اکثر قریب به اتفاق فقیهان شیعه معتقدند زکات فقط در نه مورد واجب است این نه مورد عبارتند از طلا و نقره و گندم و جو و خرما و کشمش و شتر وگاو و گوسفند برخی نیز مانند سید مرتضی و شیخ طوسی و ابن زهره بر این قول ادعای اجماع کرده اند ولی معدودی از فقیهان و محدثان پیشین و برخی از محققان معاصر با این قول مخالفت کرده پرداخت زکات در اشیائی به جز موارد نهگانه را نیز واجب دانسته اند نظریه عدم انحصار وجوب زک...

دانشواژه «ولایت» علاوه بر کاربرد سیاسی، در حوزه‏های دیگر علوم اسلامی، مانند کلام، فلسفه، فقه و عرفان نیز به طور وسیعی استعمال می‏شود. در فقه سیاسی شیعه یکی از مهم‏ترین مفاهیم سیاسی، ولایت به معنای «تدبیر سیاسی جامعه» است که بدون درک صحیح آن، فهم نظام سیاسی شیعه نیز ممکن نیست؛ از این رو فقها ضمن مفروض گرفتن اصل ولایت به معنای تدبیر سیاسی همواره از آن به عنوان حدود اختیارات حکومت مجتهدان بحث کرده...

مناقب­ نگاری ائمه در عهد صفویه را می­ توان مهم­ ترین رویکرد مورخان این عصر در توجه به تاریخ صدر اسلام دانست؛ چرا که پادشاهان صفوی مشروعیت خود را از امامت اهل­ بیت داشتند و نه خلافت خلفا. بنابراین مورخان برخلاف قدمای خود به جای نظریه خلافت به نظریه امامت و ولایت تمایل یافتند. این نوع مناقب­ نگاری را می­ توان دنباله مناقب­ نگاریهای صوفیانه سنی و شیعه در عصر پیش از صفویه دانست که مفهوم «شیعه اثنی ...

:   پژوهش حاضر به واکاوی انقلاب اسلامی و پیروزی آن از منظر فرهنگ سیاسی شیعی می­پردازد. پدیده انقلاب اسلامی، مصداق یک رخداد بی­بدیل سیاسی، اجتماعی و اعتقادی و یا به عنوان یک تحول عمیق فکری درعرصه­زندگی اجتماعی انسان است که منشاء مطالعات گوناگونی در فضای داخلی و عرصه­های بین­المللی شده است. با عنایت به اینکه فرهنگ سیاسی شیعه سنگ بنای نظریه حکومت اسلامی و پیروزی انقلاب اسلامی با نقش محوری حضرت ا...

مطالعۀ حاضر به دنبال یافتن عوامل مؤثر بر بروز شورش های قومی است. از این رو با اتخاذ روش تطبیقی- کیفی و به کارگیری روش تحلیل فازی و بهره گیری از داده های ثانوی به بررسی دوره زمانی 2004- 2006 پرداخته است. چهار شرط وارد شده به تحلیل هویت قومی، بسیج سیاسی، حضور نخبگان قومی در قدرت و نارضایتی قومی است. یافته های تحقیق نشان می دهد هر یک از شروط هویت قومی، نارضایتی، بسیج سیاسی و عدم حضور نخبگان قومی د...

سنجش فراوانی گزاره های غالیانه در منابع شیعه که به تدریج گفتمان ویژه ای به نام گفتمان غلو در امامت را در منابع شیعه اثنی عشری رقم زده اند، یافتن سنخ های مختلف این گفتمان و تحلیل تطور آن در فاصله قرون دوم تا پنجم هجری دغدغه اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد. با توجه به اهمیت نقش عمده ترین کانون های استقرار شیعیان - قم و بغداد - سهم این کانون ها در نفوذ اندیشه های غالیانه سنجیده شده است. در این تحقی...