هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های توسعة فرهنگی برای کتابخانة ملی ایران بوده است. این پژوهش به‌لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نوع داده‌ها، تلفیقی (کمی و کیفی) و ازنظر نحوة گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری پژوهش، همة مدیران میانی و ارشد کتابخانة ملی ایران بودند که به‌صورت هدفمند، 5 نفر برای مصاحبة حضوری و 32 نفر از آنها برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شدند. ابعاد و مؤلف...

این مقاله داستان حضرت یوسف و زلیخا را در ادبیات اسلامی مورد بررسی قـرار دادهاست . قصه یوسف و زلیخا یکی از داستĤن های عشق صوفیانه است که از قرآن کریم به ادبپارسی راه یافته است . حکیم ابوالقاسم نخستین کسی است که در ادبیات اسلامی این قصهرا به شعر درآورده است و منظومه او اکنون در دسترس ماست . پیش از او، ابوالمؤید بلخی وبختیاری این داستان را به نظم درآورده اند، اما از منظومه های آنان اثری در دست نیس...

در این مقاله ضمن عرضه فشرده داستان براساس دو روایت، از چند زاویه به تحلیل آن پرداخته شده است. در این تحلیل مقدمات بروز تراژدی مرگ رستم و دلایل آن، نقاط قوت و ضعف کار فردوسی، تقدیر اندیشی فردوسی و … مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش مقایسه روایت ثعالبی با روایت فردوسی پس از اشاره به خاستگاه داستان‌های ملی و حماسی و شاهنامه‌های منثور، مآخذ اصلی روایات ثعالبی و فردوسی یعنی شاهنامه ابومنصوری و بعضی...

این مقاله شرح سفر مؤلف به ایران است. میرسعیداف که مقارن با نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به ایران سفر کرده است، ذیل چهار بخش کتاب و کتاب‌خوانی، کتابخانۀ ملی، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران- میعادگاه عشق و آشنایی، و رسوم و آداب مهمان‌نوازی به شرح جزئیات سفر خود پرداخته و در خلال آن به برخی از ویژگی‌های فرهنگی جامعۀ ایران و نیز آداب و رسوم ایرانیان اشاره کرده است. در مقدمۀ مقاله به شماری از ویژگ...

داستان یوسف و زلیخا از جمله­داستان­هایی­­است که در ادبیات فارسی بازنمودی­گسترده داشته است. افزون بر تلمیحات و مضمون­پردازی­های فراوانی که با توجه به­اشخاص و رویدادهای این­داستان در متون ادبی دیده می­شود، روایت یادشده با شاخ و برگ­ها و رنگ­آمیزی­های گوناگون، گاه به صورت منظومه­ای مستقل، به رشته­ی نظم درآمده است. واکاوی این منظومه­ها نشان می­دهد که با وجود یکسان بودن شخصیت­ها و رویدادهای اصلی، می...

از زمره حکمای نامدار قرن یازدهم هجری قمری، حکیم ابوالقاسم میرفندرسکی است که علاوه بر علّو مقام فلسفی، از بزرگان اهل معنا و عرصة عرفان نیز به شمار آمده است. قطعة منظوم به جای مانده از او معروف به «قصیدة یائیه» حاوی مضامین بلندیست که چند شرح مفصّل و مختصر را به خود اختصاص داده است و علاوه بر آن افق جدیدی از ذوق و مشرب فکری سرایندة آن را به نمایش می‌گذارد. استاد و مدرّس حکمت مشاء عارف قلندر و شارح آث...

رساله حاضر تحت عناوین ذیل مباحث کلامی شعر فارسی را از آغاز قرن هفتم هجر مورد مطالعه قرار می دهد : علم کلام - تاثیر علم کلام در شعر فارسی - بررسی مسائل کلامی در شعر فارسی - فردوسی - فرخی - عنصری - فخرالدین اسعد گرگانی - اسدی طوسی - قطران تبریزی - ناصر خسرو - ازرقی هروی - حکیم سنائی - عمعق بخارایی - قوای رازی - انوری - سوزنی سمرقندی - رشید وطواط - جمال الدین عبدالرزاق - خاقانی - ظهیر فاریابی - نظ...

بحث بازتاب شاهنامه در متون نظم و نثر ایران کاری بس پردامنه است. شاهنامه حکیم فردوسی، کتاب هویت فرهنگی ما ایرانیان با زبان استوار و سخن دلپذیر آنچنان در ادب فارسی ریشه دوانده که گویی رکن اساسی در تجدید حیات آثار می باشد. شاهنامه اثر چه داعیه عرفانی بودن ندارد اما در متون مهم عرفانی ما حضوری زنده و پویا دارد. نگاه عرفا همچون شعرا به شاهکار ادبی فردوسی به گونه ای ست که تصور یک لحظه جدایی فرهنگ و ...

وصف یکی از ابزارهای موثر برای تصویر کردن چیستی و چگونگی اجزای هستی و زندگی اجتماعی است، هم بدان­گونه که گوینده تجربه کرده است. وصف اگر چه با تمام گونه‌های شعر در پیوند است با نوع حماسی پیوندی عضوی و استوارتر دارد. به همین دلیل فردوسی در حماسه‌ خویش، از آن برای تجسم‌بخشی و تصویر‌آفرینی، به فراوانی، بهره می‌گیرد. امّا در این مقاله هنر­نمایی فردوسی در وصف‌ واقعیت، منحصراً در داستان سیاوش بررسی و ارز...