در متون عرفانی بعضی از موضوعات مثل عشق، انسان کامل و وحدت وجود محوریت دارد.به عبارت دیگر این سه مضمون، سه ضلع مثلثی را تشکیل می دهند که، در بیشتر متون عرفانی متفاوت می توان جستجو کرد. به نظر می رسد بین اندیشه های ابن فارض شاعر مصری، جلال الدین مولوی و مولوی کُرد(شاعر نامدار کُرد)در این زمینه همانندیهایی وجود داشته باشد.از این رو در این نوشتار بر آن شدیم تا انسان کامل و وحدت وجود را در راستای عشق ...

از جمله مفاهیم کلیدی در معارف اسلامی به شکل عام و در عرفان اسلامی به شکل خاص، مفهوم خلافت است. در این مقاله مفهوم خلافت در منابع عرفانی و مقایسه آن با دیدگاه شریعت به بحث گذاشته می شود. به دیگرسخن، در پی آنیم که مقام خلافت را با استفاده از آموزه های عرفانی توضیح داده و نشان دهیم که خلافت عرفانی چیزی ورای خلافت منصوص در منابع دینی نیست.

 بررسى شخصیت انسان سالم از دیدگاه قرآن است.  نویسنده پس از تعریف شخصیت از نگاه روان‌شناسان، دیدگاه قرآن را راجع به آن بررسى مى‌کند و با تکیه بر نقش فطرت در شکل‌گیرى شخصیت از اندازه تأثیر آن سخن گفته و نتیجه مى‌گیرد که فطرت ملزم کننده نیست و لذا انسان قابلیت تحوّل دارد. در ادامه مهم‌ترین عامل انگیزش شخصیت از دیدگاه قرآن را مطرح کرده و آن را درک هدف و معناى آفرینش و شناخت آفریننده معرفى مى‌کند، س...

در روان‌شناسى دیدگاه‌هاى متفاوتى راجع به انسان سالم و ویژگى‌هاى او وجود دارد. نویسنده نخست انسان سالم را تعریف مى‌کند و تفاوت او را با انسان کامل در اصطلاح عارفان بیان مى‌نماید سپس به مکاتب روان‌شناسى پرداخته و آن را از لحاظ فلسفى به دو گروه زیر تقسیم مى‌کند. 1 - نمایان‌گر سنت تجربى 2 - نماینده سنت دکارتى آرمان‌گرا. و از سه رویکرد روان‌شناسى یعنى رفتار گرایى، روانکاوى و روان‌شناسى انسان‌گرا یا ...

 طرح و ارائه دیدگاه‌هاى استاد مطهرى درباره انسان سالم با استناد به آیات قرآنى است.  انسان سالم قرآنى از دیدگاه مطهرى داراى ابعاد گوناگون است.  نویسنده در آغاز نیازهاى انسان را از دیدگاه استاد مطهرى بررسى مى‌کند و آن را به تبع تعدد غرایز، متعدد مى‌داند. سپس از تفاوت‌هاى انسان و حیوان در سه جهت: 1- ادراک، 2- جاذبه‌ها و 3- تأثیرپذیرى از جاذبه‌ها، سخن مى‌گوید و اراده را به عنوان معیار انسانیت و ح...

اصطلاح «انسان کامل» برای اولین بار توسط محیی الدین بن عربی (560-638ق) به کار رفته است. در آموزه‌های عرفانی ابن عربی، اندیشه انسان کامل از جایگاه فخیمی برخوردار است. پس از ایشان، دو عارف نامی دیگر، عزیزالدین نسفی (م: حدود 700ق) و عبدالکریم بن ابراهیم گیلانی – جیلی - (767-832ق) هر یک کتابی را با عنوان «انسان کامل» به رشته تحریر در آوردند و به شرح و بیان دیدگاه‌های ابن عربی پرداختند. انسان کامل در...

اصطلاح « انسان کامل" یکی از اصطلاحات بسیار مهم و کلیدی عرفان اسلامی است کهنخستین بار محی الدین ابن عربی، از عارفان برجستۀ مسلمان قرن هفتم هجری آن را به کاربرده است . پس از ابن عر بی، شاگردان و پیروان مکتب عرفانی او، و نیز شخصیت های دیگریهمچون عبدالکریم گیلانی و عزیز بن محمد نسفی، به این مفهوم پرداختند و آن را به کمالخود پروردند . نسفی در آثار خود به طور مبسوط به آن پرداخته و انسان کامل را بر دو...

        مقاله حاضر در جست و جوی پاسخ مستدل و برهانی به پرسش­های مطرح پیرامون کمال انسان و انسان کامل در عرفان اسلامی است؛ کمال انسان در چیست؟ انسان کامل کیست و چه ویژگی­هایی دارد؟ این کمال چگونه تحقق می­پذیرد و از کجا آغاز شده و به کجا می­انجامد؟ در این باره از اشعار مثنوی گلشن راز شیخ محمود شبستری به عنوان الگوی کاربردی استفاده شده است. شیخ محمود شبستری با استفاده از مسئله حرکت به بیان مبحث تک...