داستانهای قرآن کریم از همان روزهای نخستین تاریخ اسلام از جنبه های مختلف تاریخی و تربیتی مورد توجه قرار گرفته اند. امّا جنبه های هنری و مسائل مربوط به شیوه های داستان پردازی و تحلیل و ارائه ویژگیهای عناصر داستان کمتر مورد توجه بوده است، به ویژه آنکه یکی از عناصرشکل گیری داستان های آن محور تحقیق و پژوهش قرار گرفته باشد.داستان به عنوان یک شکل ادبی و هنری دارای،شکل و طرح و معماری خاصی است که آن را ا...

این رساله به بررسی تطبیقی چهار عنصر ادبی: معنا، عاطفه، صور خیال، اسلوب؛ در دو خطبه فدکیه حضرت زهرا-سلام الله علیها- و خطبه شامیه حضرت زینب-سلام الله علیها- می پردازد. این دو خطبه که در شرایط زمانی-مکانی متفاوتی و از سوی دو شخصیت بزرگ اسلامی ایراد گشته اند، دارای تفاوت ها و احیانا اشتراکاتی می باشند. به لحاظ معنا، هر دو خطبه با هدف مبارزه با ظلم و ستم، استیفای حق، دفاع از کیان دین مبین اسلام و و...

شاهنامه فردوسی که به عنوان یکی از بزرگ ترین حماسه های جهان در عرصه ی ادبیات مطرح است ،به درستی بیانگر تعریف حماسه است . داستانی-روایی بودن که از عناصر مهم تعریف حماسه است به درستی زمینه ارائه ی مفاهیم و اهداف فردوسی است. جایگاه تأثیرگذارعناصرداستان در داستان های شاهنامه بیانگر آگاهی فردوسی از چگونگی ارائه ی داستان های شاهنامه است . پیوند استوار و مؤثر عناصر داستان از ویژگی های برجسته ی داستانی ...

در این مقاله ابتدا پسامدرنیسم و مهم ترین مؤلفه های آن، مثل محتوای وجودشناسانه، آشکار کردن تصنّع، اتصال کوتاه، عدم قطعیت، آشفتن زمان، تغییر راوی و زاویه دید، شخصیت های شورشگر، فرجام های چندگانه و... به طور مختصر مرور شده، سپس حضور برخی از این مؤلفه ها در دو داستان کوتاه از ابوتراب خسروی، با نام های «پلکان» و «حضور»، با ذکر مستنداتی از متن، اثبات شده است. با توجه به وجود عنصر غالب پسامدرنیسم در ای...

عنصر زمان بر اجزای روایت داستان جاری است و به آن سازمان می‌دهد. در این پژوهش، کوشش شده‌است عنصر زمان در حکایت‌های فرعی مرزبان‌نامه و تأثیر آن بر روایت بررسی شود. برای این منظور، فراوان‌ترین نشانه‌های زبانی در حکایات یاد‌شده با در نظر داشتن نظریه‌ها و دیدگاه‌های کارا در این زمینه به‌دقت تحلیل شد. نخست، سه گروه ساخت‌های دستوری، آرایه‌های ادبی و قرینه‌های زبانی که پرتعدادترین نشانه‌های زبانی مؤثر ...

در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داستان‌واره‌های ایرانی، فلز همچون وسیله‌ای برای به بندکشیدن و یا کشتن نیروهای اهریمنی و پلشتی به کار رفته است. از این‌رو، فلز هموا...

شعر غنایی که موضوع اصلی آن بیان عواطف و احساسات لطیف انسانی است همۀ غزل‌ها و غزلواره‌ها و منظومه‌های عاشقانه اعم از عرفانی و غیر عرفانی را شامل می‌شود، از آنجا که بزرگترین بخش ادبیات غنایی را اشعار عرفانی تشکیل می‌دهد، در این مقاله بحث اصلی پیرامون شعر عاشقانه است و بدان دلیل که مهمترین نقش در شعر به طور عموم و شعر عرفانی به طور خاص بر عهدۀ قوه خیال و تخیل است و حل بسیاری از غوامض اشعار عارفانه...

پوشاک به عنوان یک عنصر فرهنگی حامل پیام‌ها و رموز مختلفی است که از آداب و رسوم، سنن و خاستگاه قومی جوامع سرچشمه گرفته است. در عصر حاضر علی‌رغم اشاعۀ فرهنگ و تعامل اجتماعی، هنوز هم پوشاک یکی از مشخصه‌های فرهنگی و تمایز بین گروه‌های انسانی و اقوام به شمار می‌رود. روش کار در این پژوهش، مطالعۀ عمیق و ژرفانگر بوده و در آن از مطالعۀ اسنادی و کتابخانه‌ای، حضور در میدان تحقیق و مشاهدۀ مستقیم همراه با م...

این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به مطالعه تقابل و هم‌بستگی عنصر زمان در قالب لایه‌ای رمزگانی، با دیگر نظام‌های نشانه‌ای می‌پردازد. هدف از انجام این پژوهش کشف مهم‌ترین نشانه‌های زمانی و چگونگی بازنمود آن‌ها، همچنین بررسی کارکرد سایر سطوح دلالی در تبیین و پیشبرد این نوع نشانه‌‌ها می‌باشد. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که در نمایشنامه مهرج، زمان به عنوان یک زیررمزگان اجتماعی نقش بسیار مهمی را درشن...

بررسی گونه‌شناسی معماری ایران نشان می‌دهد که شکل‌گیری بنا، چه به صورت منفرد و چه به صورت مجتمع، هم‌زمان و هم‌مکان براساس ترکیب سه الگوی فضایی «باز، بسته و پوشیده» صورت گرفته است. در خانه‌های تاریخی، حیاط به عنوان اصلی‌ترین فضای باز، همزیستی‌ با طبیعت را نمایندگی می‌کند. از لحاظ سازمان فضایی خانه‌های تاریخی، حیاط در واقع اتاقی است بدون سقف با بدنه‌های مشخص، و کفی آراسته از درخت و خاک و آب. بهتری...