منطق های آزاد منطقهایی هستند که برخلاف منطق کلاسیک نسبت به نامها تعهد وجودی ندارند. یعنی نامهای به کاررفته در زبان ممکن است مرجعی در دامنه عالم گفتار نداشته باشند. اما منطقهای آزاد نسبت به متغیرهای مقید شده با سورها البته تعهد وجودی دارند. این مقصود با اصلاح اصل حذف سور کلی در منطق آزاد انجام می گیرد. منطق های آزاد بسته به اینکه به جملات حاوی نام های بدون مرجع چه ارزش صدقی نسبت دهند، به سه دسته...

فرانتس برنتانو ‌Franz Brentano (1838-1917))) یکی از فیلسوفان نیمة دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم است. جایگاه ویژة وی را می‌شود از دو جنبه نشان داد. یکی آن پیوند یا پلی است که می‌توان به واسطة او بین فلسفة تحلیلی و قاره‌ای برقرار کرد و دیگری آن که آموزه‌ها و تحلیل‌های او هم چنان می‌تواند سرچشمة بسیاری از پژوهش‌های فلسفی باشد، همچنان که یک قرن پیش چنین بود، اما سایة سنگین شاگردان مستقیم و غیرمس...

یکی از مهم‌ترین مباحث بنیادین در هر نظام حقوقی، بحث در خصوص بود و نبود «منطق حقوقی» و بیان نوع، ماهیت، کارکرد و ابعاد آن، به‌منظور تبیین و تفسیر عقلانی و استدلالی حقوق و احتراز از جمود و خودکامگی است. در این زمینه، هر یک از نظام‌های حقوقی، منطق خاصی را طراحی و ترسیم کرده‌اند. در این پژوهش، موضوع اصلی، تبیین مشخصات و ممیزات منطق حاکم بر نظام حقوقی وحیانی و بیان ضوابط حاکم بر فهم حقوقی به‌منظور ت...

به کارگیری منطق فازی در فرایندهای عملیاتی دستگاه ها مدتی است که معمول گردیده است.از آنجا که نحوه کارکرد این دستگاه ها به شرایط خرابی آن بستگی دارد، به کارگیری منطق فازی در مهندسی  قابلیت اطمینان دستگاه ها و عملیات نیز غیر منتظره نیست. تا به حال بررسی های مبتنی بر برازش توابع مختلف قابلیت اطمینان بر مبنای منطق دو دویی انجام شده و دستگاه یا کاملاً سالم و یا کاملاً  خراب در نظر گرفته می شده است. اما...

منطق دانان مسلمان برای توجیه استدلالهای ساده ای ( مانند قیاس مساوات ) دچار گرفتاریهایی شده اند که این گرفتاریها از التزام آنها به قیاس حملی نشات گرفته است ناتوانی منطق قدیم در این زمینه از ناحیه نسبت به ماهی نسبت نیست یعنی اینگونه نیست که منطق قدیم به این دلیل از اثبات استدلالهای حاوی نسبت ناتوان باشد که دارای نسبت هستند بلکه مشکل اصلی منطق قدیم همان اتکا به تحلیل موضوع محمولی گزاره و عطف توجه ...

پژوهش حاضر پس از ملاحظة تعاریف مختلف از نظریة مطابقت در صدق از ارسطو و حکیمان مسلمان تا منطق دانان جدید غرب، به طرح اشکالات عمده ترین چالش با آن یعنی شبهة دروغگو می پردازد. منطق دانان و حکیمان مسلمان از جمله تفتازانی، دوانی و صدر الدین دشتکی، راههای مختلفی در این مقام ارائه کرده اند. در میان منطق دانان غربی نیز راه حل راسل و نظریة مراتبی زبان آلفرد تارسکی از معروفترین راه حلهای معاصر برای حل شب...

منطق پژوهی در ایران معاصر از فقر مطالعه ی تاریخی رنج می برد. فقدان تاریخ منطق دوره ی اسلامی برجسته ترین نشانه ی این فقر است. نگارش چنین تاریخی را باید از بررسی روند دگردیسی مدخل فرفوریوس آغازید. آموزه های این کتاب در دوره ی اسلامی نه تنها تغییر کارکرد دادند، بلکه هم گسترش یافتند و هم ژرفا پیدا کردند. گسترش آن را در دو محور به خوبی می توان رصد کرد: 1. افزوده شدن سرآغازهای هشت گانه، 2. افزوده شدن...

خونجی، پس از بیان نقیض موجهات بسیط و موجهات مرکب کلیه، از دو شیوه متفاوت برای استنتاج نقیض گزاره موجهه مرکب جزئیه استفاده کرده است. او در یک شیوه، نقیض گزاره موجهه جزئیه را گزاره کلیه مردده المحمول می داند و در شیوه دیگر نقیض این گزاره را گزاره منفصله ای تلقی می کند که موضوع یکی از طرفین آن به وسیله محمول مشترک اجزای انفصال مقید شده است. ما در این مقاله پس از بیان مختصری درباره چگونگی تناقض موج...

منطق ارسطو از دیرباز یکی از سیستم های منطقی مورد توجه فلاسفه و حکما بوده است. از آن جا که لازمه داشتن نگاهی کاربردی به منطق ارسطو، فهم قیاس و اشکال سه گانه اش است، در این مقاله به بحث قیاس به طور جدی پرداخته خواهد شد. یکی از مباحث مهم قیاس ارسطو ضرب های منتج و عقیم است، با این حال نکته جالب این است که در اعصار گذشته آن چنان که به ضرب های منتج توجه می شده است به ضرب های عقیم توجه نمی شد. در این ...

تجدد دفاعی بازنمای تلاش متفکران اسلامی اوائل قرن بیستم برای رویارویی با تجدد و منطق شرق شناختی برآمده از آن در وضعیتی پسااستعماری است. این گفتمان از تجدد، با وارونه کردن ایده های مرکزی شرق شناسی ذیل مفاهیمی ازقبیل «پرسش از انحطاط و عقب ماندگی»، «تلقی ایده آلیستی از انحطاط و پیشرفت» و «برخورد گزینشی با تمدن غرب»، تلاش دارد اسلام را با مقتضیات منطق مسلط انطباق دهد و به مدد امر مدرن به دفاع از «ام...