پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می توان انگاره ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و...

این پژوهش، نقدی بر ترجمه های فارسی «الأجنحه المتکسّره» اثر جبران خلیل جبران است. ترجمه های متعدّدی از این اثر در دست است و نظر به اینکه ناهمسانی هایی در میان ترجمه های این اثر با متن مبدأ مشاهده می شود، در این مقاله به بررسی و مقابله شش ترجمه (انصاری، حبیب، ریحانی و هانی، شجاعی، طباطبائی و نیکبخت) با متن اصلی پرداخته می شود. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف دستیابی به برگردانی نزدیکتر به...

مجموعة عشق با صدای بلند، گزیده‌ای از اشعار نزار قبانی است که احمد پوری آن را به واسطة زبان انگلیسی به فارسی بازگردانده‌است. در روند این ترجمة ادبی از عربی به انگلیسی و آنگاه به فارسی، تغییراتی در گفتمان‌های حاکم بر متن صورت گرفته که رصدپذیر است. از جملة این گفتمان‌ها می‌توان به گفتمان مذهبی‌ـ دینی، ملی‌ـ قومی و ساختارشکن و سیاسی اشاره کرد که در روند ترجمه دچار تغییر یا احیاناً حذف شده‌اند. در ای...

هدف این تحقیق بررسی برازش یک مدل شناخته شده در زمینه خواندن و نارساخوانی و پاسخ به این سؤال بود که آیا در نمونه های یک زبانهَ فارسی زبان عادی  و نارساخوان مدل پردازش واج شناختی، مدل تبیینی مناسبی به شمار می رود؟ بدین منظور از جامعه دانش آموزان دبستانی 10-8 سال شهر تهران با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند 138 دانش آموز نارساخوان پسر و 138 دانش آموز پسر عادی که از لحاظ متغیّرهای سن، جنس و هوش هم...

در این مقاله نقش شفافیت معنایی در پردازش اسامی ساده و اسامی مرکبِ غیرفعلی متشکل از سازه‌های «اسم+ اسم» که پربسامدترین اسامی مرکب در زبان فارسی هستند، در دو بیمار زبان‌پریش بروکا و دو بیمار زبان‌پریش ترانس کرتیکال حرکتی از طریق آزمون‌های «نامیدن در مواجهه» و «تکرار»  مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقایسه عملکرد بیماران زبان‌پریش بروکا و ترانس کرتیکال حرکتی نشان می‌دهد که بیماران ترانس کرتیکال حرکتی کنش...

در میان دست نوشته های کتابخانه قره مان ترکیه، نسخه ای فارسی وجود دارد با موضوع زهد و تصوف و متعلق به سده هفتم.این اثر-که براساس قرائن و دلالت های متن در نیمه دوم قرن ششم تالیف شده است – ازجهات بسیاری ازجمله ساختار متن و تعداد حکایات ، رباعیات و ابیات فارسی و نیز نثر کتاب و لهجه مولف دارای اهمیت و اعتبار است . بدیهی است که این اثر می تواند مبنای تحقیقات تازه ای در حوزه نگارش های خانقاهی و عرفانی...

دیوان ناصر خسرو و با تصحیح استاد مجتبی مینوی و دکتر مهدی محقق از جمله آثار منقح متون فارسی است که با شیوۀ علمی و متد تحقیق و تصحیح فراهم آمده است. مع هذا ارزش­های این متن صرفاً در مقام تصحیح باقی    نمی­ماند، بلکه با ژرف نگری بیشتری می­توان دریافت که این دو استاد برجسته- با تبحّر در تاریخ، کلام، فلسفه و ادبیات فارسی نیز با تسلط کامل به زبان و ادب عربی- اثر ویژه­ای را باز تولید کرده­اند؛ به گونه­ا...

ین پژوهش به تجزیه و تحلیل متن اوستایی و زند یسن سیزدهم اختصاص دارد. این یسن در ستایش ردان شامل ستایش اهوره مزدا، بزرگترین ایزد دین زردشتی، امشاسپندان(= جلوه های اهوره مزدا و موکلان آفریدگان مادی)، ایزدان بزرگ دین زردشتی، برترین(=رد) های هستی مادی، فروشی(= مثال موجودات در جهان مینوی ) است. این پژوهش شامل پیشگفتار و چهار بخش است. بخش نخست متن اوستایی، حرف نویسی، ترجمه به فارسی و یادداشت ها؛ بخش ...

در زبان فارسی کلمات دارای صورت های نگارشی متنوعی هستند و پوشش کلیه حالات دستوری کلمات با به کارگیری یک سری قواعد معین ناممکن است به همین دلیل استخراج کلمات کلیدی به طور خودکار از متون فارسی دشوار و پیچیده است. در این مقاله سعی شده است با استفاده از اطلاعات زبان شناختی و اصطلاح نامه ، کلمات کلیدی بامعناتری ارائه شود. با استفاده از اصطلاح نامه که از نظامی ساختارمند برخوردار است می توان شبکه کلمات...

یکی از پرسش هایی که همواره در حوزه ی تدریس زبان مطرح می شود این است که با دستور زبان چگونه باید برخورد کرد. با ظهور چشم اندازهای نوین، مدل های جدید در تلاش برای گنجاندن آموزش دستور زبان در شرایط محتوا محور بوده اند. مدل پردازش زبانی ون پتن (1996) و مدل برجستگی متنی شاروود اسمیت (1991) دو نمونه از مدل هایی هستند که به طور همزمان، بر دستور زبان و معنی (fonf ) تمرکز دارند و در سال های اخیر مورد مط...