ایران از نخستین سال های سلطنت قاجاریه مطمع نظر کشورهای اروپایی واقع شد. در آغاز قرن نوزدهم میلادی، دولت انگلستان سراسر شبه قارّه ی هندوستان را تصرّف کرد و به غارت منابع ثروت این کشور دست زد. از سوی دیگر دولت روسیه نیز به هندوستان چشم دوخته بود و با تصرّف نواحی شمالی فلات ایران به طرف آب های گرم گام های بلندی برداشته بود. دولت عثمانی نیز در این قرن در نهایت ضعف، آلت دست اروپاییان قرار گرفته بود. را...

حضور افواج نظامی با مشخصه قومی و محلی در دوران قاجار، بازگو کننده پیشینه ایلاتی این سلسله و تلاش در جهت استفاده از تمامی ظرفیت نظامی ایلات و طوایف کشور بوده است. لیکن فرمانبری بی چون و چرای سربازان افواج یادشده از فرماندهان منطقه ای خود، بعضاً موجب تعارض بین سلاطین و فرماندهان محلی و ایراد ضربات جبران ناپذیری بر ارتش ایران می گردید. در ابتدای انتقال قدرت به قاجارها، حضور فوج سیلاخوری با زمینه...

شناسایی، معرفی و بررسی آثار هنری زنان نقاش در دوره های صفویه و قاجار به عنوان دوره های تاثیرگذار تاریخ هنر ایران، می تواند بخشی از تاریخ فرهنگی ایران را روشن سازد. پژوهش حاضر با هدف معرفی زنان نقاش دو دوره صفویه و قاجار و مقایسه این دو دوره شکل گرفته است و در این راستا به بررسی ویژگی های آثار نقاشان هر دوره نیز می پردازد. محور اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش است که در این دو دوره تاریخی چه زنا...

دوران قاجار به لحاظ آغاز حرکت از جامعه سنتی به سمت یک جامعه صنعتی یکی از اساسی ترین مراحل تاریخی کشور ایران می باشد و بازار نیز یکی از عوامل تعیین کننده امور اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مملکت است. در این میان بازارهای مازندران ( شهرهای ساری، بابل و بهشهر ) با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی و همچنین ارتباط تجاری گسترده روسیه با ایران و مخصوصا نواحی شمال آن از اهمیت به سزایی برخوردارند. در این پژو...

مبارزه با برده فروشی در ایران از اواسط قرن سیزدهم ق شروع شد. در سال 1264ق محمدشاه قاجار حمل بردگان سیاهپوست را از طریق دریا به ایران ممنوع کرد. در 1268ق ایران و انگلیس پیمانی امضا کردند که به موجب آن کشتی های انگلیسی مجاز بودند کشتی های ایرانی را برای یافتن برده بازرسی کنند. به موجب ماده سیزدهم پیمان صلح مورخ 1274ق میان انگلیس و ایران، حق بازرسی کشتی ها تا 1290ق تمدید شد. اما این پیمانها بر میز...

یکی از مأموریت­های اصلی سلسله­های حکومت­گر در ایران برای تداوم قدرت سیاسی خود، برقراری امنیت اجتماعی و مقابله با پدیده­هایی بود که آرامش و ثبات کشور را در هم می­ریخت. از این رو پدیده­هایی چون شورش­های اجتماعی، راهزنی و دزدی، بی­اعتنایی به فرامین شاه و مأموران دولت، اختلال در وضعیت ارزاق عمومی و بازار، قتل، تجاوز به عنف، بدمستی و اموری از این قبیل؛ مجازات­هایی را درپی داشت که بدون ضابطه­ی مشخصی ...

سیاست قاجاریه در اداره حکومت ایالات و ولایات مبتنی بر به کارگیری شاهزادگان و امیران درباری بوده است و پادشاهان قاجار برای ممانعت از افزایش قدرت خوانین و سران ایلات و قبایل، از واگذاری قدرت و حکمرانی مناطق مختلف به حاکمان غیر قاجاری امتناع می‏ورزیدند. امّا در بعضی موارد به دلیل عدم توانایی شاهزادگان به ناچار حکمرانی بعضی از مناطق هم چون شمال خراسان (که از ترکیب اجتماعی و جمعیتی خاص برخوردار می‏با...

سرزمینی که در تاریخ به نام افغانستان آوازه دارد، به دلایل گوناگون اقلیمی، فرهنگی، جغرافیایی و دینی، تاریخ مشترکی با ایران دارد.این سرزمین به ویژه قسمت های شمالی و غربی آن تا قبل ازسقوط امپراتوری نادر شاه افشار پیوستگی همه جانبه ای با ایران زمین داشته اما پس از مرگ نادر و تجزیه قلمرو او در مسیر گسستگی از ایران گام بر داشته است. اگر چه احمد شاه درانی بنیانگزاردولت مستقل افغانی خود را جدای از ایرا...

عناصر گوناگون فرهنگی در هر جامعه، چگونگی سیر تاریخی و تحولات جامعه را نشان می دهد. طی قرن سیزدهم ه.ق. تحولات فرهنگی و صنعتی که موجد حرکت هایی در شمال غربی اروپا بود، موجب شد تا پیامدهای موثری در سراسر جهان رخ دهد. جوامع شرقی با یک نظام نوین بین المللی سیاسی و تجاری مواجه شدند که پیشرفت را با الگوبرداری و پیروی از اروپاییان معرفی می کردند. در دوره ی قاجار با اقتباس از عناصر اروپایی، اصطلاح«فرنگی...

پژوهش حاضر باهدف شناخت عملکرد مجلس شورای ملی در سقوط سلسله قاجار وبرپایی رژیم پهلوی انجام شده است و نیزچگونگی انتقال قدرت را درایران ارزیابی کرده است وهمچنین تاثیر عملکرد سیاسی مجلس شورا را در معادلات سیاسی بررسی کرده است وبا در نظر گرفتن نقش فراکسیونهای داخل مجلس درسقوط سلسله قاجاریه واستقرار پهلوی صورت گرفته است.که برای این منظور از اسناد ومنابع کتابخانه ای بهره بردیم .انقلاب مشروطه به دلیل ن...