از مسائل مهم در دوران بعد از فاجعه­ها از جمله جنگ‌ها، مسئله‌ بازسازی ویرانی‌ها و همچنین برپایی حیات اجتماعی در جامعه آسیب‌دیده است. مقاله­ حاضر به بررسی ابعاد فرایند بازسازی اجتماعی جوامع جنگ‌زده می­پردازد. مطالعه­ میدانی در سه روستای جنگ‌زده‌ استان کردستان (نژمار، قلاجی و قلعه گاه) انجام شد. پژوهش با به‌کارگیری روش‌های کیفی تجربه خانواده‌هایی را در کانون مطالعه قرار می‌دهد که به‌ طور مستقیم از...

اجتماع محلی آخرین لایه اصالت فرهنگی و هویت دست نخورده و یکدست تلقی می شود. مطالعات انجام شده در این حوزه با قوت های خاص خود و البته کاستی های روش شناختی همراه بوده اند. وجه غالب پژوهش های این حوزه با تأثیرپذیری از جامعه شناسی پوزیتیویستی، بیش ازپیش به سوی تحقیقات پیمایشی و پرسش نامه گرایی کشانده شده است و منطق غالب بر آنها فرضیه سازی بوده است؛ به گونه ای که تناسب بین مسائل و روش های تحقیق با با...

از مسائل مهم در دوران بعد از فاجعه­ها از جمله جنگ ها، مسئله بازسازی ویرانی ها و همچنین برپایی حیات اجتماعی در جامعه آسیب دیده است. مقاله­ حاضر به بررسی ابعاد فرایند بازسازی اجتماعی جوامع جنگ زده می­پردازد. مطالعه­ میدانی در سه روستای جنگ زده استان کردستان (نژمار، قلاجی و قلعه گاه) انجام شد. پژوهش با به کارگیری روش های کیفی تجربه خانواده هایی را در کانون مطالعه قرار می دهد که به طور مستقیم از جن...

پرسش اساسی این مقاله آن است که  اجتماع محلی که در مسیر تاریخی اش تا به امروز تاب آورده است با چه چالش‌هایی روبروست و آسیب پذیری تاب‌آوری در یک اجتماع بومی-محلی  تحت تاثیر چه عواملی صورت می‌گیرد؟ اگرچه بسیاری از  اجتماعات نتوانستند در مقابل تحولات و تغییرات بیرونی تاب‌ بیاورند و خود را براساس دگرگونی‌های به ‌وجود آمده تنظیم کرده و بسیاری از مناسبات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بوم زیستی را از دست ...

توسعه­ی روستایی باید با شرایط محیطی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه سازگار باشد. تحقّق توسعه­ی روستایی گامی در جهت خودکفایی و بهبود وضعیت جامعه روستایی است .بنابراین توجه به زمینه­های بومی لازم است. مقاله­ی حاضر یک مطالعه­ی بنیادی و کتابخانه­ای برای معرفی دانش بومی به­عنوان بستری مناسب برای بومی­سازی توسعه­ی روستایی است و به این موضوع پرداخته شده که با مّد نظر قرار دادن دانش بومی و ویژگی­های آن ...

ادبیات جامعه‌شناسی اجتماعات محلی و روستایی در ایران، کنش اجتماعی بومی را عمدتاً بر پایۀ ارکان اقتصاد سیاسی شامل نظام قدرت، منابع ثروت و شیوه‌های تولید اقتصادی تحلیل کرده است. به عبارت دیگر در این گفتمان، حیات روستایی بیش از هر چیزی با مقولات «دولت»، «زمین»، «آب» و «اشکال بهره‌برداری» تبیین شده است. با اینکه ارزش تبیین‌گری این مقولات با فرض خودبسندگی جامعه‌شناسی یعنی «تحلیل امر اجتماعی با امر اجت...

امروزه در محافل دانشگاهی و در حوزه های علوم انسانی، بحث در مورد علوم انسانی اسلامی و بومی بصورت جدی مطرح و پیگیری می شود. از اهداف این جریان می توان در مورد امکان و یا عدم امکان تاسیس علوم انسانی بومی مبتنی بر مولفه های تاریخی و فرهنگی این کشور نام برد. در ذیل این مجموعه می توان از امکان ایجاد و تاسیس جامعه شناسی اسلامی با توجه به تعدد دانشمندان اجتماعی مسلمان در ادوار گذشته کشورمان نام برد. در...

امروزه در مدیریت سوانح طبیعی، بر رویکرد جدیدی به نام مدیریت اجتماع محور تأکید می شود که به ظرفیت ها و دانش های جوامع محلی و استفاده از تکنیک های بومی با فناوری های نوین برای کاهش آسیب پذیری از سوانح توجه دارد. ابتکارهای متنوعی در جوامع روستایی برای کاهش آسیب پذیری سوانح طبیعی وجود دارد که می توان به عنوان مکمل دانش نوین به آن توجه کرد؛ بنابراین، مقالة حاضر دانش بومی و نوین کاهش آثار سوانح طبیعی...

با گسترش تربیت مدرن در عصر حاضر، ارتباط فرآیند تربیت با عناصر فرهنگ بومی دشوارتر گشته است و با تأکید بر این ارتباط، «چالش ناهماهنگی نظام تربیتی مدرن با فرهنگ بومی جوامع» بیشتر رخ می‌نماید. یکی از عوامل این چالش، وجود ناسازگاری بین فلسفه تربیتی مدرن با فرهنگ بومی است. لذا به‌نظر می‌رسد برای مواجهه با این چالش ، باید «فلسفه تربیتی اجتماع» را با تکیه بر عناصر اسلامی و ایرانی فرهنگ بومی تدوین کنیم ...

بحران انرژی در دهه هفتاد میلادی و در ادامه آن مشکلات زیست­محیطی، بر بسیاری از فعالیت­های انسانی سایه افکند و باعث شد، حوزه طراحی معماری به عنوان یکی از عوامل موثر در مصرف بالای انرژی با چالشی سخت مواجه گردد. از این­رو مسئله حفظ محیط­زیست، نیاز نسل­های آینده و بهره­گیری از انرژی­های رایگان مفهوم جدیدی را با عنوان «پایداری» در همه علوم وارد نمود. بر اساس مطالعات صورت گرفته بسیاری از بناهای بومی ...