چاشو (چادرشب) یکی از بافته‌های محلی گیلان است. این بافته سنتی که به وسیله دستگاههای کوچک پارچه بافی تولید می‌شود، از ویژگی‌های بصری ویژه ای برخوردار است. رنگ‌های سحرآمیز در کنار نقوش نمادین تکرار شونده ویژگی منحصر به فردی به این آثار بخشیده است. پرسش‌های اصلی تحقیق حاضر این است که مفاهیم نمادین نقوش چاشو (چادرشب) کدام است و چه شباهت‌هایی میان نقوش چادرشب و کهن‌ترین خطوط ایده نگار ایران وجود دار...

از عملکرد یا شان اجتماعی زنان تصویر شده در آثار دوره پارتی اطلاعات اندکی در دسترس می باشد و علت این مهم، عدم وجود منابع مکتوبی است که جنبه های روشنی از زندگی روزمره و زندگی مذهبی یا درباری زنان این دوره را نشان دهد. از اینرو بررسی سیما، نما، حضور و نمایش زن به مفهوم وسیع و جامع آن در دوره پارتیان موضوع مورد بحث در این پژوهش می باشد. برای نیل به این هدف 150 اثر که دارای نقش و نگار زنان این دوره ...

پیرامون نحوه و میزان تأثیرگذاری هنر نساجی ایران بر اروپا، نظریات گوناگونی از سوی پژوهشگران ابراز شده است. در بسیاری پژوهش ها تأثیر صنعت نساجی دورة ساسانی بر نقوش امپراطوری بیزانس و بسط یافتن آنها در اروپا از همان راه به اثبات رسیده است. با این وجود دربارة تأثیرات هنر دورة اسلامی ایران بر اروپا اتفاق نظر چندانی وجود ندارد و بسیاری عقیده دارند که تأثیرات نساجی ایران بر اروپا از حد نقوش دورة ساسان...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه‌های هم‌زمانِ بین‌النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می‌گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه‌ای و نقوش برجسته هم‌زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه‌ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک‌هایی در صحنه‌های حیوانات شکارشده،...

پته‌دوزی، نوعی سوزن‌دوزی در شهر کرمان است. این هنر، تجلی‌گاه باورهای اعتقادی و فرهنگی مردم این خطه با حفظ ارزش‌های هنری و نمادین آن است. زنان هنرمند کرمانی با مهارت‌های خود، شال را صحنه جلوه‌گری نیازها، آرمان‌ها، آلام و خواسته‌هایی می‌سازند که، ریشه در اعتقادات ایشان دارد. در حقیقت، نقوش پته حکایت از ارتباط این هنر‌ با باورها و فرهنگ مرسوم منطقه دارد که، به مدد سوزن و ریس به منصه ظهور می‌رسد. ا...

حاصل تمهیدات شگرف هنرمندانی چون کمال الدین بهزاد در عرصۀ نگارگری اواخر سدۀ نهم همبستگی آن با معماری بود. به تصویر درآمدن فضاهای معماری و نقوش تزیینی آن در نگاره ها در بناهای عظیم و باشکوه اطراف هنرمندان ریشه داشت.. تزیینات فراوان سطح بنا که بر حس وحدت و اثربخشی آن می افزود حتی بر لباس پیکره ها نیز نقش بست. بدین ترتیب، اگرچه حضور فضای معماری در تصویر اکثراً به جهت ضرورت داستان به تصویر کشیده شده ...

جایگاه برجستهی شاهنامهی فردوسی درتکوین سازههای هویتی ایرانیان درطول بیش از هـزار سـال همـواره بستر مناسبی برای شناخت لایههای زیرین و اعماق روح جمعی ایرانیان به شمار رفته است. از اینرو غور و تعمق در این اثر پرارج، درک هر چه بهتری از نوع جهانبینی و نگرش ایرانیان در عرصهی روابـط بـینالملـل را ارائـه میدهد. به بیان دیگر شاید هیچ اثری به شگرفی شاهنامهی فردوسی بازتابدهندهی آمال وآروزهای انسان ایر...

این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر دست‌بافته‌‌های بختیاری، به شناسایی نقوش نمادین مرتبط با حرز و تعویذ در دست‌بافته‌‌های این قوم بپردازد. از این‌رو مسئلۀ قابل تأمل این است که چگونه نقوش مرتبط با حرز و تعویذ، روی این آثار کاربردی زندگی نقش بسته است و دلیل کاربرد این نقوش پر رمزوراز در این آثار چیست؟ به نظر می‌رسد پاسخ این سؤال را بایستی در حوزۀ فرهنگ لر بختیاری و نمادهای ایشان_که هریک با کار...

 بندکشی تزیینی در فاصله دو سر آجرها عموماً با ملاط گچ و قالب؛ جهت نقش­اندازی بر روی آن از حدود قرن چهارم هجری انجام شده و به توپی­های ته آجری، توپی­های بند آجری، کوربند، بندکشی تراشیده در بندهای افقی، سوراخ گیری­های تزیینی و نقوش مهری شناخته می­شود. رباط شرف، یکی از بناهای شاخص دوره سلجوقی از لحاظ تزیینات آجری چنان است که از آن به موزه آجرکاری ایران یاد می­شود. هدف تحقیق، تحلیل تنوع تزیینات گچی ...