مقاله ی حاضر به بررسی تشبیه و طبقه بندی انواع آن در دیوان سعید خان مولتانی      می پردازد. نمایاندن ارزش ادبی و هنری هر اثر منوط به زیبایی شناسی آن است؛ تشبیه علاوه بر اینکه از ارکان مهم واساسی علم  بیان محسوب می شود؛ بررسی وتحلیل انواع آن از نظر ساختار و محتوا می تواند بیانگر سبک وزبان خاص شاعر نیز باشد. از این روی بررسی اثرسعید خان مولتانی، از منظر کاربرد تشبیه می تواند راهگشایی برای علاقه من...

تشبیه در خیال آفرینی و آراستگی متن تاریخ وصّاف نقش مهمی را ایفا می کند. وصّاف الحضره، در این اثر سعی دارد تا با بهره گیری از عناصر بیانی؛ بخصوص تشبیه، منطق نثری این کتاب را به نثر شاعرانه نزدیک تر نماید. نبود نسخه ای منقّح از تاریخ وصّاف و نثر مصنوع و متکلّف آن، همواره موجب گردیده تا این کتاب ارزشمند، کمتر مورد اقبال و بررسی قرار گیرد. این پژوهش برآن است تا ضمن آشنا ساختن مخاطبان با ساختار تشبیه در ...

در میان فنون بلاغت دانش بیان و در میان دانش بیان فن تشبیه از جایگاه ویژه ای برخوردار است . در میان کتب بلاغی قدما تقسیم بندیهای گوناگون در باب تشبیه از حیث ارکان تشبیه صورت گرفته است ‘ چون حسی یا عقلی بودن ‘ طرفین تشبیه ‘ مطلق ‘ مقید یا مرکب بودن و... در مطالعه متون ادب فارسی به گونه ای دیگر از تشبیه برمی خوریم که در کتب قدما مستقلأ مورد بحث قرار نگرفته است ‘ اگر چه این نوع تشبیه در تقسیم بندی...

بررسی شگردهای بلاغی اثر ادبی از راه‌های کشف زیبایی‌های متن است. در مطالعات بلاغی سنتی غالباً با نگاهی جزءنگر تنها به تعیین بسامدها و توصیف آرایه‌ها و انواع آن‌هادر متون ادبی بسنده می‌شد. در مقابل، سبک‌شناسی بلاغی، رویکردی جدید در بررسی ویژگی‌های بلاغی متن است که تأثیر آرایه‌های ادبی را بر کیفیت پردازش موضوع با توجه به آن‌گونه (ژانر) خاص بررسی می‌کند. در این رویکرد، ما با مفاهیمی از حوزۀ نقد، زبا...

نفثه ‌المصدور شهاب‌ الدّین محمّد خرندزی زیدری نسوی از شاهکارهای ماندگار نثر مصنوع و متکلّف در سدة هفتم هجری است. این کتاب، بیش از آنکه تاریخی‌ـ ‌ادبی باشد، ادبی‌ـ ‌تاریخی است و بیشتر گزاره‌های آن ادبی‌ و عاطفی است. جنبة ادبی متن بیش از روایت تاریخ و گزارش تاریخی اثر است. زاویة دید در نفثه ‌المصدور، اول شخص است و از آن بیشتر برای بیان هیجان، احساس و عاطفه بهره گرفته می‌شود. پیوند شاعرانگی و فرم، یک...

تشبیه، یکی از آرایه‌های بیانی است که با ادّعای همانندی میان دو یا چند امر، علاوه بر تصویرگری در شکل خُرد، در بُعد کلان و در ضمن بررسی بافت کلّی یک اثر، می‌تواند میزان و محکی برای سنجش میزان خلاقیت نویسنده یا شاعر در طرح این همانندی‌ها باشد. نگاهی به ادبیات داستانی معاصر و بررسی نقش تشبیه در رمان فارسی، بر این امر صحّه می‌گذارد که در رمان، بر‌خلاف شعر، اثر‌گذاری تشبیه از واحد جمله فراتر می‌رود و ...