منطقه آذربایجان در تکوین اندیشه های روشنفکری و انقلابی پیش از مشروطه و همچنین در پیروزی انقلاب مشروطه نقشی تاریخی داشته است. پایداری مردم تبریز در «حصر تبریز» به فتح تهران بوسیله مشروطه خواهان آذری، شمالی و بختیاری انجامید. درباره انقلاب مشروطه این پرسش مطرح است که اکثریت های قومی چه نقش ایجابی یا سلبی در آن داشتند؟ فرضیه مقاله می گوید «منطقه آذربایجان از نظر داخلی و خارجی در تکوین و پیروزی انق...

نسبت قانون و شریعت در اندیشه سیاسی علامه میرزای نایینی دکتر جلال درخشه چکیده: دوره مشروطیت، یکی از خواندنی ترین فصول تاریخی جامعه ایران از حیث تأثیر و تأثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شمار می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجه فرآیند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را بر مناسبات سیاسی...

از جمله موضوعات مهم در بررسی سیر تحول اندیشه و عمل سیاسی شیعه، نحوه مواجهه فقهای شیعی با حکومت‌های غاصبی است که از حیث نظری، همگی غیرمشروع تلقی می‌شوند. با اینحال در اندیشه و عمل بسیاری از فقهای شیعه می‌توان به مبانی و اصولی دست یافت که به خاطر مصالح عمومی جامعه، قایل به تخصیص این حکم کلی و یا ذکر استثناهایی برای آن شده‌اند. از جمله این عوامل می‌توان به مقولة «امنیت» اشاره کرد که نزد پاره‌ای از...

0

یکی از شعرای برجسته­ی عرب که دیوان وی، بویژه به دلیل اشتمال آن بر مسائل و مفاهیم فلسفی و حکمی و تمثیل های متنوّع، همیشه مورد توجّه شاعران زبان فارسی و همچنین در حوزه ی آموزش های ادبی، همواره مدار بحث و فحص اهل ادب بوده، متنبّی شاعر مشهور قرن چهارم هجری است. فرضیّه­ی این پژوهش آن بوده که ناصر خسرو، هم بنابر سنّت های آموزشی رایج در عصر خویش و هم به دلیل تعلّقش به طبقه­ی دیوانیان که چنین شغل و منصبی در ...

چکیده ناصر خسرو قبادیانی به عنوان گوینده ای حکیم، دیدگاهی متفاوت از بسیاری از همتایان خود ارائه می دهد. از عوامل موثر در این امر گرایشات شدید مذهبی وی به فرقه اسمعیلیه، مطالعات عمیق او در علوم دینی، تعمق و توجه او به فرهنگ عامه و دانش و تحصیلات وسیع ناصرخسرو و تتبع در زمینه بسیاری از علوم متداول زمان اعم از معقول و منقول و علی الخصوص علوم اوایل و حکمت یونان و علم کلام و حکمت متالهین است. این ...

رضی الدین نیشابوری از از نویسندگان و دانشمندان قرن ششم هجری است. سال ولادت او در منبعی ذکر نشده؛ اما تقی الدین کاشی تاریخ وفات وی را 598ق ضبط کرده است. دربارۀ منشأ و مولد او نیز باید گفت که باوجود اقامتش در بخارا، قزوینی اصل او را نیشابوری می داند. در این مقاله به استادان، شاگردان، مذهب، مقام علمی و ادبی، تخلص شعری و سفر های رضی الدین پرداخته شده و دربارۀ تصوف و به عبارتی صوفی بودن یا نبودن او ...