این نوشتار به مطالعه کاستى‌ها و کژیها و نمایاندن برخى لغزشها اختصاص دارد.  اندیشه جامع بودن قرآن، اثبات سازگارى دین با علم، اعتماد بیش از اندازه به فرضیه‌هاى علمى، خودباختگى در برابر فرهنگ غرب، التقاط و سوء استفاده از دین و بى‌توجهى به شرایط و قوانین تفسیر، از زمینه‌هاى مهم لغزشهاى تفسیرى است. مثلاً برداشت نظریه برآمدگى استوا و فرورفتگى قطب از آیه 41 سوره رعد با سیاق، واژگان و جملات این آیه نا...

وجود واژه‏ هاى چند معنا و همنام در هر زبانى فهم متن را دچار مشکل مى ‏کند. از آنجا که قرآن به زبان بشرى نازل شده وجود این نوع واژه‏ ها در آن امرى اجتناب ‏ناپذیر است. قرآن پژوهان در گذشته با عنوان وجوه و نظایر و مشترک لفظى به بررسى این نوع واژگان قرآنى پرداخته ‏اند. در زبان‏شناسى جدید بافت زبانى و فرا زبانى براى تشخیص مفهوم واژه‏ هاى هم معنى و چند معنى مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله ابتدا...

قدرت مفهومى است که در بیشتر علوم طبیعى، کلامى، فلسفى و انسانى مورد توجه قرار گرفته است، ولى در علوم اجتماعى و سیاسى طبعاً اهمیّت ویژه و جایگاه محورى دارد. علما و اندیشمندان هر گروه از زاویه خاصّى به توضیح مفهوم قدرت پرداخته اند، بعضى با دید طبقاتى به قدرت نگریسته اند، برخى دیگر با توجه به آثار قدرت، آن را توضیح داده اند و گروهى قدرت را با قابلیت تطبیق داده اند که هیچ کدام از آنها خالى از ایراد نیس...

در پژوهش پیش رو، که در خصوص ویژگى‏هاى نثر فنّى در چند کتاب نثر مشهور فارسى بحث و بررسى به عمل آمده است، نثر فنّى از آغاز تا پایان دوره تکلّف، مورد ارزیابى قرار مى‏گیرد. براى نیل به هدف مذکور، آثار برجسته‏اى که در این شیوه تدوین شده، با رویکردى تازه و متفاوت از آنچه تاکنون در برخى کتب سبک‏شناسى دیده مى‏شود انتخاب و نکات قابل ملاحظه هر یک، از دیدگاه مورد نظر نگارنده، استخراج و عرضه مى‏گردد. در این ر...

پژوهش حاضر، حکایت‏ هاى مرزبان‏نامه را با توجّه به عنصر شخصیت‏پردازى در متون روایى، مطابق آراءِ روایت‏شناسان بررسى مى‏کند. هدف این پژوهش آن است تا نشان دهد در شخصیت‏پردازى متون روایى از چه عناصر و ابزارهایى استفاده مى‏شود؟ آیا مى‏توان شیوه‏هاى شخصیت‏پردازى وراوینى را با آراءِ روایت‏شناسان معاصر مطابقت داد؟ در پیکره اصلى مقاله، به چیستى شخصیت و شخصیت‏پردازى، اهمّیّت آن در متون داستانى اشاره مى‏شود. در...

به نظر ملاصدرا استکمال هر دو قوة نفس، چه قوة عقل نظرى و چه قوة عقل عملى، رسیدن به سعادت است. چنین سخنی اختصاص به ملاصدرا ندارد. سایر فیلسوفان مسلمان هم به پیروی از فیلسوفان یونان به چنین سخنی قائل بوده‌اند. مسئلة مهم که منشأ تفاوت میان نظر آنها است، رابطه میان حکمت نظری و حکمت عملی است که در آن نظر مقدم است یا عمل؟ فکر مقدم است یا اراده؟ یا اساساً تقدم و تأخری در کار نیست. از فلاسفة اسلامی کسانی...

 روشى که در این مقاله مورد بررسى قرار مى‏ گیرد، مى‏ تواند به طراح کمک نماید تا بتواند از طریق کد رنگى رایانه ‏اى، اطلاعات را به صورت مفهومى همانند روش تأثیر رنگ هاى دیدارى که در کارتوگرافى انجام مى ‏شود به نمایش گذارد. اصول و مبانى رنگ و کارتوگرافى براى تهیه جداول رنگ (الگو) استفاده شده است. رنگ ها در درون جداول رنگ (الگو) کد گذارى است و بر اساس اطلاعات همانند عناصر نمایش به کار مى‏ رود که بیشت...

 سنجش تطبیقى روش تفسیرى اهل‌بیت(ع) و صحابه در تفسیر قرآن است.  تفسیر صحابه از قرآن به تناسب وسعت‌پذیرى اندیشه و پژوهشهاى بشرى، روند تکاملى داشته است امّا گستره اندیشه و گذشت زمان از جامعیت و ژرفاى تفسیر اهل‌بیت(ع) نگاشته است.  نویسنده، نخست به موضوع چگونگى سیر رو به گسترش تفسیر قرآن و تنگناهاى تفسیر صحابى و جامعیت مکتب تفسیرى اهل‌بیت(ع) پرداخته و سپس تأثیر اندیشه‌ها و آراى اهل کتاب بر تفسیر صح...

درباره همسر مفقود، فقیهان بر دو نظرند; مشهور فقیهان بر اساس یک دسته از روایات که در این باره آمده، گفته‏اند: زنى که شوهرش مفقود شده، هرگاه به حاکم مراجعه کند، حاکم چهار سال زمان تعیین مى‏کند تا از شوهر جستجو شود. اگر خبرى از او به دست نیامد، امکان طلاق براى همسر هست. در برابر نظر مشهور، بعضى فقیهان از جمله سید کاظم یزدى، رأى دیگرى دارند و مى‏گویند: لازم نیست حاکم چهار سال زمان تعیین کند، بلکه ا...

رمان آواز کشتگان با ساختارى آشفته، بیان‏گر وقایع دانشگاه تهران، نحوه تعامل یا تعارض استادان با دانشجویان روشنفکر و هم‏چنین عملکرد مأموران ساواک در مسائل مختلف فرهنگى، عقیدتى و سیاسى دانشگاه در دوران قبل از انقلاب اسلامى است. این رمان را مى‏توان از نوع رمان‏هاى تاریخى به حساب آورد؛ زیرا براهنى در خلق این رمان، علاوه بر توصیف موقعیت‏هاى شغلى، مقامى، خلقى و روانى‏شخصیت‏ها، به صورت جسته و گریخته به...