یکی از جوانب مهم نظام‌های اجتماعی که در جهت‌دهی و هویت‌بخشی به آنها اهمیت دارد، اهداف و به‌تبع آن شاخص‌های ارزشیابی عملکرد آنها است. در نوشتار پیش‌رو، پژوهشگران با بهره‌گیری از منابع ارزشمند «نهج‌البلاغه» و «غررالحکم و دررالکلم» و با استفاده از روش‌ تحلیل محتوا، شاخص‌های ارزشیابی را استنباط کرده و بر مبنای مدلسازی ساختاری ـ تفسیری ارتباط آنها با یکدیگر را تبیین و سطح‌بندی نموده‌اند. جامعه آماری...

«الاهیات سلبی» نظریه‌ای مهم و پرطرفدار در حوزه «زبان دین» در میان الاهیدانان یهودی، مسیحی و مسلمان است. الاهیات سلبی در سه حوزه هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و معناشناسی صفات الاهی مطرح است که میان آن‌ها پیوند ناگسستنی برقرار است. افلوطین در حوزه الاهیات مسیحی و قاضی سعید در حوزه الاهیات اسلامی و میان اندیشوران امامیه از جایگاه ویژه‌ای در میان پیروان الاهیات سلبی برخوردارند. نوشتار حاضر با روش توصیفی...

در تفکرات افلوطین خداوند چیزی «به کلی دیگر»1 است؛ به گونه‎ایکه نه نامی می توان بر او نهاد و نه با هیچ زبانی می-توان او را توصیف کرد. عبدالاعلی سبزواری نیز به عنوان اندیشمندی ازعالم اسلام، به ویژه در میان عالمان شیعی مذهب معاصر، با تبحر چند وجهی در علوم دینی از قبیل فقه، اصول، فلسفه، عرفان و تفسیر قرآن، در باب «احد» به تأسی از پیشوایان دینی خویش اندیشه هایی دارد. در این مقاله، به بررسی تطبیقی پی...

چکیده۱۹۱۱ )، فیلسوف آلمانی و از بنیانگذاران فلسفه قارهایِ علوم انسانی در غرب، طرح - ویلهلم دیلتای ( ۱۸۳۳دانسته است. این طرح دارای دو بخش سلبی و ایجابی « نقد عقل تاریخی » ، فکری خود را به پیروی از کانتاست. در بخش سلبی، دیلتای ضمن اذعان به کانتی بودن پروژۀ فکری خود و تصدیق تلقّی کانتی از ماهیّتو کارکرد فلسفه به نقّادی معرفت شناسیِ غیرتاریخی، نظریۀ سوبژکتیویته و مقولات و عدم کارآمدی آن درفلسفۀ علوم انس...

در این مقاله در پی ارائه تعریفی از دو مفهوم «فراساختنی بودگی» و «انگارپذیربودگی» هستیم. نخست حداقل های لازم برای یک تعریف از فراساختنی بودگی را بیان می کنیم و با اتخاذ دو پیش فرض، نگره خود از فراساختنی بودگی را مطرح خواهیم کرد. در این مرحله دو راهبرد برای ترسیم تمایز میان دو فرایند «فراسازی» و «انگارش» طرح می کنیم، با واکاوی آن دو راهبرد تعریف های ایجابی از مفهوم های فراساختنی بودگی و انگارپذیر...

هدف پژوهش حاضر، بررسی «مجلس گویی» به عنوان یکی از گونه های دیرپای سخنوری در فرهنگ و ادبیات ایران است. مجلس گویی به عنوان یکی از شیوه های آموزش در سنت و فرهنگ شفاهی ما به مثابه آیینه ای شفاف است که رخدادهای روزگار را در خود جمع و تفسیر نموده و اندیشه های صاحبانش را معرفی می کند. نگاهی بر تاریخ ادبیات و تصوف، آشکار می سازد که بسیاری از آثار متصوفه را مشایخی پدید آورده اند که خود اهل وعظ و منبر ...

این رساله با عنوان "عفت کلام در قرآن" در جستجوی پاسخ به پرسشها، و ابهاماتی است که در ذهن نگارنده و برخی دانشجویان وجود داشته است ، و به نظر می رسد پژوهش نوینی در زمینه آشنایی با کیفیت سخن گفتن و یا بعبارت دیگر آشنایی با فوائد و آفات بیان و زبان از دیدگاه قرآن می باشد. این پایان نامه شامل یک مقدمه کوتاه، سه فصل، یک پیوست و چکیده می باشد، در مقدمه اشاره به اهداف و روشها و پیشینه موضوع و معرفی فصل...

ن تحقیق، با هدف تبیین چارچوب کلّی نقد حدیث توسط سیاق و اثبات معیار بودن سیاق در نقد حدیث، انجام شده است. انتخاب این موضوع، به دلیل کمبود منابع مستقل و مدوّن در این باب، صورت گرفته است که این، علاوه بر گستردگی و میان رشته¬ای بودن موضوع، از دیگر مشکلات اساسی این تحقیق، بوده است. روش تحقیق نیز با مطالعه و گردآوری مطالب از طریق کتاب¬ها، مقالات، پایان نامه¬ها و جستجو در سایت¬های مختلف و نقد و بررس...

پیش ازآغاز به کار درزمینه تدوین رساله، به صورت متفرق وگذرا برخی ازآثار علامه صلاح الدین سلجوقی را مطالعه کرده بوده بودم. سابقه ی این مطالعه وعلاقه مندی به دوره های تحصیلی ام در دوره متوسطه برمی گردد و درآن زمان کتاب تجلی خدا در آفاق و انفس، اولین اثری بودکه ذهن مرا با نام وآثارعلامه سلجوقی آشناساخت. مدت مدیدی این ارتباط قطع شد تاآن که دردومین سال تحصیل در مقطع فوق لیسانس دررشته ی فلسفه با م...

پرسش اصلی رساله حاضر این است که نقش آموزه مهدویت در تحولات سیاسی – اجتماعی ایران معاصر چیست؟ در پاسخ به سوال اصلی این فرضیه ارائه شده که آموزه های مهدویت در تحولات سیاسی – اجتماعی ایران در سه حوزه شناخت ها، گرایشات و رفتارها همواره دارای تأثیرات سلبی و ایجابی بوده است. نظریه محتوای باطنی انسان از شهید صدر و نظریه تغییر شهید مطهری و نظریه انسان شناسی امام خمینی(ره) مبانی تئوریک این رساله را تشک...