مولانا حیدر هروی معروف به حیدر کلوچه پز از شاعران اواخر قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که نخست در هرات نان کلوچه می‏پخت. در روزگار شاه اسماعیل صفوی به شاعری روی آورد و در عهد شاه طهماسب مشهور گردید و از آن به بعد به تجارت پرداخت و گذران زندگی اش بدین طریق بود. شعرش از عیوب و خطاهای دستوری و تعقیدات لفظی و معنوی مبراست و در قوافی و به کار بردن الفاظ اشتباه نمی کرده است؛ اگرچه در شعر او مفاهیم ...

پژوهش حاضر به منظور بررسی تحولات فارسی بر اساس بیست نسخه خطی متعلق به سده های پیشین و تطبیق آن نسخه ها با یکدیگر انجام شده است. آنچه تاکنون در مورد املای فارسی گفته و نوشته اند، مربوط به دوره ی معاصر بوده و تاکنون تحقیقی در زمینه ی املای نسخه های خطی صورت نگرفته است و تنها در مقدمه ای که مصححان نسخه های خطی بر متون تصحیح شده نوشته اند، پاره ای ویژگیهای املائی نسخه های یک کتاب را برشمرده اند. سع...

میرزا محمدطاهر قزوینی شاعر و خوش‏نویس قزوینی است که در اواخر قرن یازده و اوایل قرن دوازده می‏زیسته است. شاعر سبک هندی است که از وی چندین مثنوی و یک دیوان غزل با حدود 30000 بیت به جای مانده است، در سرودن غزلیات علاوه بر بهره‏گیری استادانه از زبان، ساخت ترکیبات تازه، استفاده از صور خیال و زبان مردم کوچه بازار از مضامین اخلاقی، عرفانی، مدحی و عاشقانه نیز بهره یافته است. موضوع این پژوهش تصحیح و ت...

در این پژوهش سعی بر این است تا تصاویر قدیمی ترین نسخه ی خطی کتاب عجایب المخلوقات قزوینی که در موزه ی مونیخ می باشد بررسی شود. هدف نگارنده معرفی و تحلیل و بررسی تصاویر موجودات خیالی و حیوانات در فصل "عجایب و حیوانات بحری" این نسخه است. روش انجام پژوهش توصیفی-تحلیلی، همراه با مطالعه ی کتابخانه ای است. ابتدا متن مربوط به هر نگاره در فصل عجایب و موجودات بحری مانند: دریاها، جزایر و موجودات عجیب و حی...

ترسّل و کتابت یکی از مشاغل دیوانی دربارهای پادشاهی محسوب می شد و قبل از اسلام نیز دارای اهمیت بسزائی بوده است؛همواره ارزش این فن ، شایستگی فرد دبیر و توانایی او برای اقدام به این امر در کتب گوناگونی که نگاشته شده مورد بحث بوده است؛و برای ترسل ویژگیهای بسیاری ذکر گردیده است.در این رساله علاوه بر تصحیح و ارائه متنی پیراسته، سعی برآن است تا معاییر کتابت و ترسل در این اثر باز نموده شده و سنجشی میان ...

in this article, the author examines the copy of complaints and petitions’ booklet of the years 1874-1875. this booklet is the copy of “sandoq-e-edalat’s” (a box that people have their com­plaints on it) report that written by its agent in those years and shows the social and judgement situation of iran in qajar era.in this collection, there are 712 copeis of complaints in 8 months from differe...

نسخه های خطی بازگوینده ی گذشته ی درخشانِ فرهنگ و زبان هر ملتی است. معرفیِ نسخه های خطیِ فارسی ورق زدن برگ هایِ زرینِ زبان فارسی و فرهنگ و تمدنِ ایران است. نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه ی گنج بخشِ اسلام آباد پاکستان به زبان فارسی وجود دارد. یکی از این نسخه ها کتابی در طب از اوایل قرن هفتم هجری قمری با شماره ی15597 است. این نسخه از نظر ویژگی های سبکی و واژگان زبان فارسی حایز اهمیت فراوانی است، ازسویی ...

منشات­نویسی یا نامه‌نگاری که در قدیم به آن ترسّل نیز می‌گفته‌اند از لوازم مهم در امور دیوانی(دولتی) حاکمان و فرمان­روایان بزرگ و محلّی به شمار می­رفته و به عنوان یکی از فنون نویسندگی در گستره‌ی فرهنگ و ادب فارسی، جایگاه ویژه‌ای داشته و سابقه‌ی دیرینه‌ای دارد.                   با نفوذ زبان و ادبیّات فارسی در شبه قاره‌ و حمایت بی­دریغ پادشاهان هند از نویسندگان وشاعران فارسی­زبان، آثار فراوانی به زب...

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

اشعار حافظ به دلیل ابهامات پیچیده، معنای غیرصریح و امکانات تفسیری گوناگون قابلیت تصویری کمتری نسبت به شعر دیگر شاعران فارسی زبان دارند؛ از این رو نسخه‌های مصور کم‌شماری از دیوان وی در دست است و عمده نمونه‌های تصویرشده نیز متعلق به عصر صفوی و پس از آن می‌باشند. مسئله اصلی در پژوهش حاضر معرفی و مطالعه یکی از این نمونه‌های نفیس و مهجور است که در سال 926 ه.ق پدید آمده و هم اکنون در کتابخانه دانشگاه...