گفتمان کهن سلطنت برای بیش از هزار سال بر عرصه سیاسی ایران استیلا داشت. در این گفتمان شاه ظل‌الله به عنوان دال مرکزی است؛ آزادی جایگاهی ندارد و مفهوم عدالت نیز مبتنی بر شخص شاه است. اما در عصر پیشامشروطه بتدریج ضد گفتمان کهن سلطنت در ایران شکل می‌گیرد. بر این اساس سوال پژوهش این است: چه زمینه‌هایی باعث فروپاشی گفتمان کهن سلطنت (و به طور خاص دال تهی آزادی و دال شناور عدالت) و صورتبندی آنها در...

با توجه به کثرت کاربرد راست در مفهوم سوی و جهت، محققان در گزارش یا تصحیح متون پیشین؛ از جمله شاهنامه، وقتی به تعبیر «راه راست» برخورده اند، آن را در مقابل راه یا جانب چپ تصور کرده اند و از ریشه کهن «راه» و معنی اصلی «راه راست» غفلت کرده اند. بررسی کتابخانه ای تعبیر «راه راست» در متون کهن نشان می دهد، وقتی «راست» صفتِ «راه» باشد، دارای مفهوم سوی و جهتِ راست در مقابل چپ نیست؛ بلکه به معنی آشکار و ر...

شعر حافظ که آینه دنیای خیال انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی های معنایی و هنرورزی های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن الگویی در نهاد انسان ها می پردازد، را...

بی گمان شاهنامة فردوسی متنی است که نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی- فرامکانی بخشیده است. از نشانه های این ادعا، ظرفیت کم نظیر شاهنامه و شخصیت های آن با نمادهای جهانی و کهن الگوهای شخصیتی انسان هاست. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری تحلیل روان شناختی-کهن الگویی کارول.اس. پیرسون و هیو کی مار در نظریة «بیداری قهرمان درون» ...

در یک سده ی اخیر، رویکردهای مختلف و گوناگونی به مسئله ی اسطوره پدید آمده ، که هر یک از این رویکردها، در تبیین اسطوره، از دانشی خاص، چون: مردم شناسی، تاریخ، دین، زبانشناسی، و ... بهره جسته است. یکی از شاخص ترین و مهمترین این رویکردها، رویکرد روانشناسانه به مسئله ی اسطوره است. پایه گذار و موسس این رویکرد، دکتر کارل گوستاو یونگ، روانشناس و فیلسوف اهل سوئیس است. پروفسور یونگ، در توجیه پیدایی و ساختِ...

فرهنگ ایرانی یکی از فرهنگ های اصیل و پایدار جهانی است و مثنوی معنوی از پایه های استوار فرهنگ ایرانی است و باورهای عامیانه به عنوان یکی از پایه های اصلی فرهنگ هر ملت، از پرکاربردترین موضوعاتی است که در مثنوی بازتاب داشته است. هدف از این پژوهش: مبانی باورها چیست؟ آیا میان باورها و اساطیر و رابطه وجود دارد؟ و چه رابطه ای میان باورها و کهن الگوها وجود دارد؟ در این پژوهش مشخّص گردید که باورها در ...

ادبیات مدرن معاصر ایران، بازتابی است از فضای اجتماعی و فرهنگی دوران خود و با ارزش ترین دستاورد چنین فضایی، پیدایش رمان است. دولت آبادی با آفرینش رمان بلند و زیبای کلیدر، خود را به عنوان یکی از رمان نویسان مطرح معاصر معرفی کرد. وی یکی از برجسته ترین داستان نویسان معاصر ایران است که از طریق ترکیب امکانات گونه های مختلف زبان معیار، زبان کهن، زبان شعری موجود درمتون منظوم و منثور فارسی ایران در گذشت...

این پایان نامه از پنج فصل تشکیل گردیده است. درفصل اول کلیات تحقیق، در فصل دوم به معرفی جوزف کمبل، آثار او و تحلیل های وی به همراه نظریاتش درباره ی اسطوره و رویا پرداخته شده است. فصل سوم شامل شرح مختصری از کارل گوستاو یونگ و معرفی کهن الگوهای وی اشاره گردیده است. فصل چهارم دربردارنده ی خلاصه ی 15 افسانه گیلانی است. و در فصل پنجم شخصیت ها، مکان های کهن الگوی هریک از افسانه های گیلانی براساس کهن ا...

هنرسنتی، هنری است با ارزش های معنوی که در قالب کهن الگوها و اساطیر ِ نمادین برآمده از سنت و فرهنگ جامعه ی سنتی متجلی می گردد. این هنر دارای ارزش های کمال گرایانه، زیباشناسانه و عمل گرایانه نیز هست. خلق اثری که واجد چنین ارزش هایی باشد خود نیازمند شرایطی خاص است و گفته می شود که مضامین روحانی منشأ این هنرند، و این کهن الگوها هستند که از ناخودآگاهی جمعی تا بیان گری این مضامین ایفای نقش می نمایند. ...

نسخ خطی و رسالات ادبی از مهمترین منابع مستند شناخت فنون رنگسازی سنتی مرتبط با نگارگری می باشند. واز آنجا که به مدد حفاظت و نگهداری خوب ازسالیان دورتا به امروز باقیماندهاند میتوانند محل رجوع قابل اطمینان برای شناسایی واستخراج شیوههای ساخت رنگ های سنتی مرتبط با نگارگری باشند، خصوصا اینکه کتب مصورشده همزمان با نگارش آن ها، شاهدی بر مطالب مندرج در آن نسخ و رسالات میباشند. برپایه این نظر،در پژوهش ت...