همچون امروز، در جهان گذشته نیز توسعه طلبی دولت ها معمولاً نیازمند توجیهاتِ مشروعیت بخش بود. این توجیهات بیش از آنکه بازتاب همه واقعیت باشد بهانه و دستاویز بود. در آن روزگاران یکی از مهم ترین بهانه های توسعه طلبی حکومت ها دستاویزهای دینی بود. ازجمله در میان حکومت های مسلمان نیز معمولاً برای افزایش قدرت و قلمرو، گسترش دین و برپائی احکام آن یکی از مهم ترین بهانه ها به شمار می آمد. انجام فریضه جهاد بر...

در آثار و منابع نظری موجود، نظام سیاسی حاکم بر تاریخ ایران در شکل های مختلفی مانند پادشاهی «عادل و دیندار، دولت خودکامه و استبدادی» از نوع استبداد شرقی و «فئودال» بیان شده است. دیدگاه نخست را دبیران ایرانی در مقام کارگزاران و حاملان اصلی سنت پادشاهی ایرانی و نخبگان فکری و سیاسی متعلق به اندیشۀ سیاسی ایران شهری مطرح کرده اند و دو دیدگاه دیگر به جریان های فکری مغرب زمین و گفتمان های شرق شناسی تعل...

ترکمانان سلجوقی زمانی در عرصة قدرت خواهی گام نهادند که ایران تجربة تاریخی وسیعی از تحولات سیاسی و تشکیل حکومت های نو به نو در دورة خلافت عباسی را پشت سر می گذاشت. این دولت ها تجربة ارزشمندی از ساختار و مشروعیت سیاسی را برای دولت سلجوقی به یادگار گذاشتند تا به کمک آن اولین امپراتوری اسلامی را در تاریخ میانة ایران تشکیل دهند. دولت سلجوقی با تکیه بر شیوه ای مرکب از آداب و رسوم قبیله ای و دیوان سال...

در مباحث اقتصاد بخش عمومی ارتباط میان درآمد و مخارج دولت به‌ویژه برای کشور ایران که از وجود کسری بودجه رنج می برد، یکی از موضوعات مهم و کلیدی محسوب می‌شود. به لحاظ نظری در مورد نوع این ارتباط چهار نحله فکری وجود دارد. هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط بلندمدت و کوتاه‌مدت میان درآمد و مخارج دولت در ایران طی دوره زمانی 1389-1357 با استفاده از تحلیل‌های شکست ساختاری است. از‌ آنجا‌ که در طول دوره برر...

توهم مالی منبع بی‌اعتمادی بین دولت و مردم است؛ که می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کشور در بخش رسمی اثر بگذارد و میزان متغیّرهای اقتصاد کلان نظیر بودجه دولت و درآمدهای مالیاتی را تحت تأثیر قرار دهد. توهم مالی از کانال بودجه دولت، رشد اقتصادی کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پدیده بیشتر در کشورهایی اتفاق می‌افتد که در آنها درآمد و هزینه­های دولت به‌طور کامل توسط مؤدیان مالیاتی شناخته و یا کنترل نمی­...

این مقاله ضمن اشاره به شرایط ایران در آخرین سال های جنگ، در پی پاسخ به این سؤال است عوامل اقتصادی پذیرش قطعنامه 598 توسط ایران چه بودند. نکته مفروض مقاله این است که تنگناها و نابسامانی های اقتصادی بنیادی ترین عامل تحریک تصمیم گیران جمهوری اسلامی به پذیرش گزینه توقف جنگ بودند. در اواخل جنگ معضلات مختلفی از جمله تشدید رشد جمعیت، تخریب زیرساخت های راهبردی اقتصاد کشور، رشد سریع تورم و بیکاری، و کسر...

در ایران شوراهای محلی از نمادهای عدم تمرکز و به منزله پارلمان حکومت محلی محسوب می‌شوند و نقش کلیدی در مشارکت مردم در امور، کوچک‌شدن حجم دولت و اداره کارآمد امور محلی دارند. از موضوعات مهم مربوط به شوراهای محلی، «رابطه متقابل آنها با دولت مرکزی و مقامات آن است». هدف این مقاله بررسی موضوع مزبور با روش توصیفی و تحلیلی و شناخت روابط دولت مرکزی و شوراهای محلی و میزان تأثیرگذاری هر یک بر دیگری است. ب...

با توسعه تکنولوژی و استفاده بیش از پیش از انرژی جهت تسهیل کارها، آلودگی هوا نیز در شهرهای بزرگ رو به افزایش است. بخش عمدهای از این آلودگی به دلیل تردد خودروهایی است که از انرژیهای فسیلی استفاده میکنند. به همین دلیل در بیشتر کشورهای اروپایی، استفاده از دوچرخه روزبهروز افزایش مییابد. در همین راستا، دوچرخههای برقی و هیبریدی نیز در حال توسعه هستند و اقبال عمومی برای استفاده از این وسایل نقلیه ر...

مفهوم «دولت پرتاب‌کننده» یک مفهوم کلیدی در حقوق بین‌الملل فضایی است؛ زیرا به موجب کنوانسیون مسؤولیت مصوب 1972 «دولت پرتاب‌کننده» مسؤول جبران خسارت وارد شده به‌وسیله اشیای فضایی پرتاب شده است و از سوی دیگر، به‌موجب کنوانسیون ثبت مصوب 1975 یک دولت پرتاب‌کننده متعهد به ثبت شیء فضایی پرتاب شده است. در ابتدای عصر فضا و در زمان تدوین معاهدات حقوق بین‌الملل فضایی، دولت‌ها اشیای فضایی خود را از سرزمین ...

مدیریت زمین شهری از عرصه های کلیدی جهت پیشبرد توسعه پایدار در کشورهاست. دولت ها برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار ناگزیرند سیاست هایی خاص متناسب با شرایط کشور و جامعه خود اتخاذ نمایند. این پژوهش می خواهد مداخله دولت در مدیریت زمین شهری ایران را مورد واکای قرار دهد. سئوالات اصلی این پژوهش عبارتند از 1) دلایل ناکارآمدی سیاست های مداخله دولت در مدیریت زمین شهری چیست وچرا؟ و 2)الگوی مناسب سیاستگذاری...