نظارت تقنینی ذیل اصول 85 و 138 قانون اساسی به رئیس مجلس شورای اسلامی واگذار شده است. مصوبة هیئت وزیران، هم زمان با ابلاغ به دستگاه ها، باید به اطلاع رئیس مجلس برسد. آنچه حائز اهمیت است دامنة اختیار رئیس مجلس و سازوکار این نوع نظارت بر مصوبات مذکور است. سؤال اصلی در این زمینه این است که در صورت ایراد اِشکال از جانب رئیس مجلس بر مصوبه و عدم اصلاح آن توسط هیئت وزیران، پس از گذشت مهلت مقرر قانونی، آ...

هدف: هدف از انجام تحقیق حاضر تحلیل وضعیت مقرری نمایندگان و کارکنان نخستین مجلس شورای ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش تحقیق در پژوهش حاضر تحقیق تاریخی است. در این روش اطلاعات لازم از منابع کتابخانه‌ای با تاکید و تکیه بر اسناد موجود در آرشیو کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی گردآوری شده و سپس بر اساس نظم و توالی منطقی تاریخی پردازش گشته و تحقیق مدون شده است. یافته‌ها و نتایج: از یافته‌های تحقیق حا...

یک مشکل اساسی در فرآیند دموکراتیزاسیون حضور کم‌رنگ برابری جنسیتی در سطح رهبری سیاسی و در جایگاه‌های تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در سطح جهان است. امروزه، نمایندگی زنان در مج...

چکیده ایرادات شورای نگهبان بر مصوبات انتخاباتی مجلس شورای اسلامی در مقام قضاوت اساسی موضوع مطالعه تحقیق حاضر است. از آنجا که برخی اصول قانون اساسی بر صیانت شورای نگهبان از موازین شرع دلالت دارند، استنادات شورای نگهبان به شرع نیز مورد مطالعه قرار گرفته است. این پایان نامه در چهار فصل سازماندهی شده است. فصل اول به مفاهیم اصلی پژوهش و کلیاتی پیرامون «انتخابات»، «دادرسی اساسی» و «شورای نگهبان» پرد...

به موجب ماده 237 قانون «الحاق موادی به قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی» مصوب 5/4/1397، رئیس‌جمهور مکلف شده است در مردادماه هر سال بر اساس برنامه‌های ارائه ­شده در زمان تشکیل دولت و اخذ رأی اعتماد وزرا، اسناد و قوانین بالادستی و شاخص‌های عملکردی متناسب با حوزه وظایف خود -که هیئت رئیسه مجلس تعیین می‌کند- گزارش عملکرد سال گذشته و برنامه سال آینده خود را به مجلس ارائه بدهد و با حضور در مجلس...

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی محتوایی برای خدمات مرجع مجازی در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ایران بر اساس بررسی عناصر و ویژگی های محتوایی خدمات مرجع مجازی در وب سایت های کتابخانه های پارلمانی و مجالس قانونگذاری جهان و نظرات کتابداران و کاربران انجام شده است. در بخش نخست پژوهش برای شناسایی عناصر و ویژگی های مهم خدمات مرجع مجازی ارائه شده در وب سایت های کتابخانه پارلمانی و مجالس ...

پس از ورود مفهوم نمایندگی مجلس به ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطه، اندیشمندان عرصه فقه و حقوق به تحلیل و تبیین ماهیت این نهاد پرداختند؛ و در این خصوص تاکنون نظرات مختلفی ارائه داده‌اند. گروهی نمایندگی مجلس را همان وکالت شرعی و عده‌ای، آن را نیابت دانسته‌اند. برخی نیز نمایندگی را صِرف کارگزاری ولایت به‌شمار آورده‌اند. با بررسی و دقت در مبانی و تحلیل‌های نظریه‌پردازان می‌توان دریافت، هر‌یک از این...

حوزه بندی انتخابات مجلس از مهمترین مراحل اجرایی انتخابات مجلس بوده و در صورت ترسیم صحیح می تواند تأثیرات مثبتی را بر نتیجه انتخابات و ترکیب پارلمان داشته و مشروعیت مردم سالاری را به ارمغان آورد. این امر مستلزم رعایت معیارهای انتخابات آزاد و منصفانه در تعیین حدود حوزه های انتخاباتی می باشد. با نگاهی به تغییرات حوزه بندی انتخابات مجلس در قوانین انتخاباتی ایران به مشکلات و نواقصی در این خصوص بر می...

در این مقاله چالش ها و تنش های تقنینی کنترل اجتماعی و ریشه های آن در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. این چالش ها و تنش ها در بستر گفتمان کنترل اجتماعی مجلس قابل تبیین است. این گفتمان ها را بر اساس شیوه های کنترل جرائم در قالب قانونگذاری به سه گفتمان مجازات، ترمیم و رجعت ارزشی می توان متمایز کرد. این گفتمان ها شیوه های متفاوتی را برای مقابله با چالش ها و تنش های پیش رو در پیش می گیرند...

شناخت عمیق طالقانی از استبداد باعث شد که ایشان در سیر تکاملی نظریه حکومتی خود، مدل شوراها را به منظور تأمین حقوق مردم و مشارکت سیاسی آنها ارائه دهد. مبانی دینی مدل ایشان در شوراها ـ اعم از شورای روستاها، استان‏ها و مجلس شورای اسلامی ـ آیات قرآن و سیره نبوی و علوی است که به مردم حق می ‏دهد با حضور در شوراها به اهداف متعالی انسانی و اجتماعی برسند. طالقانی در مقایسه میان مدل شوراها و مدل پارلمان،...