چکیده عنوان پایان نامه حاضر نقش عبدالله بن عباس در دوران خلفا وامیر المومنین علی علیه السلام بوده است . جهت بررسی موضوع، سوال اصلی این رساله به این شرح می باشد : موضعگیری عبدالله بن عباس در دوران خلفای نخستین و امیرالمومنین(ع) چگونه بوده است؟ فرضیه: عبدالله بن عباس در تمامی دوران حیاتش و حوادث روزگار در راه پشتیبانی و حمایت از ولایت امیرالمونین (ع) از هیچ کوششی فرو گذاری نکرده است. جهت بررسی ...

موسی بن عقبه از سیره نگارانی است که در کنار ابن اسحاق نقش اساسی در تدوین سیره و مغازی پیامبر(ص) داشته; لکن کتاب مغازی او به مرور زمان (به دلایلی که چندان بر ما روشن نیست) از بین رفته است. قدمت کتاب او سبب شده تا سیره نگارانِ پس از او در کتاب های سیره و تاریخی از آن بهره ببرند. از مجموع گزارش های دیگران که از موسی بن عقبه در کتاب های مختلف آمده است، می توان تا حدودی شکل اصلی کتاب مغازی موسی بن عق...

تحقیق درباره شخصیت های صدر اسلام به ویژه کسانی که هم عهد رسول خدا(ص) را درک کرده و هم در دوره پر آشوب پس از رحلت آن حضرت حضور داشته و گاه در خلق یا تقویت برخی حوادث نقش فعال و موثری ایفا کرده اند, برای نشان دادن تصویری نسبتا واضح و در عین حال واقعی از اوضاع سیاسی, اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی آن روزگار ضروری و با اهمیت می نماید; از این رو در این مقاله برآنیم با بهره گیری از منابع گوناگون, تا حد امک...

عملکرد حکومت معاویه و یزید در پیدایش تحول و دگرگونی مردم اثر فراوانی داشت. اقدامات دستگاه حکومتی معاویه عبارت بود از: 1. تبدیل خلافت به سلطنت؛ 2. سپردن مسولیتهای حکومتی و کلیدی به خویشان و بستگان خویش؛ 3. حیف و میل بیت المال؛ 4. تحمیق، تهدید، کشتار و تحذیر افکار عمومی، تحت عنوان دین و نیز جعل حدیث، بویژه برای کوبیدن اندیشه علوی؛ 5. ترویج اندیشه جبری گرایی و احیای تمایلات قبیله‏ای و نژادی. د...

ابوالعبّاس قصّاب آملی از مشایخ بزرگ قرن چهارم، پیر و مراد ابوسعید ابوالخیر، ابوالحسن خرقانی... و خود نیز مرید محمّدبن عبدالله طبری بود.وی مردی امّی بود که با وجود امّی گری اش از ظرایف و دقائق علم توحید مشکل گشایی می کرد وغوامض آن را برطرف می ساخت. نگارنده دراین مقاله پس از معرّفی این شخصیّت، به شرح و بسط سخنان وی،همراه با تجزیه و تحلیل نظر عارفان درباره ی وی،پرداخته است.

کتاب " بیان معانی الفاظ القرآن " تصنیف علی ابن عبدالله بن عباس ( فو : 118 ه.ق)- که در ضمن مجموعه ای مخلوط از رسائل قرآنی است – در اصطلاح قرآن پژوهان ، در فن وجوه و نظائر قرآن کریم است . این کتاب ، اثری مستقل و ارزشمند در این زمینه به شمارمی آید و در آن ، وجوه معنایی 72 واژه از قرآن آمده است . دانشمندان ، کهن ترین اثر در این فن کتاب را " الاشباه و النظائر " مقاتل ابن سلیمان بلخی (فو : 150 ه.ق...

ابوالعبّاس قصّاب آملی از مشایخ بزرگ قرن چهارم، پیر و مراد ابوسعید ابوالخیر، ابوالحسن خرقانی... و خود نیز مرید محمّدبن عبدالله طبری بود.وی مردی امّی بود که با وجود امّی گری اش از ظرایف و دقائق علم توحید مشکل گشایی می کرد وغوامض آن را برطرف می ساخت. نگارنده دراین مقاله پس از معرّفی این شخصیّت، به شرح و بسط سخنان وی،همراه با تجزیه و تحلیل نظر عارفان درباره ی وی،پرداخته است.

وجود تاریخی شخصیتی به نام عبدالله بن سبأ یکی از مسائل مورد اختلاف در متون تاریخی و فرقه شناختی جهان اسلام است که با توجه به اهمیت آن مستشرقان نیز در این زمینه به اظهار نظر پرداخته اند. دو دیدگاه متضاد در بارۀ عبدالله بن سبأ وجود دارد؛ دیدگاه نخست او را شخصیتی مؤثر در رویدادهای صدر اسلام می داند و دیدگاه دیگر وجود تاریخی او را زیر سؤال می برد و او را شخصیتی ساختگی می شمرد. نوشتار حاضر پس از بررس...

این مقاله به بررسی تطبیقی کتاب جهان نامه نوشتۀ محمّد بن نجیب بکران و نسخۀ خطی مسالک و ممالک اثر ابوالحسن صاعد بن علی جرجانی، که در نیمۀ دوم قرن نهم کتابت شده است، می پردازد. از این بررسی تطبیقی معلوم می شود که جرجانی بسیاری از مطالب خود را از جهان نامه گرفته است و با این حال، به سبب بیشتر بودن نسخه های مسالک جرجانی نسبت به متن جهان نامه، می توان بعضی اغلاط متن و نسخه های جهان نامه را تصحیح کرد، ...