یکی از ادوار علم اصول فقه‘ دوره جدید آن است که پس از نهضت اخباریین ‘ به وسیله استاد اکبر مولی محمد باقر بین محمداکمل معروف به «وحید بهبهانی» یا «آغا باقر بهبهانی» (متوفی به سال 1206 ه.ق) پایه گذاری شده است . در این دوره ‘علم اصول به تدریج به بالاترین درجه کمال سوق داده شد. رهبران این دوره‘ یعنی : وحید و شاگردانش ‘ در راه مقاومت در برابر اخباریان و شکست نهضت انان از هیچ کوششی دریغ نکردند. در آ...

در بحث که راجع به مهمترین تمایزات اعتقادی شیعه نسبت به اهل سنت است، در حوزه جبر و اختیار، معتزله به تفویض، اشاعره به جبر، و شیعه به «امر بین الامرین» قایل اند. از منظر شیعه، امام باید منصوص از جانب خدا و رسول باشد، و نیز نبی و اما باید هر دو معصوم از گناه و اشتباه باشند. لیکن اهل سنت تصمیم اهل حل و عقد را در انتخاب امام شرط می دانند و به عصمت ائمه معتقد نیستند. موضع اهل سنت در خصوص بداء انکار ا...

تعریف مسئله و تبیین موضوع: یکی از جریان های مهم فکری که در قرن یازدهم، پیرامون نحوه کشف احکام شرعی شکل گرفت جریان اخباریگری است. اخباریان در یک تعریف معمول، کسانی هستند که در استنباط احکام شرعی به نصوص قرآن و احادیث بسنده کرده و سایر منابع را قبول ندارند. بنابر این تعریف، این مکتب توسط محمد امین استر آبادی بنیان گذاری شده و در مقابل مکتب اصولیان قرار گرفته است. تفاوت هایی بین اخباریان و اصو...

در قرون اخیر اخباریان، بر گروهی از عالمان اطلاق می شود که نسبت به اخبار رسیده ازمعصومین- علیهم السلام – توجه ویژه نشان می دهند و روشهای اجتهادی - بدان سان که در اصول فقه مطرح می باشد - را نمی پسندند و به جز کتاب و سنت در استنباط احکام شرعی دلیلی را نمی شناسند. اطلاق عنوان اخباری بر گروهی خاص و به اصطلاح رایج کنونی آن به سد? یازده هجری قمری مربوط می شود و آغازگر این جریان،محمد امین استرآبادی بود...

یکی از ادوار علم اصول فقه‘ دوره جدید آن است که پس از نهضت اخباریین ‘ به وسیله استاد اکبر مولی محمد باقر بین محمداکمل معروف به «وحید بهبهانی» یا «آغا باقر بهبهانی» (متوفی به سال 1206 ه.ق) پایه گذاری شده است . در این دوره ‘علم اصول به تدریج به بالاترین درجه کمال سوق داده شد. رهبران این دوره‘ یعنی : وحید و شاگردانش ‘ در راه مقاومت در برابر اخباریان و شکست نهضت انان از هیچ کوششی دریغ نکردند. در آ...

میرزا مهدی اصفهانی، مؤسس مکتب معارف خراسان، موسوم به «تفکیک»، علاوه بر دارا بودن اجتهاد مطلق و تبحر در علوم عقلی، یکی از قرآن‌پژوهان معاصر نیز به حساب می‌آید. دلیل این مدعا وجود آثاری از ایشان در حوزۀ قرآن همچون معارف القرآن، رسالۀ شاهزاده افسر، رسالة فی وجه اعجاز کلام الله المجید و ... است. وی دیدگاه‌های معارفی خود را بر آیات و روایات بنا نهاد و همین گرایش به نقل، سبب شده وی را که نخستین مروج ...

در این نوشته با روش توصیفی به مقایسه تطبیقی دو گروه نقل¬گرا از شیعه و سنی پرداختیم و با بررسی نظرات ایشان و تقسیم کارکرد عقل در امور دینی به سه حوزه توانایی هستی شناسانه، معرفت شناسانه و سنجشگرانه عقل، به این نتیجه رسیدیم که با توجه به عدم ارزش معرفتی عقل نزد آن دو، در اغلب موارد، عمل به عقل را با دوری از دینِ حق، مساوی می پنداشتند. از جهت توانایی هستی شناسانه عقل، هر دو مانند عقل¬گرایان قائل به...

اخباریان، در قرون اخیر، بر گروهی از عالمان اطلاق می شود که نسبت به اخبار رسیده از معصومان: توجه ویژه نشان می دهند. در این میان، دیدگاه این گروه نسبت به علم رجال و ارزش آن در خور تأمل است. آنچه مشهور است، رویکرد منفی اخباریان به علم رجال و انکار نیاز به این دانش از سوی آنان است. شاید مخالفت اخباریان با علم درایه و در پی آن، تنویع حدیث و از سوی دیگر، رابطه تنگاتنگ میان علم درایه و دانش رجال همگان...

یکی از مباحث درازدامنی که در علم رجال پس از ظهور اخباریان مورد توجه اصحاب رجال قرار گرفت، مسئله توثیق وکلای ائمه(ع) بوده است. بحث های پیرامونی گسترده­ای درباره این مسئله در کتب رجالی شیعه صورت گرفته است. البته در آرای رجالیان متقدم، نظراتی پیرامون وثاقت وکلاء ائمه (ع) وجود دارد، اما این نظرات دال بر جریان وکالت آنان نیست. مسئله وثاقت وکلا از این نظر حائز اهمیت است که اخباری از برخی وکلاء که نصی...

رساله ای که در پیش دارید به یکی از عمیق ترین مباحث در تاریخ فقه شیعه می پردازد .اخباری گری و اصولی گری را می توان یکی از مهمترین اختلاف فکری میان تمام مذاهب اسلامی دانست و از همان اغاز فقه اسلامی نسبت به استنباط احکام دو گونه دیدگاه اجتهادی و اهل حدیث به وجود امد ولی با وجود این همه اهمیتی که در خود دارد تحقیق کمی در مورد ان شده به همین منظور محقق در این رساله موضوع در دو فصل بحث می کند :فصل او...