پژوهش‌های نوین تطبیقی با به‌کارگیری روش‌های نقد بینامتنی به دنبال کشف روابط متون با یکدیگرند. ژرار ژنت، در الگوی ترامتنیت، از مناسبات میان متون سخن می‌گوید. به تعبیر وی، ترامتنیت هرآن چیزی است که یک متن را در ارتباط با متون دیگر قرار می‌دهد. در نگارگری ایرانی، متون تصویری غالباً الهام از متون کلامی خلق می‌شوند. مکتب هرات از برجسته‌ترین مکاتب نگارگری ایران است که هم‎‌نشینی کلام و تصویر در کتاب‌نگ...

صور خیال در شعر و نگارگری ایرانی، از حیث آفرینش هنری و زیبایی‌شناسی و نیز از حیث بینشی، با یکدیگر پیوندی تنگاتنگ دارند و این پیوند وثیق، به سبب تأثیرپذیری نگارگری از مضمون‌های گوناگون شعر و ادب پارسی است. بنا بر یافته‌های این پژوهش، در برهه‌ای از عصر صفوی به دلیل نفوذ زیاد علما و حمایت‌نکردن دربار از یک‌سو و رشد طبقۀ تجّار و متوسّط از طرف دیگر، هنر در بین لایه‌های میانی جامعه نضج یافت. همچنین کم‌...

اژدها از بن مایه های اساطیری است که در شعر و ادب ایران تجلی بارزی داشته و منجر به ظهور ایده ها و نقوشی ظریف و بی بدیل در نگارگری شده است. مقاله حاضر با بررسی خاستگاه ادبی و اساطیری اژدها و بنیان فکری ایرانیان مبنی بر دو قطبی بودن جهان به دلالت حضور آن در نگاره ها، به عنوان نمادی اهریمنی پرداخته و در صدد پاسخ به این پرسش ها برآمده است که اژدها و جدال با آن در حماسه و عرفان چه جایگاهی داشته و ویژ...

     احساس، زبان مشترک انسان­هاست و ادبیات و هنر، زبان بیان احساس؛ ادبیات زبان گفتار و نوشتار است و هنر بازگوکننده­ آن به روایت تصویر. طبیعت بهترین و آموزنده­ترین تصویر برای شاعران و هنرمندان است. در سبک خراسانی، به­ویژه در شاهنامه، اشعار رودکی، سخن منوچهری، خمسه­ نظامی و... عناصر طبیعی، الهام­بخش شاعران در سروده­ها می­باشند که در سایر سبک­ها کمتر با آن روبرو هستیم. پیوند ادبیات و نقاشی امری غی...

این مقاله با هدف شناخت تأثیر ارتباطات بین فرهنگی در شکل‌گیری و تکوین نگارگری مکتب اصفهان نوشته شده است. یافته‌های اصلی این مقاله به تشریح و توضیح شیوة فرنگی‌سازی و تأثیر تحولات فرهنگی در پیدایش این شیوه اشاره داشته است. به عبارتی در فرایند گسترش تعاملات خارجی دوران حکومت صفویان و با ورود نقاشان اروپایی به ایران و آشنایی هنرمندان ایرانی با شیوه‌های نقاشی غرب، جریان تازه‌ای در نگارگری ایرانی رقم ...

چکیده اساطیر در ایران باستان همیشه یادآور معانی گوناگون بوده­­اندو در این میان، برخی از این اسطوره­ها هم چون شیر و گاودر باور ایرانیان، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و مردم ایران زمین از آن‌ها به نیکی یادکرده‌اند.هدف از نگارش این مقاله،توجه به جایگاه ویژه این اساطیردر مصورسازی نسخ خطی کلیله‌ودمنه و تأثیر آن‌هابر هنر نگارگری است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که اساطیر شیر و گ...

دوره تیموری یکی از دوره های تاریخی ایران است که در سایه هنر دوستی خاندان تیموری و حمایت دربار شاهد رشد انواع هنرها، از جمله نگارگری و معماری هستیم.اما از سفال آن دوره اطلاع زیادی در دست نیست و نمونه های عینی چندانی وجود ندارد. در این پایان نامه سعی شده است تا با استفاده از مطالعه تطبیقی بین هنر های رایج این دوره و بررسی ظروف سفالین موجود در نگارگری ها، جستجوی سفال در معماری و نیز خواندن متون ب...

گیاهان از زمانهای بسیار دور به صورت نمادها و اسطوره ها، در فرهنگهای شرقی تقدیس شده و با آیین های کهن عجین شده اند. در ایران نیز گیاهان به صورت نمادین مفاهیم خاصی دارند. نقوش گیاهی در هنر ایران راه درازی را پیموده اند؛ از غارهای لرستان، تا نقوش روی سفالینه ها، کتاب آرایی و باغهای بهشتی در نگارگری. در اواخر قرن هفتم نقوش گیاهی چینی مدتی بر نگارگری ایران سایه انداخت ولی با گذشت زمان در این هنر حل...

در این پژوهش کوشش شد تا درباره ی تقدس آب در نزد ایرانیان و بازتاب آن در نگاره های دوره ی سلجوقیان تا پایان صفوی بررسی شود.نتایج این پژوهش نشان داد که تصویر آب در نقاشی و نگارگری ایران نقش بسزائی را ایفا نموده و از شکل جویبار به سمت شکلهای حوضهای چهارگوش و هندسی در نمای باغ ها تحول یافته است. این پژوهش به شیوه ی توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به انجام رسیده است.

طراحی قالی ایران ، در طول تاریخ خود در ارتباط و برخورد نزدیک با هنر نگارگری و نقاشی بوده و از جوانب بسیاری همچون ویژگیهای مضمونی،ساختاری،تصویری و کاربرد رنگ و نوشتار تحت تأثیر آن قرار داشته است.به سبب این رابطه ، عمده ی کیفیات مطلوب و زیبایی شناسانه که فرش ایران را مطبوع طبع جوامع هنری جهان قرار می دهد،از حیطه ی نقاشی به فرش انتقال داده شده و این هنر-صنعت نه تنها از مرزهای سنت فراتر رفته بلکه ج...