گیاهان از زمانهای بسیار دور به صورت نمادها و اسطوره ها، در فرهنگهای شرقی تقدیس شده و با آیین های کهن عجین شده اند. در ایران نیز گیاهان به صورت نمادین مفاهیم خاصی دارند. نقوش گیاهی در هنر ایران راه درازی را پیموده اند؛ از غارهای لرستان، تا نقوش روی سفالینه ها، کتاب آرایی و باغهای بهشتی در نگارگری. در اواخر قرن هفتم نقوش گیاهی چینی مدتی بر نگارگری ایران سایه انداخت ولی با گذشت زمان در این هنر حل...

هنرهای ایران دارای طیف گسترده‌ای می‌باشد اما آنچه در این مقاله موردنظر است هنرهای تزئینی-کاربردی در بین هنرهای ایرانی است که ازجمله آن‌ها هنر باغ سازی و فرش‌بافی ایرانی می‌باشد. هندسه نیز از دیرباز در هنر و معماری سرزمین ایران کاربردهای فراوانی داشته‌است. هنرمند معمار نیز در فرایند طراحی باغ ایرانی از هندسه به گونه‌های مختلف استفاده کرده‌است. این تحقیق بر آن است که با تحلیل تعدادی از باغ‌ها و ف...

اسطوره‌های زنانه در ادبیات و هنر ایرانی حضوری کم‌رنگ دارد که بیانگر گذشته‌ای تک‌صداست. امروزه، در جهان چند‌صدایی معاصر و با حضور زنان، اسطوره‌های زنانه اهمیت یافته‌ و بخش قابل توجهی از هنر و ادبیات را به خود اختصاص داده اند. یکی از مهم‌ترین این اسطوره‌ها در ادبیات و هنر ایرانی اسطوره «شیرین» است. که به تنهایی و یا گاه با خسرو و فرهاد سه‌گانه‌ای را شکل می‌دهند که موضوع آفرینش آثار متعدد ادبی و ه...

تیموریان سلسله‌ای ترکی – مغولی بودند که در فاصله سال‌های ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه هم‌زمان زندگی یکجانشینی و کوچ‌نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث شد تا تیمور و جانشینانش با اسلام و فرهنگ ایرانی آشنایی هرچند مختصری داشته باشند. به همین سبب مؤلفه‌های هویت ایرانی ازجمله هنر ایرانی و مذهب تشیّع در این زمان فرصت رشد و وحدت  بیشتری یافتند . سیاست تسا...

مکتب تطبیقی اروپای شرقی از دهۀ ششم قرن بیستم و تحت تأثیر فلسفۀ مارکسیستی به وجود آمد که از نظر شیوۀ تطبیق، زیرساخت جامعه، یعنی زمینه­های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن را موجب پیدایش روساخت فرهنگی جوامع و ادبیّات و هنر می­دانست. پژوهش حاضر با اهتمام به چنین نظریه­ای تعهّد اجتماعی دو شاعر ایرانی و عراقی، محمد مهدی جواهری و محمد فرّخی یزدی می­پردازد که جوامع آنها دارای همسانی­های مشترک اقتصادی، اجتماعی...

چکیده تیموریان سلسله ای ترکی – مغولی هستند که در فاصله سالهای ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه همزمان زندگی یکجانشینی و کوچ نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث شد تا تیمور و جانشینانش با اسلام و فرهنگ ایرانی آشنایی هر چند مختصری داشته باشند. به همین سبب مؤلفه های هویت ایرانی از جمله هنر ایرانی و مذهب تشیع در این زمان فرصت رشد و وحدت بیشتری یافتند . سیاس...

نهضت هنر و پیشه انگلستان (1914-1850م) یکی از جنبش های فکری - هنری اروپایی است که از پیشقراولان هنر در قرن بیستم به شمار می رود. شکل گیری این جنبش ریشه در سرگشتگی اندیشمندان و هنرمندانی دارد که خشمگین از موج فزاینده تکنولوژی بر آن شدند تا با برگزیدن هدفی مشترک و رها از هر قید و بندی به یکدیگر پیوسته و از طریق ارتقا مقام هنرهای کاربردی به رتبه هنرهای زیبا و نیز احیاء صنایع دستی به اصلاح مبانی طرا...

منسوجات بافته شده در دوران ساسانیان (225-630م.)-که آخرین مرحلة هنر کهن شرقی است- به لحاظ زیبایی بصری، نقوش نمادین و تزیینی، کاربرد رنگ و فن بافت، از شاخصه های هنر ایران زمین به شمار می روند. آوازة این منسوجات در جهان کهن، بسیاری از تمدن ها از جمله تمدن های مجاور مانند بیزانس را به سمت وام گرفتن از نقوش این پارچه ها سوق داده بود. در این مقاله سعی شده تا پس از ترسیم پیش زمینه های تاریخی، سیاسی و ...