در سده نوزدهم، جنبش اصلاحی راماکریشنا در حیات دینی-اجتماعی هند تحول شگرفی را ایجاد نمود. راماکریشنا با تاثیر پذیری از ادیان و فرهنگ های مختلف، توانست تعالیم نوینی را به جامعۀ هند ارائه دهد. اگر چه مبانی اعتقادی و تفکرات او ریشه در باورها و سنت هندوئیزم دارد، اما نظام فکری منسجم او و شاگرداش روشی برای توسعۀ اندیشه هایش در جهان معاصر گردید. چه نگرشی موجب گردید تا این جنبش اصلاحی هند ابعاد جهانی ب...

شعر آیینی به گونه­ای از شعر متعهّدانه گفته می­شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه­های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت سرچشمه می­گیرد. در شعر آیینی دورۀ مشروطه با توجه به شرایط زمانه، مضامین جدیدی همچون ستم­ستیزی، برقراری عدالت و نیز مبارزه با استبداد و  استعمار، تحت تأثیر نهضت عاشورا رواج می­یابد. شاعران آیینی­سرای این دوره نیز دو دسته هستند: یکی شاعرانی که در کنار مسائل دی...

قرآن کریم مهم ترین میراث تاریخی مسلمانان است. این متن در طول تاریخ حیات دینی مسلمین، مقتدرترین کتاب و منشاء عالی ترین محصولات فکری، فرهنگی، هنری و حتی زیبایی شناختی بوده است. نقش محوری قرآن کریم را در هیچ یک از حوزه های حیات جمعی مسلمین نمی توان نادیده انگاشت. به دلیل نقش قابل توجه قرآن کریم در تاریخ حیات مسلمین است که آن را از مولفه های بنیادی ذهنیت اجتماعی و فرهنگی مسلمان و ایرانیان انگاشته ا...

نهضت های اجتماعی در تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی، عموماً شکست خورده و تداوم نداشته اند. نهضت ملی شدن نفت یکی از این جنبش های ناکام به شمار می رود. در حالی که در 30 تیر سال 1331 بسیج گسترده ای از نیروهای اجتماعی روی داد؛ حدود یکسال بعد، در جریان کودتای 28 مرداد چنین بسیجی امکان پذیر نشد و نهضت نفت بدون مقاومت جدی مردمی سقوط کرد. این پژوهش با تکیه بر مفهوم سازمان در نظریه بسیج منابع ...

این رساله در صدد است با بررسی مهمترین جنبشهای ایجاد شده در جهان اسلام در دوره تاریخی پس از واقعه کربلا تا پایان قرن دوم هجری تاثیرات و نقش الگوی قیام امام حسین را در آنها بررسی نماید از این رو سوال اصلی تحقیق عبارتست از اینکه مهمترین تاثیرات نهضت امام حسین بر حرکتهای اصلاحی از سال 61 تا پایان قرن دوم چه بوده است. فرضیه ارایه شده چنین است غالب حرکتهای اصلاحی از سال 61 ه ق تا پایان قرن دوم هجری د...

ملت سازی و ایجاد هویت سیاسی مشترک از موضوعات حائز اهمیت در جامعه شناسی سیاسی و نظریات توسعه است که برای جوامع در حال توسعه و از جمله برای ایران قرن بیستم از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. حل بحران هویت و ایجاد حس ملی واحد، اولین گام در توسعه اجتماعی و سیاسی و حرکت در جهت حل بحرانهای مشروعیت و مشارکت محسوب می شود. از آنجا که جامعه حال حاضر ایران دچار چنین چالشهایی است. به دنبال پاسخ به این سوال اص...

انقلاب مشروطیت برزگترین واقعه ای است که در تاریخ معاصر ایران روی داده و بالاترین تحول را در شئون سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران بوجود آورده است. نهضت مشروطیت حکومت استبدادی را که برای قرنها در ایران فرمانفرمایی می کرد واژگون کرد و حکومت ملی را که پایه اش در فلسفه نوین و رشد فکر و تعقل و آزادی و عدالت است برقرار نمود. جامعه ایرانی همزمان با شکل گیری نهضت مشروطیت جامعه ای سنتی بود که در آن همیش...

پیروزی انقلاب مشروطیت در عهد مظفرالدین شاه قاجار یکی از بزرگ ترین تحولات سیاسی و مذهبی تاریخ معاصر ایران به شمار می رود که طی آن، روحانیون شیعه، با ورود جدی به این نهضت، دورۀ نوینی از طرح نظریات مختلف دربارۀ ساختار سیاسی مشروطه را، با بهره گیری از میراث فقه سیاسی شیعه، به وجود آوردند. در این میان، گروهی از روحانیون، با طرح مسئلۀ مشروطۀ مشروعه کوشیدند برای حفظ پیوند جامعۀ مسلمانان ایران با آیین ...

واقعه و نهضت عاشورا مشحون از وجوه گوناگون معنای زندگی مطلوب برای انسان است. این معنا با تأکید بر رویکرد فراطبیعت‌گرایی در مولفه‌هایی مانند، خداباوری، آخرت باوری، اخلاق، هدف از زندگی، جایگاه انسان و مسئله شر قابل بازیابی است. در واقع، با بازخوانی نهضت عاشورا می‌توان نقش برجسته مؤلفه‌های مذکور را به روشنی ملاحظه کرد تا بتوان معنای زندگی را به معانی‌ای چون ارزش، هدف و کارکرد زندگی مورد فهم و بازان...

ازجمله نقاط عطف تاریخ سیاسی معاصرایران نهضت ملی شدن نفت می باشد.نقش آفرینی نیروهای مذهبی به عنوان یکی ازنیروهای مهم اجتماعی درتحولات سیاسی اجتماعی ایران باتوجه به اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم،مبانی فکری واتخاذ تاکتیک های مختلف مبارزاتی ،متفاوت بوده است.پژوهش حاضربارهیافت جامعه شناسی سیاسی وبارویکردتوصیفی تحلیلی به بررسی نقش فداییان اسلام به عنوان طلایه داران اسلام سیاسی درنهضت ملی شدن صنعت نفت وسیر...