نقش‌آفرینی نفت در روند دولت-ملت‌سازی ایران در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دیده می‌شود. در بعد اقتصادی، نفت باعث شکل‌گیری اقتصادی تک‌محصولی، حاکم شدن اقتصاد دولتی و غیررقابتی ، عدم رشد بورژوازی و عدم ایجاد نیروهای اقتصادی مولد ،گسترش فساد شده است. نقش ضعیف و حاشیه‌‌ای نیروهای اجتماعی در تولید ثروت ملی، سطح پایین و غیراستاندارد شاخص‌های اجتماعی، جامعه مصرفی و کم‌بازده، طبقه وسیع حقوق‌ب...

در این مقاله سعی شده است، در چارچوب مدل های رشد درون زای نئوکلاسیکی و با استفاده از روش بهینه یابی پویا، نظریة رشد بلندمدت بسط داده شود. برای این منظور، ضمن تصریح ارتباط بین بودجة دولت و درآمدهای نفتی، نقش کارایی سرمایه گذاری های دولت در یک اقتصاد نفتی در مسیر رشد بلندمدت مصرف کالاهای داخلی، رشد بلندمدت مصرف کالاهای وارداتی و رشد بلندمدت مخارج مصرفی و سرمایه ای دولت بررسی شده است. همچنین، در نر...

نظام جمهوری اسلامی¬ ایران از نخستین روزهای حیاتش، بدلیل پیگیری راهبرد استقلال¬طلبانه در عرصه بین¬المللی، با خوی برتری¬طلبانه دولت ایالات متحده آمریکا مواجه شده است. درجریان این رویارویی، اقتصاد نفت¬محور و وابستگی صنعت نفت همچون نقاط ¬ضعف بزرگی، سبب تحریک دولتمردان آمریکا به اعمال تحریم نفت علیه جمهوری اسلامی شده است. اکنون یکی از مهمترین چالش¬های پیش¬روی امنیت ملی نظام جمهوری اسلامی، تحریمهای ن...

اقتصاد مقاومتی مفهوم جدیدی است که با شدت گرفتن خصومت‏ها (با محوریت آمریکا) علیه کشور توسط مقام معظم رهبری مطرح شد. مطمئناً یکی از مهم‏ترین بخش‏های اقتصاد ایران که همواره در معرض آسیب و ریسک قرار دارد بخش نفت است. مقاله حاضر با شناخت دقیق تغییرات و تحولات بازار جهانی نفت، تجزیه و تحلیل دقیق تحرکات کشورهای آمریکا و عربستان سعودی به عنوان دو کشور تأثیرگذار در بازار نفت و آسیب‏شناسی وضعیت اقتصادی کش...

اشغال کشورها در طول تاریخ ملل متحد، بدون مجوز شورای امنیت، به عنوان متولی تجویز توسل به زور، تاکنون چندین بار صورت گرفته است. گروه تروریستی داعش، در طول چند سال مخاصمۀ مسلحانه با دولت سوریه و عراق، صرف نظر از اشغال برخی از قلمرو این دو کشور، برخی از تأسیسات و میادین نفت و گاز را تصرف و اقدام به فروش نفت خام و کسب درآمد از این محل کرده است که یکی از مهم ترین منابع درآمد داعش به شمار می رود. اسرا...

در این مقاله سعی شده است، در چارچوب مدل‌های رشد درون‌زای نئوکلاسیکی و با استفاده از روش بهینه‌یابی پویا، نظریة رشد بلندمدت بسط داده شود. برای این منظور، ضمن تصریح ارتباط بین بودجة دولت و درآمدهای نفتی، نقش کارایی سرمایه‌گذاری‌های دولت در یک اقتصاد نفتی در مسیر رشد بلندمدت مصرف کالاهای داخلی، رشد بلندمدت مصرف کالاهای وارداتی و رشد بلندمدت مخارج مصرفی و سرمایه‌ای دولت بررسی شده است. همچنین، در نر...

وجود شوراهای عالی اجرایی متعدد در نظام حقوقی ایران و استقلال نسبی آن ها از ساختار قوه مجریه ابهاماتی را در خصوص جایگاه و صلاحیّت های این دسته از شوراها مطرح کرده است به نحوی که اقدام پارلمان در تأسیس شوراهای عالی اجرایی می تواند به تحدید صلاحیّت های یک قوه و توسعه اختیارات قوه دیگر منجر شود. بر همین اساس در مواردی که پارلمان به تأسیس شوراهای عالی در ساختار قوه مجریه اقدام کرده است از یک سو مباحثی...

شکل گیری سازمان های غیر دولتی در راستای تحقق بخشیدن به حقوق شهروندی و حمایت از مطالبات قانونی آن ها و نیز نیازهای جوامع بشری است. تحقق این هدف دارای الزاماتی است که از جمله مهم ترین آن ها حفظ استقلال این مؤسسات می باشد. شیوۀ تأسیس، نظارت و انحلال این سازمان ها و میزان دخالت و ورود دولت در هرکدام از این مراحل، می تواند بیانگر میزان استقلال این نهادهای مدنی باشد. در خصوص انتظام امور سازمان های غی...

صاحب نظران حوزه اقتصاد سیاسی به استناد روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بین­الملل قرن 21 را قرن ژئواکونومیک نامیده­اند زیرا بر این باورند یکی از مهم­ترین چالش­های مهم جهانی در این قرن رقابت بر سر منابع انرژی با تأکید بر نفـت و گـاز است. کشـورهای حـوزه خلیج فارس منجمله ایران اعظم درآمدهای خود را از فروش نفت خام بدست می‌آورند و اقتصاد تک محصولی آنها نفتی نیست بلکه وابسته به نفت است و این درآمدها از ط...