شفافیت و تیرگی موضوعی قابل بررسی در فصل مشترک حوزه های صرف، معنی شناسی و نحو است. زبان شناسان در مطالعات خود به شفافیت و تیرگی معنایی و صرفی در واژه های مرکب پرداخته اند، اما در این میان، واژه های مشتق و مشتق- مرکب کمتر مورد توجه قرارگرفته است و حتی می توان گفت که در این باره در زبان فارسی مقاله و پژوهشی جامع صورت نگرفته است. انتخاب موضوع این پژوهش نشانگر ضرورت تحقیق در این زمینه است. نگارنده ا...

این مقاله به بررسی نقش معنایی پسوند-ی در چارچوب نظریة نمود معنایی واژی لیبر می پردازد. این نظریه با استفاده از هفت مشخّصة معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی، نقش معنایی عناصر واژی و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. این نظریه برای هر عنصر واژی حتّی وندها هم یک اسکلت معنایی و یک بدنة معنایی در نظر می گیرد. نتیجة حاصل از این بررسی این است که پسوند -ی دو وند هم ...

پژوهش حاضر پژوهشی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکب صوری ـ معنایی آن ها صورت گرفته است، تا مشخص شود از میان انواعِ گوناگون هم معنایی، کدام انواع میان فعل های یادشده برقرار است و کدام انواع میان آن ها برقرار نیست. در این بررسی، نخست، طرز تلقی نگارنده از فعل ساده و مرکب بیان شده و سپس، اشاره ای کلی به روش های ساخت افعال مرکب از متناظر ساده آن ها شده ...

چکیده در زمینه دستور زبان بررسی های بی شماری انجام گرفته است. بسیاری از این تألیفات بر پایه نظریه هایی که دانشمندان زبان ارائه کرده اند، به نگارش در آمده اند. مانند: نظریه گشتار زبان و لایه های زیرینی که منجر به رو ساخت جمله ها شده است یا نظریه های زبان پژوهان ساختگرا که تنها رو ساخت جمله ها را اساس قرار می دهند و به آن ها می پردازند. تألیفات دیگر نیز یا به صورت توصیفی هستند یا تجویزی و پیشنها...

در این پژوهش، توصیفی زبانشناختی از گویش جمی ارائه شده است که به بررسی آوایی، صرفی و نحوی این گویش می پردازد. این گویش در شهرستان جم در جنوب شرقی استان بوشهر صحبت می شود. بر اساس شواهد موجود این گویش به گویش های ایرانی دسته ی جنوب غربی تعلق دارد. تا آنجایی که اطلاع در دست است تا کنون بر روی این گویش مطالعه ای صورت نگرفته است و همین امر می طلبد که بدان پرداخته شود. شیوه ی پژوهش به صورت انجام مصاح...

پژوهش حاضر به توصیف و بررسی زبان شناختی گویش نیشابوری، گویش شهرستان نیشابور از شهرهای استان خراسان رضوی، می پردازد. گویش نیشابوری بازمانده ی زبان های میانه ی غربی می باشد. این پژوهش در پنج فصل گردآوری شده است: ابتدا طی مقدمه ای به بیان مسئله، فرضیه ی تحقیق، اهمیت وضرورت آن، و همچنین موقعیت جغرافیایی، تاریخی، فرهنگی، و اقلیمی شهرستان پرداخته شده است. در بخش های دوم و سوم به ترتیب به پیشینه و ر...