نوشته‌ی حاضر از طریق سنجش نسبت میان "عدالت سیاسی" و "آزادی سیاسی" با تاکید بر قرآن کریم، به دنبال شفاف سازی هر دو مفهوم برآمده است تا ضمن بررسی انواع نسبت و روابط قابل تصور مانند: تباین و گسست، تساوی، عموم وخصوص من‌وجه و عموم و خصوص مطلق، بر این امر تاکید کند که با توجه به رابطه‌ی اخیر، هرگونه عدالتی، آزادی را درون خود دارد؛ زیرا عدالت به معنای احقاق حقوق مردم است و آزادی یکی از مصداق‌های روشن ...

امنیت به مثابه مهم ترین کارکرد یک دولت از مقوله­های اساسی است که نیاز به آن در تمام ابعاد زندگی بشری به نحوی مؤثر احساس می شود و پیوندی ناگسستنی با جوهر هستی انسان دارد. اندیشمندان سیاسی، برقراری امنیت در جامعه را از وظایف اصلی دولت ها می­دانند. این مسئله در اسلام نیز از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار بوده؛ همواره طراحی آن در بستر نظام سیاسی اسلامی مورد توجه بوده است و در قرآن کریم به عنوان مهم ت...

قرآن کریم صد و چهارده سوره دارد. طبق آماری که از روایات ترتیب نزول سوره‏ها به دست آمده است، هشتاد و شش سوره مکی و بیست و هشت سوره مدنی است. در اینکه به چه سوره‏ای مکی و به چه سوره‏ای مدنی گفته می‏شود، اختلاف نظر است. معیار زمان، معیار مکان، معیار خطاب و محتوا و معیار سماع و نص، از جمله معیارهایی است که توسط پژوهشگران علوم قرآنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این مکتوب معیار زمان مورد پذیرش...

آزادی سیاسی - از مهم ترین مباحث فلسفه سیاسی - در پرتو دیدگاه آیات قرآن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. نویسنده پس از تبیین آزادی اجتماعی به عنوان بستر آزادی سیاسی، به مقایسه مفهوم آزادی از نگاه اندیشه غربی و اندیشه اسلامی پرداخته و بر آن است که از منظر قرآن، میان خودسازی و رهایی از اسارت هواها و شهوات، ارتباطی عمیق حکم فرماست و پیروی از غرایز، همانند اطاعت از فرعون ها و طاغوت ها بردگی است. ...

اهمیّت این تحقیق، از آن روست که یکی از مبادی شناخت و سنجش فرهنگ سیاسی قرآن به شمار می‏رود. در نظر حجه‏الاسلام والمسلمین کورانی، اصطلاح سیاسی در قرآن کریم، کلمه یا عبارتی است که بُعد سیاسی در آن غالب یا آشکار باشد. بنابراین واژه‏های «ابرار و فجّار» اصطلاح سیاسی نیستند، امّا «اصحاب الیمین» و «اصحاب الشمال» سیاسی است. در پژوهش حاضر، بعد از بیان روش تحقیق در فرهنگ و اصطلاحات سیاسی قرآن، چند اصطلاح با ت...

امنیت به‌مثابه مهم‌ترین کارکرد یک دولت از مقوله­های اساسی است که نیاز به آن در تمام ابعاد زندگی بشری به‌نحوی مؤثر احساس می‌شود و پیوندی ناگسستنی با جوهر هستی انسان دارد. اندیشمندان سیاسی، برقراری امنیت در جامعه را از وظایف اصلی دولت‌ها می­دانند. این مسئله در اسلام نیز از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار بوده؛ همواره طراحی آن در بستر نظام سیاسی اسلامی مورد توجه بوده است و در قرآن کریم به‌عنوان مهم‌ت...

قرآن کریم بشارت دهنده و پیام آور آزادی در همه سطوح و ساحت های آن بر اساس ساحت های وجودی انسان است و آزادی معنوی و اجتماعی را در ارتباط با ابعاد فردی و جمعی آدمیان ارائه و فرمول عدم تفکیک آزادی درونی و بیرونی را مطرح و مدل نظام مند آزادی اندیشه و عقیده را در ارتباط با آزادی درونی و معنوی ترسیم و تفسیر کرده است. در مقاله پیش رو ازادی معنوی و اجتماعی بر محور آیات و احادیث تحلیل و تعلیل گشته و معنو...

مقاله حاضر در پی بررسی عدالت سیاسی از منظر قرآن کریم است که رسالت انبیا را اقامۀ قسط توسط مردم بیان می کند. با عدالت سیاسی از وجود توازن، رعایت قانون و توزیع مطلوب قدرت میان شهروندان سخن به میان می آید و ارزشی است که با فراگیرشدن آن، امور جامعه، در پیوند با قدرت، به تناسب در جای خود، قرار می گیرد و حقوق شهروندان به شایستگی ادا میشود. قرآن کریم، کتابی است برای همۀ زمان ها و مکان ها، راهبردها و خ...

مهدی رسول فینی-دکتر عبدالرحمن حسنی فر عقلانیت در معنای حاصل مصدری، امری فرهنگی است که می تواند اشکال متعدد داشته باشد. در جامعه اسلامی لازم است  به قرآن کریم به عنوان منبعی اصلی در تدوین چهارچوب های چنین عقلانیتی در حوزه های مختلف از جمله حوزه سیاست توجه شود.  در این تحقیق،  برای  استنطاق از آیات قرآن در  ترسیم مبانی و چهارچوب های عقلانیت سیاسی، روش پیشنهادی در  کتاب «روش تحقیق موضوعی در قرآن ک...