در قانون آیین دادرسی مدنی، تصمیم قضایی دادگاه تحت عنوان «رأی» به دو نوع «حکم» و «قرار» تقسیم شده است اما گواهی عدم امکان سازش که به عنوان یکی از انواع تصمیمات دادگاه در دعوی طلاق شناخته شده در قانون مغفول مانده است. نوشتار حاضر درصدد بیان این مطلب است که قوانین موجود، در تعیین جایگاه حکم طلاق و تفکیک آن از گواهی عدم امکان سازش موفق نبوده و قضات نیز در جهت رفع ابهام ها و خلأهای قانونی، رویه ای م...

تصمیمات دادگاه در هر یک از مقاطع دادرسی تا خاتمه آن تا حدودی نقطه نظرات دادگاه و نگرش او را نسبت به ادعاها و دفاعیات طرفین دعوا نشان می دهد. وقتی دادرسی به پایان می رسد، دادگاه تصمیم قاطع خویش را در قالب رأی صادر و به تناسب نوع خواسته و جریان دادرسی و اقدامات طرفین، یکی از دو عنوان قرار و حکم را بر آن می نشاند. هر یک از قرار و حکم دادگاه دارای موضوع و یا موضوعاتی است که باید در جای درست خود به ...

ممکن است شخصی حق داشته باشد از یک رأی به چند طریق شکایت کند. این طرق شکایت عادی و فوق‏العاده طی اصولی در کنار یا به دنبال هم هستند. اسقاط این حق شکایت بر اساس اصول شناخته‏شدة دادرسی میسر است. اما، دربارة نحوه و هنگامة اسقاط و برخورد آن با صلاحیت و اختیار توصیف دادگاه مرجوع‏الیه در تفسیر قوانین نزد دکترین و رویة دادگاه‏ها اختلاف‏هایی وجود دارد. برخی آن را ضمناً قابل اسقاط می‏دانند، برخی شعب فقط ب...

کانت در دقیقه دوم نقد سوم، کلّیت سوبژکتیو احکام ذوقی را طرح می‌کند. این کلّیت متضمن مطالبه توافق به منزله نوعی حق از همه است. برخی شارحان کانت این مطالبه را با اخلاق در پیوند می‌دانند، اما به نظر می‌رسد بحث کانت در مورد کلیّت احکام ذوقی دارای نوعی ابهام است، زیرا وی در مواردی اخلاق را از این بحث جدا کرده است. لزوم مطالبه توافق، و نه توقع یا انتظار داشتن آن، بر این ابهام می‌افزاید زیرا آن را به ...

ابهام شناسی از جمله مباحث مهم زبان شناسی ترجمه است که از گذشته تا کنون، ابعادی از آن به تناسب و با عناوین مختلف در علوم گوناگون مورد توجه قرار گرفته و دانشمندان کم و بیش بدان پرداخته اند. اما در این تحقیقات، بررسی تطبیقی و توجه همزمان به مبدأ و مقصد و به ویژه محور قرار دادن قرآن و تنظیم مباحث به فراخور آن  که در ترجمه قرآن نقشی مهم و درخور توجه دارد، جایگاه مناسبی نیافته است. البته تحقیقات یاد ...

اگر خط ّ سیر ابهام را در شعر فارسی پیگیری کنیم، خاقانی و بیدل از نقطه های اوج آن خواهند بود. پیچیدگی و دیریابی معنای شعر این دو شاعر، مجال شکل گیری افکار گوناگون را در خصوص شعر آنان فراخ کرده، تا جایی که که گاه درباره یک بیت، چندین نظر بیان شده است. این مقاله بر آن است با نگاهی به ابهام و تقسیم بندی های آن، به بررسیِ ابهام در شعر خاقانی و بیدل از دو منظر واژگانی و نحوی بپردازد. در سطح واژگانی، مو...

افزایش میزان مهریه پس از عقد نکاح از توافقات رایج میان زوجین است. به رغم آن­که عرف جامعه از میزان افزایش یافته با عنوان مهریه یاد می­کند، وضعیت حقوقی چنین توافقی محل اختلاف است؛ امری که گاه صدور آرای متفاوتی را از سوی محاکم کشور موجب می شود. در پی طرح دعوا در دیوان عدالت اداری در خصوص جزئی از بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که افزایش مهریه به شرط تنظیم سند رسمی را ممکن می ساخت، این دیوان ...

فریقین سند احادیث نهی از تفسیر به رأی را پذیرفته و دربارهء مفاد این احادیث به دوگروه کلی تقسیم شده اندهء گروهی با استناد به این روایات هر نوع کوششی را برای استنباط مراد خدا از ظواهر آیات مردود و حرام می دانند، گروه غالب با رد این نگرش نهی از تفسیر به رأی را به معنای نفی مطلق تفسیر قلمداد نمی کنندو بر این باورندکه مقصود از این روایات تفسیر بدون علم، یا تحمیل رأی بر قرآن است. برخلاف تصور برخی اخت...

حکم معافیت دولت از پرداخت هزینه ی دادرسی در قوانین موضوعه ی ایران با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است؛ به رغم تصریح به چنین معافیتی در قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318، در قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 ذکری از آن به میان نیامده است. با وجود صدور رأی وحدت رویه از سوی هیأت عمومی دیوان عالی کشور و تصریح به تکلیف دولت در پرداخت هزینه ی دادرسی، وجود برخی قوانین خ...