با انتخاب هرات به پایتختی تیموری، بر اهمیت خراسان در آن عهد افزوده شد. اقدامات عمرانی شاهرخ تیموری در طول دوران سلطنت نسبتاً طولانی‌اش، اوضاع اقتصادی این ایالت را رونق بخشید. منازعات جانشینی میان شاه‌زادگان تیموری بعد از مرگ شاهرخ به‌شدت بر حیات اقتصادی خراسان تأثیر گذاشت. اگرچه سلطان ابوسعید، که بعد از یک سلسله منازعه به حکومت رسید، تلاش‌های زیادی برای ترمیم ویرانی‌ها و بهبود اقتصاد خراسان انجا...

چکیده تفسیر «بیان السعاده فی مقامات العباده» نگاشته ی یکی از اقطاب متاخره ی صوفیه، سلطان محمد گنابادی ملقب به «سلطان علیشاه» است که در اوایل قرن چهاردهم، نگارش آن به پایان رسیده است. می توان گفت که این تفسیر نخستین تفسیر عرفانی شیعه است که در آن همه ی سُوَر وآیات قرآن کریم تفسیر شده است. علاوه بر این، تأویلات تطبیقی آیات قرآن بر اصطلاحات و آموزه های صوفیانه در این تفسیر بسیاربرجسته است و در میان...

در طول دوره ایلخانی گروه های متعدد سفالین تولید و مورد استفاده قرار گرفت که بخشی از آن ها تداوم سنن سفال گری دوران قبلی و بخشی نیز در طول این دوره ابداع گردیدند. در این میان یکی از گروه های سفالین این دوره که ابداعی جدید در این سنت محسوب می شود، سفال معروف به سلطان آبادی است. سفال سلطان آبادی در طول این دوره به چند زیرگروه مختلف تقسیم می شود که هر یک ویژگی های تزئینی نسبتاً متفاوتی نسبت به یکدیگ...

بی‌بی منجّمه سمنانی، بانوی نامدار و ستاره شناس ایرانی در قرن ششم از اهالی نیشابور، دختر کمال‌  الدّین سمنانی رئیس فرقة شافعیّة نیشابور و منجّم‌باشی سلطان محمّد خوارزمشاه بود. او به دلیل مهارت در علم نجوم، در دربار سلطان جلال الدّین خوارزمشاه و علاءالدّین کیقباد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شد. بیجة منجّمه، از زنان شاعر، منجّم و ادیب اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجرى است. وی به ماه کرمان شهرت داشت. معاص...

با مرگ ابوسعید گورکانی، سلطان حسین بایقرا پس از 12 سال تلاش موفق شد در 10 رمضان 873 ق هرات را به تصرف درآورد؛ در شرایطی که بازماندگان ابوسعید حاضر به دفاع از خراسان نبودند و هرآن خطر هجوم اوزون‎حسن به خراسان وجود داشت. او با نیروی اندکی قدرت را در هرات به‎دست‎گرفت؛ نیرویی که به‎تنهایی قادر نبود بقای حکومتش را تضمین کند. در این شرایط، یکی از نخستین اقدامات او در هرات، تصمیم به تغییر خطبه به نام ...

سلطان محمد یکی از بزرگ ترین نگارگران اوایل دوره صفوی بوده که توانسته آثارش را با تجاربی که در مکتب هنری ترکمانان داشته، به خوبی با مکتب هنری هرات درآمیزد و آثار بی­بدیلی را در قالب مکتب دوم تبریز ارایه نماید. وی در دوران هنری خود، نوآوری­های بسیاری در حوزه نگارگری داشته که هنرمندان همدوره خودش و دوره های بعدی و حتی بسیاری از هنرمندان دوره معاصر از آن تاثیر گرفته­اند. از جمله این نو­آوری­ها می­ت...

در حال حاضر بستر بسیاری از رودخانه‌های شهری و حرایم آن به جای آنکه به عنوان یک فضای شهری دلپذیر مورد استفاده قرار گیرد، به فضایی زائد، غیرقابل استفاده، ناامن، متروکه و بازمانده شهری تبدیل شده‌اند. در شهر شیراز دو مسیل عمده شرقی- غربی (رودخانه خشک و سلطان‌آباد) ساختار و استخوان‌بندی این شهر را تشکیل داده‌اند. در مطالعه حاضر با هدف طراحی پایدار کریدورهای طبیعی شهری با رویکرد اکولوژیک، به بررسی رو...

عصر سلطان ­حسین ­بایقرا را می­توان از ادوار رونق فعالیت­­های عام­­ المنفعه دانست. گرچه  پیشینۀ این­ گونه اقدامات در دوره تیموریان (771-880.ق) به تیمور بازمی­ گردد، اما با روی‌‌کارآمدن بایقرا و متعاقباً رویکرد ویژۀ وزیر او، امیرعلیشیر نوایی، این اقدامات در حد قابل ملاحظه­­ای در خراسان گسترش یافت. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از متونِ تاریخی در پی پاسخ به این پرسش می­باشد ک...

حکومت غزنویان در دوره پادشاهی سی و دو ساله سلطان محمود (421-387ﻫ/ 1030-997م) با روحیه نظامی‌گری و توسعه طلبی، ضمن گسترش قلمروی ارضی از یکسو، و از طریق انجام فتوحات و کشورگشایی تحت عنوان غزوه و جهاد، از سوی دیگر، به غنائم و منافع مادی فراوانی دست یافت. این امر زمینه افزایش قدرت و شهرت و اعتبار این حکومت را فراهم آورد و آن را به وسیع‌ترین امپراتوری شرق قلمروی خلافت اسلامی مبدل ساخت. یکی از نواحی...