در دوران حاضر که عصر ارتباطات نام گرفته است، همزیستی، تعامل و تبادل تجارب بین انسانها وجوامع بشری ضروری مینماید. اسلام حضور همه جانبهی دین را در عرصههای گوناگون و از جملهدر روابط مسلمانان با دیگر افراد را میشمارد. روابط با غیرمسلمانان از زوایای گوناگونی در قرآنکریم با معیارهای مشخص مطرح است. به همین ترتیب از فقه نیز انتظار میرود در پاسخگویی بهپرسشهایی که در حوزهی روابط انسانی و تعامل و همزیستی ...

انسان موجودی است، مرکب از نفس (روح) و بدن که عنصر اصلی وجود او را نفس تشکیل می دهد. شناخت نفس (خودشناسی) ملازم با شناخت خدا است. مراد از خودشناسی در این رساله عبارت است از شناخت حقیقت و مرتبه و جایگاه خود انسانی در نظام هستی است. این جایگاه که عالی ترین مرتبه ی انسان هست با شناخت سابقه و مقصد نهائی نفس و نحوه ی تحول و چگونگی سیر آن از مبدأ تکون تا رسیدن به شهود جمال و جلال حق بدست می آید، نفس ا...

در این رساله «تأویل» از دیدگاه دو فیلسوف بزرگوار ملاصدرا و علامه طباطبایی مورد بررسی قرار گرفته است. هر دو فیلسوف به این مسئله رویکرد جدیدی داشته که مطابق با دیدگاههای قرآنی و عرفانی و فلسفی آنهاست. تفسیر و تأویل متون در اندیشه ملاصدرا کاملاً متأثر از وجود شناسی و انسان شناسی اوست. وی راه رسیدن به تأویل متون را توجه به حقیقت وجود آدمی می داند. به گونه ای که انکشاف هر یک از مراتب و عوالم هستی و...

حادثه عاشورا رخداد بسیار مهمی بود که در فاصله کوتاهی پس از حیات پیامبر اتفاق افتاد.و به نماد حماسه و شجاعت در مکتب تشیع مبدل گشت. اهمیت این نهضت عظیم در تاریخ اسلام و تشیع مبین ضرورت پرداختن به ابعاد مختلف این نهضت بزرگ است. بر این اساس پژوهش حاضر که از نوع پژوهش های کیفی است با استفاده از تفسیر متن و تحلیل گفتار ضمن بررسی سیره امام حسین علیه السلام رهبر بزرگ نهضت عاشورا، ابعاد تربیتی این واقعه...

ملاصدرا در جای جای متون فلسفی خود به بحث در مورد زیبایی پرداخته و برای شناخت زیبایی در اشیاء ملاک‌های متنوعی ارائه کرده است. مسئله اصلی این پژوهش یافتن ملاک‌های زیبایی‌شناسی صدرایی است و بررسی اینکه این ملاک‌ها فرمی و ظاهری‌اند یا ناظر به محتوا و باطن اشیا. برای این منظور، با استناد به متون مختلف ملاصدرا ملاک‌های زیبایی در دو دسته‌ی فرمی و محتوایی دسته‌بندی شده و ارتباطات زیبایی‌های فرمی و محتو...

مولوی از بزرگ‌ترین عارفان داستان‌پرداز ادب فارسی است که به‌قصد بیان نکات اخلاقی و عرفانی به داستان‌سرایی خصوصاً قصص قرآن روی آورده است. یکی از ارکان مهم داستان‌های قرآن‌که در مثنوی مورد استفادة مولوی قرار گرفته است، شخصیت‌ها و چهره‌های قرآنی خصوصاً پیامبران می‌باشند. مولانا در مثنوی از بسیاری آیات قرآن بهره گرفته است و یکی از شگردهای مهم مولانا در برخورد با آیات قرآن کریم تأویل و تفسیر ذوقی و عاش...

مقاله حاضر پیرامون نبوّت حضرت محمّد- و با روش کتابخانه‏ای است. سوال اصلی این است که شیعیان نسبت به جایگاه حضرت محمّد- چگونه می‏نگرند؟ اهمیت این مسأله ما را به این هدف راهنمایی می‏کند که آنگونه که شایسته است به معرفی شخصیت واقعی و عظمت همه جانبه حضرت رسول اکرم- بپردازیم. در ابتدای نوشتار، نبوّت در لغت و اصطلاح بررسی و سپس فرق نبوّت عامّه با نبوّت خاصّه آورده شد. در ادامه علاوه بر اشاره کردن به ایمان نیا...

محبت مسلمانان به اهل بیت عصمت و طهارت˜ به عنوان طریق تحقق ثمرۀ رسالت پیامبر اسلام˜، عاملی حیاتی در حفظ هویت اسلامی است و یاد مصائب امام حسین ˜ در ایجاد این مودت و هویَت بسیار اساسی موُثر بوده است. در این مقاله با بیان شواهد تاریخی بر این نکته تأکید خواهد شد که یاد مصائب امام حسین˜ در عاشورا، همواره سبب انسجام امت اسلامی در قیام­ها، کانون­های اسلامی و هویّت اسلامی در طول تاریخ اسلام شده است و نه تن...

عرفا انسان را آیینه تمام نمای الهی می دانند. از نظر آنها همان گونه که خداوند دارای اسما و صفات مختلف و به تبع آن دارای جلوه های گوناگونی است، حقیقت انسان نیز واحد کثیری است که به واسطه تجلیات گوناگون، اسامی متعدد می یابد. بیشتر صوفیه دل آدمی را حقیقت وی می دانند و جلوه های آن را «لطایف سبعه» نامیده اند. این لطایف عبارتند از طبع، نفس، عقل، قلب، سرّ، خفی و اخفی. در سیر و سلوک از این هفت مرحله، به ...

بی تردید معرفت و خردورزی همراه و همزاد آدمی، بلکه هویت و حقیقت اوست. آدمی از روز نخست به دنبال شناخت جهان و انسان و مبدأ و معاد برآمد و به واکاوی دستگاه فاهمه و ذهن خود نیز پرداخت و تا حدودی به راز و رمز معرفت پی برد. هر چند برای دانش معرفت شناسی پیشینۀ دیرینی در تاریخ دانش به عنوان شاخه ای مستقل از فلسفه دیده نمی شود؛ اما امروزه معرفت شناسی یا نظریه معرفت به عنوان شاخه ای مستقل از فلسفه رواج د...