بررسی مسئله نسبت میان عقل و ایمان از دیرینه ترین دغدغه های بشر است. در این رساله بر آنیم که دو دیدگاه فیلسوف مسیحی آمریکایی آلوین پلنتینگا و فیلسوف مسلمان شیعه علامه سید محمد حسین طباطبایی را در این موضوع مورد بررسی قرار دهیم. سوالاتی که در پی پاسخ آنها هستیم اینست که دیدگاه این دو فیلسوف درباره نسبت میان عقل و ایمان چیست؟ از عقل و ایمان چه معنایی مورد نظر ایشان است و چه نقاط اشتراک و افتراقی ...

چکیده دربارة نقش دین در فرهنگ و تمدّن بشری در گذشته و آینده دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. بعضی از اندیشمندان برای دین نقش سازنده، مثبت و متعالی تعریف کرده اند، امّا برخی از فیلسوفان دین معاصر، مانند کیچر در کتاب حیات پس از ایمان با نگاه شکّاکانه و سکولاریستی به دین، بر این باورند که ادیان به دلیل گزارش ها و تصویرهای متفاوت و گاه متعارض که از «امر متعالی» بیان می کنند و تنوّع گستردۀ آموزه ها و آرای د...

در این مقاله ابتدا با تبیین نظریة دین طبیعی، بررسی زیست‌شناسانه‌ای از دین ارائه می‌شود و دین هم‌چون پدیده‌ای طبیعی بررسی می‌شود. از نظر نئوداروینیست‌ها دین حتی اگر متعالی و از جهان دیگر باشد می‌تواند به عنوان پدیده‌ای طبیعی که به توسط انسان ظهور یافته و محقق ‌شود، ملاحظه شود. برای تفسیر رویکرد دین طبیعی می‌توان گفت نئوداروینیست‌هایی چون دِنت، نمی‌خواهند دین را «تبیین» کنند، بلکه می‌خواهند علاقة ...

نلسون پایک، فیلسوف معاصر، علم مطلق الهی و اختیار انسان را ناسازگار می داند. وی با بیان این ادعا که اگر خدا دارای علم پیشین باشد، انسان دیگر در اعمال خود اختیار نخواهد داشت، استدلالی نوین عرضه می دارد. پایک در نهایت به این نتیجه می رسد از آنجا که خداوند دارای علم پیشین و مطلق است، انسان توانایی انتخاب انجام یا ترک فعل را ندارد و آنچه از انسان سر میزند، توسط از پیش داننده ای که دارای علم ضرورتاَ ...

در مقاله حاضر با روش تطبیقی ـ انتقادی به بررسی دیدگاه علامه طباطبایی و الوین پلنتینجا در خصوص مبانی فلسفی اثبات وجود خدا پرداخته‌ایم. هدف در این پژوهش تبیین، تطبیق، و نقد و بررسی دیدگاه علامه طباطبایی و الوین پلنتینجا، می‌باشد. علامه طباطبایی معتقد است وجود خدا امری بدیهی است و ادله اثبات وجود خدا نیز صرفا بر بداهت وجود خدا استدلال می‌کنند. پلنتینجا معتقد است، یک سری گزاره های جزیی وجود دارد که...

در این مقاله ابتدا با تبیین نظریه دین طبیعی، بررسی زیست شناسانه ای از دین ارائه می شود و دین هم چون پدیده ای طبیعی بررسی می شود. از نظر نئوداروینیست ها دین حتی اگر متعالی و از جهان دیگر باشد می تواند به عنوان پدیده ای طبیعی که به توسط انسان ظهور یافته و محقق شود، ملاحظه شود. برای تفسیر رویکرد دین طبیعی می توان گفت نئوداروینیست هایی چون دنت، نمی خواهند دین را «تبیین» کنند، بلکه می خواهند علاقه ا...

معرفتشناسی همواره یکی از شاخههای مورد بحث و بسیار با اهمیت فلسفه در قرن بیستم بوده است. نقطه عطفی که درتاریخ تفکر فلسفی، شروعش اندیشههای کانت بود، در قرن بیستم با تمرکز بر دیدگاه معرفت شناختی ای بهنام مبناگرایی سنتی و درون گرایی معرفتشناختی، حرکتی آرام به خودگرفته بود که مقاله سه صفحه ای ادموند گتیه باعنوان «آیا باورصادق موجه، علم است؟» این آرامش را به هم زد. به جرئت میتوان گفت که این مقاله، مو...

معرفتشناسی همواره یکی از شاخههای مورد بحث و بسیار با اهمیت فلسفه در قرن بیستم بوده است. نقطه عطفی که درتاریخ تفکر فلسفی، شروعش اندیشههای کانت بود، در قرن بیستم با تمرکز بر دیدگاه معرفت شناختی ای بهنام مبناگرایی سنتی و درون گرایی معرفتشناختی، حرکتی آرام به خودگرفته بود که مقاله سه صفحه ای ادموند گتیه باعنوان «آیا باورصادق موجه، علم است؟» این آرامش را به هم زد. به جرئت میتوان گفت که این مقاله، مو...

ریچارد داوکینز، یکی از ملحدان عصر حاضر و بسیار متأثر از داروینیسم است و به‌عنوان زیست‌شناس تکاملی با رویکرد طبیعت‌گرایانۀ خویش سعی در تبیین تمامی پیچیدگی‌های جهان دارد و همچنین با استفاده از اخلاق تکاملی، پیوند میان دین و اخلاق را انکار می‌کند ودر نهایت در تلاش است که فرضیۀ خداوند را به‌عنوان طراح و ذهن کیهانی کنار گذارد. اما نکتۀ شایان توجه این است که با وجود وارد آمدن نقدهای جدی بر نظریۀ تکام...

پلنتینگا، بر مبنای معرفت شناسی اصلاح شده، باور به وجود خدا را از جمله باورهای واقعاً پایه می داند که در توجیه و تضمین خود، به هیچ شاهد و دلیلی متّکی نیست. دیویس معتقد است که نظریة پلنتینگا در باب توجیه و تضمین باور به خدا، هر چند عموماً برهان تجربة دینی به شمار نیامده، اما واقعاً چنین است. این مقاله، با بررسی جوانب گوناگون دیدگاه پلنتینگا، می کوشد با به دست دادن صورت بندی پیشنهادی برای برهان تجربة ...