یکی از عواملی که موجبات زیبایی و شهرت غزلیات کلیم کاشانی را فراهم ساخته، موسیقی کلام و آهنگ زبان اوست. موسیقی شعر، از مولفههای اصلی زبان شاعرانه است و بر توالی، نظم و ترتیب واژگان شعری جهت بیان هرچه بهتر احساسات، عواطف و مضامین شاعرانه دلالت دارد. در این پژوهش که با هدف بررسی جنبههای زیباشناختی شعر کلیم کاشانی صورت میگیرد، تلاش می-گردد تا به شیوه توصیفی – تحلیلی عنصر موسیقی در غزلیات کلیم کاشان...

غیاث‌الدین جمشید کاشانی آخرین ریاضیدان دورۀ باشکوه تمدن اسلامی است که تأثیر زیادی بر‏ آموزش ریاضیات‏، ریاضیات محاسباتی و به‌خصوص ریاضیات معماری گذاشته است. در این مقاله، روش کاشانی در محاسبۀ سینوس °1، محاسبۀ عدد π، استخراج ریشۀ nام و مقایسۀ آن با روش استوین، مسائل مرتبط با ارث مطابق شرع مقدس اسلام و قضیۀ اعداد متحابه در نوشته‌های او مورد بررسی قرار گرفته است. مهم‌ترین نکتۀ مقاله، تأکید بر نقش پ...

این پایان نامه با عنوان «بررسی محتوا، موسیقی و صور خیال در شعر سپیده کاشانی» است. هدف این پژوهش شناخت محتوا، موسیقی وصور خیال موجود در مجموعه آثار سپیده کاشانی است. محتوا ی شعر سپیده کاشانی، شاعر متعهد انقلاب اسلامی وجنگ تحمیلی، بازتابی ازجهان بینی او در حوزه ی ادب پایداری است. بررسی های به عمل آمده، نشانگر این موضوع است که سپیده کاشانی، جلوه ها و مولّفه های ادب پایداری مانند؛ دعوت به بیداری ...

مهمترین بخش ذهنیت، افق یا پشتوانه فرهنگی هر شاعر و نویسنده ای را وسعت و کیفیت «اصطلاحات، اشارات و تلمیحات» او تشکیل می دهد. استفاده از اصطلاحات، اشارات و تلمیحات، نشانه وسعت اطلاعات و غنای فرهنگی شاعر است و بر لطف و عمق شعر می افزاید. فیض کاشانی، از فیلسوفان و عارفان شیعه مذهب اوایل قرن 11 هجری، دیدگاه های خود را در زمینه های گوناگون به ویژه عرفان، از طریق سرودن اشعاری دلنشین بیان کرده است. ا...

کلیم همدانی، شاعری خلاق، معتدل و پرسخن بود که اگرچه در همه ی انواع شعر طبع آزمایی کرده، اما شهرت اصلی وی در غزل سرایی است. اشعار کلیم، صرف نظر از ویژگی های مشترک سبک هندی، به دلیل نیروی آفرینندگی شعری، تصرفات واژگانی، معنایی و گرایش های غنایی و حکمی، از مختصات زبانی، ادبی و فکری برخوردار است. هنر کلیم، در تصویرآفرینی، نازک خیالی و مضمون پردازی است. او از تمام امکانات بیانی، به صورت معتدل، ساده ...

با ظهور دولت صفویه در قرن دهم، تحولات قابل ملاحظه‌ای در حوزه دیانت و فرهنگ ایران پدید آمد. در این دوران مکتبی عرفانی پدید آمد که گرچه مأخذی صوفیانه داشت، اما با اندیشه‌های تشیع و حکمت اسلامی پیوند یافت. زمینه چنین مکتبی که نوعی تحول در اندیشه شیعه است از چند قرن قبل در ایران آغاز شده بود و سرآمدان آن مانند افضل‌الدین کاشانی، عبدالرزاق کاشانی و نصیرالدین کاشانی، کاشی بوده و یا نزد کاشیان، عرفان ...

روش بدیع غیاث‌الدین جمشید کاشانی (د. 832 ق) در محاسبة جیب یک درجه، از برجسته‌ترین آثار ریاضیات دورة اسلامی به شمار می‌آید. وی در اثری موسوم به رسالة الوتر و الجیب به تبیین این روش پرداخته، اما متأسفانه تا کنون نسخه‌ای از آن به دست نیامده است. همین مسأله توجه پژوهشگران تاریخ علم را به رسالة فی استخراج جیب درجة واحدة تألیف قاضی‌زادة رومی (د. حدود 840 ق) ، دوست و همکار کاشانی جلب نموده است. قاضی‌...

آوازه ضیاء العرفای رازی کاشانی از دانشمندان دوره صفویه، باعث شد تا ملاصدرا برای بهره‌گیری علمی به کاشان مهاجرت کند. توطن ملاصدرا در کاشان و پیوند سببی او با ضیاء العرفاء ونیز فیض کاشانی با صدر المتألهین، مطالبی است که در این مقاله به آن پرداخته شده و از رهگذر آن بر موقعیت علمی و فرهنگی این دیار مورد تأکید قرار گرفته است.

در سال‌های 1341 و 1342 که روحانیون ایران با پیشگامی آیت‌الله خمینی به مخالفت با اقدامات حکومت پهلوی برخاستند، منویات کلی آنان ازسوی حوزه‌ی علمیه‌ی نجف مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت. در این میان، مواضع حمایتگرانه و همدلانه‌ی آیت‌الله خویی بیش از سایر علمای این حوزه بود و موجب دلگرمی روحانیان داخل ایران می‌شد. در این مقاله، مواضع ایشان دربرابر مسائلی چون مصوبه‌ی دولت اسدالله علم، رفراندم شاه، د...

قرن هشتم هجری شاهد ظهور فیلسوفان عارف و عارفان فیلسوفی است که توانمندی فلسفی آن­ها موجب استحکام خاصی برای عرفان اسلامی شده است؛ از جمله این شخصیت­ها عبدالرزاق کاشانی است. از ویژگی­های منحصر به فرد این حکیم عارف، جامعیّت در علوم رسمی، شرعی، فلسفه و عرفان -در دو بعد نظری و عملی- است. وی تعلیم کشفی محیی‌الدین ابن‌عربی را با تربیت ذوقی شیخ سهروردی تلفیق کرد و آن را با حکمت آمیخت. عبدالرزاق کاشانی در...