مسأله فکاهه در ادبیات عربی از دوران جاهلی به صورت های مختلف مطرح بوده و پیشرفت آن ارتباط تنگاتنگی با تحوّلات سیاسی و اجتماعی ایجاد شده در جامعه داشته است. در ادبیات عرب از زمان‌های بسیار دور تحت عنوان فکاهه کتاب‌های مختلفی نگاشته شده است که حکایت از وجود این نوع ادبی در زبان عربی دارد. اما اینکه این فن ادبی چه جایگاهی در ادبیات عربی دارد و تحولات آن چگونه و تحت تأثیر چه عواملی است نیاز به بررسی ...

پژوهش حاضر با تحلیل محتوای منابع اسلامی (آیات قرآن کریم و روایات معصومین (ع)) و متون ادبی ایرانی به بررسی محورهای تبیین های روانشناختی-اجتماعی جرم در این منابع پرداخته است. تبیین های روانشناختی –اجتماعی ، جرم را بر اساس ابعاد کنش متقابل موجود در درون موقعیت های اجتماعی که جرم در آن رخ می دهد، مطالعه می کنند. پیش فرض اساسی در این تبیین ها، این است که جرم در فرایندهای کنش متقابل اجتماعی شکل می گی...

سرزمین های عربی در دوره­ی ­انحطاط، زیر سلطه­ی حاکمان تاتاری و ترک بوده و ویژگی بارز این حکومت­ها در ستم و بیداد،آزار و اذیت، دسیسه و آشوب خلاصه می شده است. جامعه درچنین اوضاعی، پیوستگی و استواری خود را از دست داده بود و هر لحظه رو به فروپاشی پیش می رفته است. افزون بر این، عصبیّت های قومی و رقابت های سیاسی - دینی بار دیگر اوج گرفته بود و نوشته­های ادیبان، رو به سستی نهاده و سروده های شاعران سست و...

نظریه تاریخ ادبی هرمنوتیکی به جای سرگذشت مؤلف و متن، «تاریخ خوانندگان متن» یا «تاریخ ادبیات مخاطبان» را پیشنهاد می¬دهد. از این دیدگاه، عیار ادبیت یک متن مثلاً دیوان حافظ بر اساس میزان سرزندگی، پویایی و قابلیت مکالمه اش با نسل های روزگاران مختلف سنجیده می شود. پس مورخ ادبی، باید «تاریخ تأثیر» حافظ در مخاطبان پس از خود را به نگارش درآورد. او با این کار در حقیقت تاریخ «حیات دیوان حافظ» و «تاریخ معا...

نقد ادبی به معنای امروزی آن عمدتاً برآمده از فکر و فرهنگ مغرب زمین است امّا این به آن معنا نیست که در فرهنگ و تاریخِ ادب فارسی، ما نقد ادبی نداشته­ ایم. دورۀ صفوی به لحاظ نقد ادبی و بررسی و دقّت­ های موشکافانه آثار شعری، یکی از درخشان ترین دوره­ های نقد ادبی تاریخ ادب فارسی است. معناگرایی و تلاش برای یافتن مضمون تازه، مهم­ ترین شاخصه نقد ادبی این عصر و دقّت نظر در مباحث تأثیر و تأثر شاعران از هم دیگ...

الف: موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): هدف از این تحقیق بررسی ساختار شعر سروش اصفهانی از سه دیدگاه زبانی، فکری و ادبی است تا بدین وسیله بر شعر او به طور کامل اشراف یابیم. ب: مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها: در این پایان نامه با توجه به کتاب سبک شناسی دکتر سیروس شمیسا و دیگر کتب سبک شناسی و کتاب های بیان بدیع قافیه و عروض و... که در مورد سروش نوش...

یکی از اساسی‌ترین اّعمال تاریخ‌نگاری، طبقه‌بندی اطّلاعات تاریخی در محور درزمانی است. چگونگی این طبقه‌بندی یا شیوۀ دوره‌بندی نگرش نظری مورّخ را به موضوع نشان می‌دهد و هم شکل و فرم عرضۀ تاریخ را معیّن می‌کند. با آن‌که دوره‌بندی در تاریخ ادبی نمی‌تواند جدا از دوره‌بندی تاریخ عمومی تلقّی شود، تعدّد ملاک‌ها و مقیاس‌های تحلیل در ادبیّات و وجود انواع مختلف ادبی، آن را پیچیده‌تر ساخته و شیوه‌های متفاوتی را در...

نقد در لغت به معنای جدا کردن سره از ناسره است و نقد ادبی روشی برای سنجش سخنان یک شاعر یا نویسنده. به بیانی گویاتر ، شناخت قسمت های ارزشی یک اثر در مقابل قسمتهای کم بهای آن است و با آنچه در باور عمومی جریان دارد یعنی عیان کردن نکات ضعف یک نوشته، متفاوت است . وظیفه ی مهم نقد ادبی تفسیر و توجیه نکات موثر یک اثر هنری است که برای مخاطب نقد ، دلایل ماندگاری یک شعر یا داستان را آشکار می کند. پژوهش ح...

در این رساله ویژگیهای ادبی دو کتاب تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشای جوینی مورد بررسی و تطبیق قرار گرفته است. نخست براساس منابع مختلف تعاریفی از سبک ارائه شده و سپس در دو فصل جداگانه ویژگیهای سبکی این دو اثر از کوچکترین جز زبانی (صوت و واج) تا بزرگترین جز آن یعنی جمله مورد بررسی قرار گرفته و برای هر کدام از این انواع مثالهایی ایراد شده است. در فصلهای سوم و چهارم صناعات ادبی این دو کتاب مد نظر قرار گ...

این پژوهش به ترجمه و شرح اشعار دوازده تن از شاعران تازی گوی ایرانی پرداخته که از کتاب ارزشمند "دمیه القصر و عصره اهل العصر" تالیف ادیب نام آور ایرانی در سده ی پنجم هجری "ابوالحسن الباخرزی" پرداخته و جنبه های ادبی و بلاغی و محتوایی آن را مورد بررسی قرار داده است. این اثر مهمترین ثمری که دارد، روشن کننده و بیانگر برجستگی و نبوغ ایرانیان در ایجاد نمودن آثار برجسته ی ادبی به زبان عربی می باشد که از...