تعریف مفاهیم کنش و ساختار ومیزان تأثیر‌گذاری هر یک از آنها بر تحولات اجتماعی، یکی از مضامین اصلی نظریات غالب جامعه‌شناسی مدرن است؛ به گونه‌ای که مرزبندی این نظریات براساس چگونگی نگرش هر یک از آنها به مفاهیم فوق شکل گرفته است. نظریات قائل به  کنش عاملین در رخدادهای اجتماعی، نقش ساختارها را نادیده گرفته و نظریات ساختارگرا، کنش‌گران را مؤثر در وقوع تحولات نمی‌دانند. در این میان نظریه "ساختاری شدن"...

نظریه کنش کلام یکی از مهم­ترین نظریاتی است که بر دو حوزه فلسفه زبان و زبان دین تأثیر گذاشته است؛ این نظریه در تکوین، تکامل، تحلیل کلام و به تبع آن نقش­های فعل و پیرو آن جمله­ها، نقش به‌سزایی دارد؛ به این صورت که فعل در موارد بسیاری تنها تبادل اطلاعات نمی­کند، بلکه معادل خود عمل است. این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی، منظورشناختی کنش­های کلامی انشایی و اخباری فرازهایی از چند خطبه و نامه نهج­البلا...

فهم جغرافیای سیاسی، مستلزم درک کنش متقابل جغرافیا و سیاست است. از زمان طرح دانش‌واژة جغرافیای سیاسی، از این علم تعاریف و تفاسیر مختلفی ارائه شده است که اغلب آن­ها تابع پارادایم حاکم و تخصص مفسران بوده‌اند. تفاسیر جدید نیز متأثر از مکتب فضا، به گزارة «جغرافیای سیاسی به مطالعة کنش متقابل فضا و سیاست می‌پردازد» بسنده کرده‌اند. پرسش­وپاسخ‌ها در جامعة دانشگاهی ایران نیز گویای آن است که این گزاره، به...

این پژوهش با هدف واکاوی دلالت‌های نظریه تعامل‌گرایی نمادین در عناصر برنامه درسی انجام گرفت. از روش کیفی «جستار نظرورزانه» و از ابزار «بررسی مستندات» به‌منظور گرد‌آوری اطلاعات استفاده شد. مبانی نظری، نظریه تعامل‌گرایی نمادین، مطالعه و بررسی و دلالت‌های آن در عناصر برنامه درسی از منظر میلر (هدف‌ها، دانش‌آموز، معلم، روش یاددهی و یادگیری، ویژگی‌های محیط آموزش و ارزشیابی) استخراج شد. بر اساس یافته‌ه...

این مقاله به ایضاح نظریه سیستمی نیکلاس لومان جامعه­شناس آلمانی می­پردازد، که هم­دوره شوتس و پارسونز بوده و موضع­گیری متفاوتی در خصوص سیستم­های اجتماعی اتخاذ می­کند. از دیدگاه لومان سیستم­های اجتماعی بر ساختارها بنا نشده­اند، بلکه بر عناصر تعاملی و ارتباطی رویداد-محور (معمولا به" کنش" تقلیل می­یابد) بنا شده­اند، که تنها برای یک لحظه وجود دارند و سپس محو می­شوند. بنابراین اصطلاح ساختار تنها جایگا...

یکى از پدیده هاى علمى در نیمه ى دوم قرن بیستم، ظهور مطالعات میان رشته اى در محافل علمى است. مطالعات میان رشته اى على رغم کارآمدى بالا در راستاى پیشرفت علم، مسائل و مشکلاتى را براى دانشمندان به همراه داشته است. اختلاف در تصدّى این مطالعات از جمله ى این مسائل و مشکلات است. این مشکل در مورد مطالعات میان رشته اى تاریخ و جامعه شناسى نیز وجود دارد. در این مقاله پس از ارائه ى تعریفى از جامعه شناسى تاری...

آیین اجرای داوطلبانه رفتاری است که به شکلی سزاوار به منظور تأثیرگذاری نمادین یا مشارکت در زندگی جدی طراحی شده است و طیف وسیعی از فعالیت های انسانی در جوامع را شامل می شود. آیین با دارا بودن سه ویژگی کلان (1) تکرارپذیری در زمان و مکان مشخص، (2) برخوردار از ماهیتی نمادین و استعاری و (3) کنش و فعالیتی اجتماعی، با سه مؤلفه اصلی شهر شامل کالبد، معنا و فعالیت در تعامل و ارتباط تنگاتنگ است. در نتیجه آ...

مرجع امنیت، قلب هر نظریه امنیتی به شمار می‏رود و از این‏رو، عزیمتگاه تحلیل و استخراج نظریه‏های امنیتی از جمله نظریه امنیتی امام خمینی(ره) است. بر این اساس، مقاله حاضر چیستی مرجع امنیت را در آراء امام خمینی، شناسایی می‏کند و در عین حال، آراء ایشان در این زمینه را به مثابه «کنش گفتاری» به شمار می‏آورد، زیرا ایشان را علاوه بر نظریه‏پرداز امنیتی جمهوری اسلامی، کنش‏گر امنیتی کننده آن نی...

خانواده مهم­ترین نهاد اجتماعی است که از دیرباز مورد توجه فرهنگ‌ها، ادیان و اقوام گوناگون بوده است، اما بروز خشونت در خانواده و بویژه علیه زنان سبب ناسازگاری های می‌شود که این نهاد اجتماعی را در ایفای نقش خود دچار مشکل می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل زمینه ساز این نوع خشونت در مصاحبه با مردان، انجام گرفته است. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شد. با استفاده ...

یکی از مسائل پیچیده و نگران کننده ای که توجه بسیاری از صاحبنظران حوزه بزهکاری انحرافات رابه خود معطوف داشته موضوع افرادبزهکار و عوامل مرتبط با آن بویژه نقش عامل جنسیت می باشد.با توجه به اهمیت مساله این پژوهش به منظور بررسی نقش عامل جنسیت در بزهکاری دانش آموزان مقطع متوسطه منطقه هشترود و شناسایی تفاوت های بین پسران و دختران در زمینه انواع و شدت رفتارهای بزهکارانه صورت گرفته است . بزهکاری نوجوانا...