از گیاهان مشهور در طب سنّتی ایران است که با نام‌های متعددی از جمله صبارا، فیقرا و الوا معرفی شده است. شیرابه‌ی خشک شده‌ی برگ این گیاه تحت نام‌های صبر سقوطری، صبر عربی و صبر سِمِنجانی نامیده می‌شود. صبر در طب سنّتی به عنوان مسهل اخلاط از اعضای مختلف به خصوص سر، معده و مفاصل شناخته شده است. با در نظر گرفتن خصوصیات گیاه‌شناسی مذکور در منابع طب و داروسازی سنّتی برای این گیاه می‌توان آن را با گیا...

فلسفه در طول علوم قرار دارد و اصول موضوعه آنها را اثبات میکند. این دانش به اشکال گوناگون با علم طب تعامل دارد و بر آن تاثیر میگذارد. فلسفه از یک طرف مبادی علم طب را اثبات میکند، از طرف دیگر موضوع علم طب بدن است و فلسفه نیز از رابطه نفس با بدن بحث میکند و دستاورد فیلسوفان درباره نفس، میتواند مبنای مطالعات تجربی قرار گیرد. طب ابنسینا متاثر از مبانی فلسفی وی است. تاثیر مبانی فلسفی ابنسینا بر طب سن...