نظریه گفتمان به [بررسی] نقش اَعمال و عقاید اجتماعی معنادار در زندگی سیاسی می‏پردازد. این نظریه روشی را که نظام‏های معنایی (گفتمان‏ها) طرز آگاهی یافتن مردم از نقش‏هایشان در جامعه را شکل می‏دهند بررسی می‏کند و به تجزیه و تحلیل شیوه تأثیرگذاری این نظام‏های معنایی یا گفتمان‏ها بر فعالیت‏های سیاسی می‏پردازد. گفتمان‏ها را نباید ایدئولوژی، به مفهوم سنتی و محدود آن (یعنی مجموعه عقایدی که به وسیله آن عام...

هدف اصلی این پژوهش توصیف گفتمان سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه و نسبت سنجی آن با گفتمان سیاسی امام خمینی بر اساس نظریه تحلیل گفتمان می باشد. بدین منظور سئوال اصلی این رساله چیستی گفتمان سیاسی جامعه مدرسین در دهه شصت و چگونگی نسبت آن با گفتمان سیاسی امام خمینی است. برای پاسخ به سئوال فوق ابتدا به گونه شناسی گفتمانهای موجود در سپهر سیاسی دهه شصت ایران و تعیین جایگاه گفتمان جامعه مدرسین در میان آن...

پدیده‌های گفتمانی بر بافتارهای خاصی  شکل می‌گیرند. گفتمان داعش نیز به‌عنوان یک پدیده گفتمانی مبتنی بر بافتار گفتمانی تاریخی خاورمیانه است که ترکیبی از تاریخ و سنت آن جوامع و پیوند آن‌ها با سرزمین‌های عراق و سوریه است. ظهور چنین پدیده‌های افراط‌گرایی با میزان توسعه‌یافتگی جوامع ارتباط معکوس دارد. ازاین‌رو، وضعیت گفتمانی عراق پیش و پس از سقوط صدام و اشغال، یعنی ظهور گفتمان بعث، نفوذ گفتمان اسلام‌...

پژوهش حاضر بر آن است تا در چارچوب نظریه گفتمان لاکلا و موفه که نظریه ای نشانه شناختی برای تحلیل گفتمان های سیاسی است، تأثیرات گفتمان انقلاب اسلامی ایران را بر دو گفتمان مارکسیسم و لیبرالیسم در دوره ی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بررسی کند. فرضیه پایان نامه این است که انقلاب اسلامی ایران موجب توجه رابطه دین و سیاست و در آمیختگی تفکر دینی با اصول فکری مارکسیسم گردید و تفکر مارکسیستی و لیبرالیستی ...

استواری عینیت¬های اجتماعی، تکیه بر ابعاد نظری دارد که با حضور انتزاعی خود، موجب تکوین، دوام و قوام نظام¬های گفتمانی می¬گردند. بررسی ابعاد نظری گفتمان انقلاب اسلامی، به عنوان ماحصل گفتمان اسلامی امام خمینی(ره)، بواسطه¬ی ارتباط پیچیده و تنگاتنگ دو حوزه¬ی سیاست و فرهنگ در آن و نقش این ارتباط در هژمونی گفتمان مذکور، برای تقویت ابعاد نظری و به تبع آن، پیشبرد گفتمان و درنهایت، نیل به هژمونی در عرصه¬ی...

گفتمان سیاسی اخوان المسلمین در واکنش به تحولات و بی قراری های سیاسی و اجتماعی در جامعه مصر شکل گرفت. این گفتمان اسلام گرا توانست عناصر و پدیده های جامعه مصر را در خود منحل و یا ساماندهی کند، و بدین ترتیب از ظرفیت و نفوذ گسترده ای برخوردار گردد. توفیق این گفتمان در نشانه گذاری و معنا دهی به عناصر و گروه های پراکنده و جدا شده از گفتمان مسلط و مفصل بندی آنان با گفتمان خود باعث شد تا این گفتمان بتو...

تحلیل گران گفتمان ، با برجسته ساختن نقش زبان در تکوین اندیشه ها، اصالت را به گفتمان می دهند و از آنجا که زبان نقشی محوری در متون ادبی ایفا می کند، در پژوهش حاضر از نظری? «گفتمان»_ بر اساس نظریات لاکلو و موف_ جهت بررسی نقش زبان و سخن پردازی در دوره صفویه و تأثیرات آن بر شعر این دوره به عنوان مهم ترین دوره در تاریخ تشیع استفاده کرده ایم. اما از آنجا که تأثیرات زبان و باورها دوجانبه است، در ادامه ...

مهدویت، تفکری مبنایی و ریشه ای است که جزء ارکان اصلی هر دینی از جمله اسلام محسوب می شود. گفتمان مهدویت تا اواخر قرن چهارم هجری تطورات مختلف به خود گرفت و در قالب گفتمان های متفاوت و گاه متمایز بروز پیدا کرد. گفتمانهای تاریخی، سیاسی، کلامی و عرفانی در طول تاریخ، مداومت و استمرار زیادی داشته به همین دلیل فهم تطوری این گفتمانها می تواند وجه مسلط و غالب گفتمانی را در هر دوره مشخص کند. در این پژوهش ...

«فراست» از مفاهیمی است که به دلیل تعلق به ساحت ها، طبقات، گفتمان ها و ایدئولوژی های مختلف، به طور همزمان در شبکه های مختلف مفهومی قرار می گیرند. با تأمل در حوزه های کاربرد و نظام اصطلاح شناسی آن می توان دست کم به دو گفتمان متفاوت، یعنی گفتمان عرفی- تجربی و گفتمان عرفانی رسید. در این مقاله پس از ذکر معنای قاموسیِ فِراست، حوزة معناییِ هریک از این دو گفتمان را با همبسته های مفهومی آنها بازمی نماییم...

اگرچه تلاش های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه های زیادی از آن کشف نشده مانده است. درحقیقت مسئله ی این مقاله آن است که نظام های گفتمانی مختلف بازنمایی شده در فیلم کدام اند و چه نسبتی با گفتمان های حاکم بر ایران دهه ی هشتاد دارند. دغدغه ی دیگر این مقاله ارائه ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به کمک نظریه ی گفتمان لاکلائو و م...