در مکتب فلسفی صدرا، از سویی می­توان شواهدی یافت که بر برتری وجود ذهنی یک ماهیّت نسبت به وجود خارجی آن دلالت دارند؛ و از سوی دیگر نیز شواهدی یافت می­شود که برتری وجود خارجی یک ماهیت نسبت به وجود ذهنی آن را تأیید می­کنند. در این میان، شواهدی که بر برتری وجود ذهنی دلالت دارند، این مزیّت را دارند که می­توان بر اساس آن، مطابقت ذهن و خارج را از منظر وجودی تبیین کرد؛ اما بر اساس آن نمی­توان شواهد برتری ...

در میان ادله اثبات وجود خدا در فلسفه اسلامی، برهان های غیر مشهوری هم هستند، که در عین صحت و اتقان، کمتر مورد عنایت فیلسوفان قرار گرفته اند. یکی از این برهان ها، برهان نفس بر اثبات خدا است. در این برهان با استفاده از نفس انسانی و برخی اوصاف و عوارض آن، بر وجود خداوند سبحان استدلال می شود. ملاصدرا و برخی پیروان او چهار تقریر از این برهان ارائه کرده اند. با استفاده از علت حرکت نفس، حدوث نفس، علت غ...

این مقاله به بررسی امکان یا امتناع شکل گیری یک علم اجتماعی اسلامی می پردازد. بر اساس استدلال هایی مبتنی بر معرفت شناسی و منطق رشد علمی، این مقاله درصدد است نشان دهد که شکل گیری علم اجتماعی اسلامی از برخی جهات «ممکن» و از برخی جهات «ممتنع» است. از نظر نگارنده، امتناع تکوین  علم اجتماعی اسلامی بیشتر از نوع«عملی» است تا «ذاتی». امتناع «در عمل» به موانعی نظیر زمان بری، کافی نبودن دانش دینی در همه ع...

قلب همان روح و نفس انسانی است که بر اساس آثار نسبت داده شده در آیات قرآن شامل سه بعد ادراک، عواطف و عمل است. اندیشه و عقل در قرآن، ابزاری برای دستیابی به شناخت خدا، معارف و حقایق دینی، علوم و همچنین شناخت خود انسان برای وصول به قرب الهی می باشد. قلب ادراکات حصولی خود را به وسیله تعقل و تفقه و تدبر انجام می دهد. به دلیل رابطه نزدیک این دو ابزار، علاوه بر اینکه به لغزش های هر دو اشاره شده، لغزش ه...

چکیده : هدف از انجام این تحقیق ، بررسی ارتباط عمودی درمحتوای کتاب های علوم تجربی دوره ابتدایی ایران که درسال 88 به چاپ رسیده ، بوده است . در این تحقیق نمونه گیری به عمل نیامده ، بلکه کل جامعه آماری که کتاب علوم تجربی پایه های اول ، دوم ، سوم ، چهارم و پنجم ابتدایی می باشد، مورد بررسی وتحلیل قرار گرفته است وبرای پاسخ دادن به سوال های تحقیق از روش توصیفی وتحلیل محتوا استفاده شده است ؛ برای تج...

هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی ریشه مشکلات نهاد علم در ایران امروز با رجوع به‎ مقطع تاریخی ورود علم به ایران و تلاش جهت فهم نگرش روشن فکران این دوره درباره ‎پدیده جدیدالورود علم با روش تحلیل گفتمان و استفاده از نظریه پسااستعماری است. نتایج به‎دست آمده از این تحقیق نشان می ‏دهد شیوه مواجهه اولیه با این پدیده و ایدئولوژی روشن فکران را به‏ سمتی سوق داد که درباره مبانی علوم جدید و نسبتی که این علوم ...

در خصوص نحوۀ ارتباط قوۀ مدرکه با صورت های ادراکی حسی و خیالی  دو دیدگاه در فلسفۀ اسلامی وجود دارد: ابن سینا و دیگر مشائین قایل به حلول این صورت ها در فضای قوۀ ادراکی است و صدرالمتألهین هم قایل به صدور آنها  از مرتبه ای از مراتب نفس و هم قایل به حلول آنها  در مرتبه ای  دیگر از [نفس] می باشد. براساس نظر مشاء، نفس هنگام ادراک تنها اتصاف عرضی به صور پیدا می کند و استکمال آن استکمال عرضی است. بنابرا...

اندیشه عرفانی، اندیشه ای سیاسی نیز هست. به گواهی تاریخ، صوفیان و خانقاه ها در امنیت و آبادانی و رشد سیاسی کشور ایران نقش اساسی داشته اند و علت عقب ماندگی سیاسی ایران، به ویژه پس از دوره مغول، علتی فرهنگی بوده است، نه زهد و انزواطلبی صوفیان. عارفان برای سلامتی نفس خود و جامعه، وخدمت به مردم به ریاضت روی آورده اند. آنها بهترین روان شناسان جامعه اند، زیرا با گزارش مراحل سلوک، راه حل اصلاح فردی و ج...