سهروردی بنیان گذار حکمت اشراق و یکی از حکیم – عارفانی ست که آفریننده ی زیباترین داستان های رمزی، برای بیان حقایقی است که در نامه های خداوندی مخزون است و در سخنان حکیمان پیشین مکنون مانده است. "مونس العشاق" یکی از قابل تأمل ترین رسایل رمزی سهروردی است. شیخ اشراق در این روایت، حدیث عشق را با استفاده از داستان قرآنی حضرت یوسف به تصویر می کشد. این داستان با ارایه تاویلی نمادین از داستان جدایی یوس...

رسالۀ الطیر ابن‏سینا حکایت نمادین هبوط نفس یا همان عقل از عالم علوی، اسارت او در عالم مادی و تلاش برای رهایی و اتصال دائمی با عقل فعال است. در این داستان، نمادهای مختلفی همچون پرنده، صیاد، دام، غم غربت، سفر، اسارت، کوه و نمادهای پیرامونی هریک وجود دارد. ابن‏سینا در این رساله، نظریه‏ای فراطبیعت گرایانه درباره معنای زندگی ارائه می‏کند. بر اساس این نظریه، زندگی هنگامی معنادار خواهد بود که انسان هد...

در زیبایی­شناسی جدید توجه به شکل ظاهری شعر صرفاً برای بیان زیبایی های هنری آن کافی به نظر نمی­رسد، به همین دلیل نوعی گرایش تطبیقی برای بررسی تأثّر ذوقی و شخصی شاعر از محیط اجتماعی شکل می گیرد که­ شناخت آثار ادبی را برمبنای تحقیق روان­شناختی و جامعه شناختی ادبی استوار می­سازد. در این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از دانش­های میان­رشته­ای روان شناسی، جامعه­شناسی و زبان­شناسی به توصیف و ...

در آثار و اندیشه های ادبی به فراوانی،مطالبی درباره آسمان و آسمانیان و تأثیرآن ها بر موجودات زمین از جمله انسان ها و زندگی آن ها بیان شده است؛مسائلی از قبیل: فرمانروایی پادشاهان، شکایت کردن شاعران از آسمان و پدیده هایش، سرسبز شدن گیاهان، پدید آمدن سنگ های گرانبها ... در این پژوهش سعی می شود که این اشعار در باورها و اساطیر ملت ها ریشه یابی شود. روش این پژوهش، روش کتابخانه ای است و دیوان های چها...

نماد یکی از ابزارهای بیان غیرمستقیم مطالب و مفاهیم است و در تفسیر و تأویل آثار ادبی ـ هنری جایگاه ویژه ای دارد. نمادگرایی در ادبیات از پیشینه ی طولانی برخوردار است و شاعران و نویسندگان حوزه ی ادبیات کودک و نوجوان در بیان اهداف و انتقال افکار و احساس خود از آن بهره می جویند. شاعر با استفاده از نمادهای آشنا و یا نمادسازی، مفاهیم فکری و انتزاعی و اجتماعی را برای کودک ملموس می کند و با استفاده از و...

چکیده نماد از منظر علوم بلاغی، کلمه، عبارت یا جمله ای است که علاوه بر معنای ظاهری، طیف معنایی گسترده ای را به خواننده القا کند. نمادپردازی، بهترین شیوه برای بیان اندیشه های غامض عرفانی و انعکاس غیرمستقیم افکار و عقاید یک شاعر است. بررسی نمادهای اشعار عرفانی، هم گره گشای ابهام حاکم بر آن هاست و هم راهی برای ورود به عالم اندیشه و هنرِ شاعر. در این پژوهش، نمادهای موجود در شعر "شاه نعمت الله ولی"، ...

با بررسی آنچه در دانش ارتباطات به دو دسته بندی کلان کلامی و ناکلامی بخش می-گردد، در کنارشرح آرایه های ادبی و صنایع بلاغی در اثر، نمایاندن شمار بکارگیری نمادهای ارتباطی درشاهنامه، در دستورکار این پژوهش بوده است. به بیانی دیگر، نگاهی میان رشته ای به انجام نقد بلاغی یک نوشتاردر کنار بررسیدن آن از دیدگاه دانش ارتباطات.

باورهای دینی و اسطوره‌ای در تاریخ تفکر همیشه سر منشأ بسیاری از حرکت‌های انسانی بوده است و همواره تحولات معرفتی و فکری بشر به نوعی به اسطوره و دین پیوند ‌خورده است. در کنار آیین ها و باورهای دینی، هنر بهترین وسیله برای به تصویر کشیدن این تفکر دینی و اسطوره‌ای است. در هنر ادیان، برخی نقش‌ها و نمادها صرفاً تصویر نیستند، بلکه نماد یک حقیقت رمزی یا متعالی محسوب می شوند، هنر بودایی، مانند اغلب هنرهای ...

جبران‌‌خلیل‌‌جبران و سهراب سپهری، از‌‌جمله شاعران نام‌‌‌‌آور ادب عربی و فارسی هستند که از دریچۀ نگاه تجریدی و در فضای سیال رمانتیکی، با وام‌‌‌‌گیری از عناصر و نمادهای دینی، بسیاری از اندیشه‌‌‌‌های خود را در قالبی رازگونه به مخاطب ارائه کرده‌‌‌‌اند. به یاری همین موهبت، زبان شعر این دو سرایشگر، نقطۀ تلاقی خیال رمانتیکی و رازورزی سمبولیک است. آن‌‌ها توفیق یافته‌‌‌‌اند تا در برخی از آثار خود، تصویر...