اصطلاح "شهروند ایران “تا حدود دو دهه اخیر فاقد سابقه در قوانین و ادبیات حقوقی ایران بوده و حتی طرف ایرانی دیوان داوری دعاوی ایران - آمریکا در دهه 1360 وجود آنرا در حقوق ما رد نمود. اما در دو دهه اخیر اصطلاح مزبور کلید واژه تعدادی قوانین ومقررات مختلف گشته و سونامی­وار در سخنرانی­ها و اعلامیه­های رسمی، رسانه­ها و نشریات هم بشدت تاخت و تاز دارد، البته بدون اینکه از لحاظ حقوقی مفهوم، مصداق و رابطه...

به رغم اینکه اهدای جنین یکی از روش های درمان ناباروری در ایران شناخته شده و در این خصوص، قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور و آیین نامه اجرایی مربوط به آن تصویب شده است، اما در زمینه های مختلف از جمله ماهیت حقوقی اهدای جنین و به تعبیری، روابط قانونی طرفین این پدیده، ناقص به نظر می رسد. به همین دلیل، تفاسیر مختلف و گاه متناقضی از اهدا و واگذاری جنین صورت گرفته است. در راستای رفع ابهام و در ج...

در حقوق، آنچه ایجاد کننده ی رابطه ی پدر- فرزندی و مادر – فرزندی است، وجود نسب مشروع بین پدر و مادر و فرزند است. وجود چنین رابطه ای بین پدر و مادر و فرزند است که سبب می شود چنین فرزندی، قانونی و مشروع شناخته شود. چنین رابطه ای در حقوق پدیدآورنده ی حق و تکلیف بر دو طرف این رابطه ی حقوقی می باشد. فرزندی که بین پدر و مادر با او تنها یک رابطه ی خونی وجود دارد را فرزند طبیعی گویند. چنین فرزندی از نظر...

 اولیای قانونی در کلیه‌ی اقدامات مالی و غیرمالی خویش نسبت به کودک مکلف به رعایت مصالح وی می‌باشند. تعریف «مصلحت» در همه‌ی نظام‌های حقوقی توأم با گونه‌ای ابهام تعمدی است تا در شرایط گوناگون قابلیت تطبیق پذیری را داشته باشد. این ابهام در ساحت‌های تقنین، قضا و اجرا می‌تواند پدیدار شود و موجب گردد که ارزیابی مصلحت از چارچوب‌های معینی پیروی نکند. این مسأله در تبیین حدود و ثغور مصلحت کودک، به عنوان ر...

با بررسی متون قانونی، دکترین و رویۀ قضایی ایران، مصادیق متعددی را می‌توان یافت که در آن از «عدم قابلیت استناد» یا استنادناپذیری، نه در مقام اثبات دعوا، بلکه در مقام ثبوت و وجود پدیده‌های حقوقی، سخن به میان آمده است. این مفهوم از استنادناپذیری که نوعی ضمانت اجرای حقوقی محسوب می‌شود، با وجود انعکاس و استفاده در حقوق داخلی، همچنان مبهم مانده و مفهوم‌شناسی دقیقی از آن صورت نگرفته است. به‌علاوه جایگ...

تفسیر مهم­ترین ابزار و مشغولیت حقوق­دانان در قلمرو دانش حقوق تلقی می­شود. ارتقای روش‌های تفسیر حقوقی نیازمند مددگیری از دانش­های زبانی جدید است. این مقاله در صدد است که با تشریح روش هارت در به‌کارگیری فلسفه‌ی تحلیلی، توانایی و کاربرد این رهیافت فلسفی را در ابهام­زدایی از واژه­های مبهم و عام حقوقی نشان دهد. هارت با به­کارگیری فلسفه‌ی تحلیلی، از مفهوم قاعده‌ی حقوقی "قانون" ابهام‌زدایی نموده است. ...

ابهام شناسی از جمله مباحث مهم زبان شناسی ترجمه است که از گذشته تا کنون، ابعادی از آن به تناسب و با عناوین مختلف در علوم گوناگون مورد توجه قرار گرفته و دانشمندان کم و بیش بدان پرداخته اند. اما در این تحقیقات، بررسی تطبیقی و توجه همزمان به مبدأ و مقصد و به ویژه محور قرار دادن قرآن و تنظیم مباحث به فراخور آن  که در ترجمه قرآن نقشی مهم و درخور توجه دارد، جایگاه مناسبی نیافته است. البته تحقیقات یاد ...

حضانت، جزء مباحث مهم خانواده در نظام های مختلف حقوقی است و نظر به اهمیت جایگاه طفل در ساختن جامعه آینده، توجه به نگهداری، تربیت و حضانت او نیز ضروری شمرده می شود. اما قانون مدنی ایران به نحو مطلوبی به این نهاد حقوقی نپرداخته است؛ یعنی از سویی تعریف دقیقی از این نهاد ارائه نداده و حقوق و تکالیف ناشی از آن را در مقایسه با نهادهای مشابه روشن نساخته است و از سوی دیگر، مسائل مهمی را که پرداختن به آن...

پیچیدگی روابط تجاری و حقوقی در دنیای جدید موجب شده است که در بسیاری از قراردادها پـیش بینی تمام جوانب رابطه امکان پذیر نباشد. در نتیجه ممکن است قرارداد در مقام اجرا و یا در فرض بـروز اختلاف بین طرفین، مبهم به نظر رسد و راه حلی صریح در آن مطرح نشده باشد. تفسیر قـرارداد عبـارت است از تلاش برای رفع ابهام مزبور با استفاده از متن قرارداد و یا منابع خارج از آن. این مقالـه در پـی آن است که با ارزی...

اگر خط ّ سیر ابهام را در شعر فارسی پیگیری کنیم، خاقانی و بیدل از نقطه های اوج آن خواهند بود. پیچیدگی و دیریابی معنای شعر این دو شاعر، مجال شکل گیری افکار گوناگون را در خصوص شعر آنان فراخ کرده، تا جایی که که گاه درباره یک بیت، چندین نظر بیان شده است. این مقاله بر آن است با نگاهی به ابهام و تقسیم بندی های آن، به بررسیِ ابهام در شعر خاقانی و بیدل از دو منظر واژگانی و نحوی بپردازد. در سطح واژگانی، مو...