رمان به عنوان نوع ادبی ویژه، دارای قابلیت های فراوانی است که امکان طرح افکار و موضوعات زیادی را فراهم می سازد. زنان نیز از این نوع ادبی بهره برده¬اندتا دنیای خاص خود را در تخیل ادبیبسازند. از این¬رو برای مطالعه آثار ادبی زنان، نقد فمنیستی ظهور کرد؛ البته این رویکرد در نقد و تحلیل متون دارای شیوه روشن و واحد و مستقلی نبوده و همواره از رویکردها و نظریات مختلفی در نقد و تحلیل بهره می¬برد. به نظر م...

درست هذه الورقة العلمیة معتمدة على المنهج الوصفی ـ التحلیلی، مصطلح الکرونوتوب (الزمکانیة) الأدبی خلال الإشارة إلى المصطلح نفسه فی حقل علم الفیزیاء لدى العالم الکبیر ألبرت أینشتاین؛کما درست کیفیة انتقال هذا المصطلح إلى الأدب على وجه العام والروایة على وجه الخاص بید الناقد و اللغوی الروسی الشهیر میخائیل باختین؛ هذا وإنّ مصطلح "الزمکانیة" أو "الکرونوتوب" یطلق على فضاء ناتج عن حرکة الزمن (الاسترجاعی...

این پژوهش، به بررسی ابعاد مختلف اندیشه‏ی پایداری در آثار یکی از نویسندگان معاصر جهان عرب، به نام «احلام مستغانمی» می‏پردازد. در آثار احلام مستغانمی، مفهوم ادبیات در ژرف ساخت، با «پایداری فردی و اجتماعی» گِرِه خورده ‏است. به عبارت دیگر، از منظر نگاه وی، می‏توان، «جامعه و پایداری و ادبیات» را زوایای سه گانه‏ی «مثلث زندگی انسان» در سده های پی در پیِ حیات او بر کُره‏ی زمین دانست.

رمان، داستان طولانی یا تجربه ی ادبی است که زندگی مجموعه ای از شخصیتها را که در تعامل با جامعه هستند، دربرمی گیرد. <احلام مستغانمی> 1953م، اولین زن الجزایری است که رمانهای خود را به زبان عربی می نویسد <احلام> که از کودکی وقایع الجزایر را حس کرده، نوشتن را برای بیان احساسات خود به کار می گیرد. عشق، مرگ و وطن از بارزترین موضوعات رمانهای او به شمار می آید. مشهورترین تألیفات او سه رمان <ذاکره الجسد...

رمان از گونه های ادبی مهم و تأثیرگذار در ادبیات معاصر به شمار می رود به گونه ای که آن را دیوان العرب معاصر نامیده اند. این نوع ادبی، آیینه ای است برای انعکاس فرهنگ و ادب هر جامعه و به گونه ای بیانگر منش و روح و فضای حاکم بر هر جامعه است. هر رمان­نویس با سبک مخصوص و فکر خلاق خود، به گونه ای متفاوت سعی در بیان واقعیات موجود یا گستره فکری خویش و یا فکر حاکم بر جامعه دارد که این سبک و گونه مخصوص در...

در نقد جامعه‏شناختی رمان، ارتباط ساختار و محتوای داستان با وضعیت و دگرگونی‏های جامعه و محیطی که در آن متولد شده بررسی می‏شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانۀ جامعه در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می‏شود. نویسندگان در این مقاله، بر پایۀ چارچوب نقد جامعه‏شناسی، به بررسی آثار نویسندۀ مشهور الجزایری، خانم احلام مستغانمی، پرداخته‏اند. با آنکه وی نویسنده‏ای رمانتیک است، در قالب رمانتیسم جامعه...

ادبیات و هنر از دیرباز با یکدیگر پیوندی ناگسستنی داشته و این تعامل هرآینه سبب تعالی آثار ادبی و هنری شده است. یکی از نمونه های این تعامل که امروزه در ادبیات معاصر جهان شایسته ی توجه است، هم گرایی رمان و نقاشی است. بررسی رمان های هنری و نقش تصویر هنرمند در داستان نویسی معاصر، به خوبی نشان می دهد که برخی از رمان های فارسی و عربی از تأثیرات نقاشی شکل گرفته و زاده شده است. رمان چشم هایش به قلم بزرگ...

میراث فرهنگی گذشته نقطۀ عطف بسیاری از داستان­های معاصر عربی به شمار می­رود که ادبا تحت تأثیر شرایط حاکم بر جامعه در آثار خویش بهره­ می­­گیرند تا از رهگذر آن، ضمن ایجاد ارتباط میان گذشته و حال به بیان غیرمستقیم اوضاع جامعۀ خویش بپردازند. یکی از شیوه­های بیان میراث فرهنگی گذشته بهره­گیری از تکنیک اشتراک عینی است. جستار پیش ­روی با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی رمان أحلام شهرزاد اثر طه ح...

رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت‌های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده‌تر و کارکردی‌تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته ‌است در کنار جریان‌سازی در حوزه اندیشه و زبان، تأثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (130 سال)، فاصل...