با آنکه اصل آزادی قراردادها این امکان را فراهم ساخته است تا طرفین با اراده و اختیار کامل دررسیدن به توافق گام بردارند، تجربه نشان داده است که با گذشت زمان و پیشرفتهای علمی و صنعتی،توازن میان طرفین قرارداد بههم خورده است تا جاییکه امروزه در بسیاری از قراردادها سخن از طرفضعیف و طرف قوی به میان میآید و کار قانونگذاران و حقوق دانان را در ایجاد تعادل میان طرفین بامشکل مواجه میسازد. از دیرباز به دلای...

در این نوشتار علم مطلق از منظری واقع گرایانه به عنوان علم قضیه ای مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مهمترین مشکل در این باره تعارض میان علم مطلق و اختیار است. این تعارض هم در مورد اختیار خداوند مطرح می شود و هم اختیار بشر. اما اختیار عموماً به دو معنای متفاوت به کار می رود؛ یکی اختیار به معنای «قدرت بر فعل و ترک» و دیگری به معنای «قدرت بر تصمیم». هر چند اختیار خداوند را باید به معنای دوم گرفت ولی...

سنت خلقت به نحوی است که رفع نیازهای بشر بدون تحقیق و تفکر میسر نمی شود. اگر میدان تحقیق و ابداع به روی انسان باز نبود و حوائج بدون زحمت حاصل می شد وی بدنبال چاره جوئی و تحقیق و تفکر نمی رفت و در آن صورت حالتی سرد و یکنواخت بر زندگی اش حکومت یافته و اختیار و طلب معنی و مصداق نیافته و مسئله امتحان و تقرب و عصیان مفهوم نمی یافت. ثمره این تلاشها رفع موانع موجود در سر راه تامین نیازهای بشر از طریق آ...

سنت خلقت به نحوی است که رفع نیازهای بشر بدون تحقیق و تفکر میسر نمی شود. اگر میدان تحقیق و ابداع به روی انسان باز نبود و حوائج بدون زحمت حاصل می شد وی بدنبال چاره جوئی و تحقیق و تفکر نمی رفت و در آن صورت حالتی سرد و یکنواخت بر زندگی اش حکومت یافته و اختیار و طلب معنی و مصداق نیافته و مسئله امتحان و تقرب و عصیان مفهوم نمی یافت. ثمره این تلاشها رفع موانع موجود در سر راه تامین نیازهای بشر از طریق آ...

علاّمه طباطبائی هدایت را به دو قِسم هدایت اوّلی و هدایت ثانی تقسیم می کند. وی هدایت اوّل را به انسان و هدایت دوم را به خدا منتسب نموده است و با تبیینی که درباره هر یک انجام می دهد، هیچ یک از آنها را خارج از اراده الهی قلمداد نمی کند و در عین حال، نقش اختیار انسان را در هر یک به وضوح نمایان می نماید. در باب اضلال الهی نیز باید گفت که وی اضلال منتسب به خداوند را اضلال مجازاتی دانسته است و به شیوه ای ...

مسئله قضا و قدر، از دیرباز مورد توجه و تأمل اندیشمندان مسلمان؛ اعم از اهل سنت و شیعه بوده است. متفکران جهان اسلام با الهام از آیات قرآن و احادیث پیامبر(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت(علیهم السلام)، رابطه خالقیت و ربوبیت خدای متعال با نظام هستی و افعال انسان را به گونه ای تفسیر و تبیین کرده اند که موجب اسناد شرور و نواقص و افعال قبیح به حق تعالی نشود. از نظر آنان، تعلّق علم و مشیت و قضا و قدر اله...

هیچ‌یک از اسناد بین‌المللی حقوق بشر و اکثر قوانین داخلی، به‌صراحت حق مرگ را شناسایی نکرده‌اند، با این حال، در دیوان اروپایی حقوق بشر و حتی برخی محاکم ملی، ذیل سایر حقوق و آزادی‌های دیگر مندرج در این اسناد، افراد مدعی دارابودن چنین حقی شده‌اند که بعضاً این دعاوی شناسایی حق مذکور و تغییر قوانین ملی را در پی داشته‌‌اند. نوشتار پیش‌رو درصدد پاسخ به این پرسش است که آیا در رویۀ دیوان، با تأکید بر کنوا...

بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، نهادهایی فراملی و با حوزه تعیینی فعالیت در عرصه بهبود توسعه اقتصادی کشورها به حساب می‌آیند. اگر‌چه حوزه صلاحیت و اختیار این دو نهاد بر اساس اساسنامه از خصوصیات منحصربه‌فرد آشکاری برخوردار است، مقوله عدم اهتمام و اشاره به حقوق بشر به یک میزان در اساسنامه هر دو نهاد، نادیده گرفته شده است. بر این اساس، موقعیت حقوقی منتج از محدودیت‌های اساسنامه‌ایِ مورد اشاره در قب...

اختیار آسیایی (یا اختیار میانگین) نمونه‏‏ ای خاص از قرارداد اختیار است، که بازده آن وابسته به میانگین قیمت دارایی پایه در سرتاسر بازه ی زمانی از قبل تعیین شده می باشد. این اختیارات از نمونه های اصلی اختیارات نامتعارف هستند و در بازارهای مالی بسیار مشهورند. یکی از مزایای اختیارات آسیایی این است که می توانند میزان ریسک دستکاری های قیمت را در سررسید و در بازار مالی کاهش دهند. یکی دیگر از مزایای ای...

در حالی که اختیار واقعی بر وجود رابطه ی قراردادی بین وکیل و موکل استوار است؛ در اختیار ظاهری، اساسا قراردادی بین طرفین وجود ندارد. از دیدگاه نظری اختیار ظاهری، مانند اختیار واقعی از اعلام موکل مبنی بر اینکه وی رضایت دارد که شخصی به عنوان وکیل وی عمل نماید؛ نشات می گیرد. در اختیار ظاهری این اعلام به طرفیت شخص ثالث انجام می شود؛ در حالی که در اختیار واقعی این اعلام به طرفیت وکیل صور می گیرد. لذا ...