واژة فتنه یکی از پُربسامدترین واژگان در شبکة مفاهیم قرآنی و روایی است که اهل لغت سه معنا را به طور کلّی برای آن ذکر کرده اند: اوّل «گدازاندن در آتش»، دوم «اختبار و آزمایش» و سوم، «اضطراب و اختلال در نظم امور» که از میان این معانی، معنای دوم که همان اختبار و آزمایش است، دامنة مفهومی عام تری از معانی دیگر دارد، ولی با این حال، معنای سوم با مفهوم اصطلاحی فتنه که همانا حوادث اجتماعی التهاب آور مرکّب از...

بشر، زمان را به دو صورت تجربه می¬کند: نخست، زمان بیرونی که ناپایدار و گذراست و نهایتا در چهره¬ی مرگ، نمودار می¬شود و دیگر، زمان درونی که آدمی با تصور شاعرانه¬ی آن می¬خواهد جاودانه بماند. پژوهش حاضر با بررسی تطبیقی سروده¬های شاملو و آدونیس، به چگونگی بازتاب مفهوم زمان، به منزله¬ی تجربه و تصویری مشترک، در شعر این دو شاعر معاصر اختصاص دارد. در آغاز، تعریف لغوی و اصطلاحی زمان و معرفی مهم¬ترین دیدگا...

با این که واژه طنز در گذشته زبان فارسی حضور داشته امّا دیرزمانی نیست که به اصطلاحی ادبی تبدیل شده و سپس در زبان عام مورد استفاده گسترده قرار گرفته است. با این همه، چگونگی حضور و زمان تقریبی ورود این واژه به حوزه اصطلاحات ادبی نکته ای است که در اکثر تحقیقات مغفول مانده است؛ برای حلِّ این مسأله، ما در ابتدا معنای قاموسی طنز را بررسی کرده ایم تا نشان دهیم که این واژه، نیازمند تعریفی دوباره بر اساس مع...

در این مقاله، پس از بیان تعریف لغوی و اصطلاحی تأویل و توضیح در باره جایگاه تأویل در آیات محکم و متشابه، به بررسی اصول و مبانی تأویل قرآن کریم از منظر امام خمینی(ره) پرداخته می شود که عبارتند از:  ضرورت تأویل قرآن، وضع الفاظ برای معانی عام، ذو مراتب بودن کتاب و کلام الهی، امکان حصول علم تأویل برای غیر معصومین(ع)

در این مقاله به مواردی از قبیل: تعریف کنایه‘معنای لغوی و اصطلاحی کنایه‘مراد از لازم در باب کنایات‘اصطلاحات کنایه‘اقسام کنایه به اعتبار مکّنی عنه‘کنایه تمثیلی و اسباب بلاغت کنایه اشارت رفته‘هرکدام ازآنها با مثال ها و شواهد گوناگون تفسیر شده است .

یکی از مظاهر ایمان و مکارم اخلاق، توکل به خدا است. توکل از صفات پسندیده و از مراتب رفیع ایمان است که در قرآن و روایات معصومین(ع) و آثار عرفانی بازتاب فراوانی یافته است، مبادی توکل نیز در آراء فلاسفه و متکلمان بیان گشته است. در این پژوهش کوشش برآن بوده است که مفهوم توکل به طریق لمی، مورد بحث قرار گیرد. فصول پایان نامه بر همین اساس تنظیم گشته است و پس از معانی لغوی و اصطلاحی نزد متفکران به ترتیب ...

این پایان نامه مشتمل بر سه فصل است: فصل اول : مفهوم شناسی مدارا و مبانی آن در فرهنگ لیبرالیسم که در این فصل معانی لغوی مدارا از کتب لغت گرد آوری شده و همچنین به معنای لغوی و اصطلاحی مدارا از نظر فرهنگ غرب مورد اشاره قرار گفته است. فصل دوم: مدارا در اسلام که در این فصل مدارا از دیدگاه اسلام با استدلال به آیات قرآن کریم و نظریه مفسران اعم از شیعه و سنی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. فصل سوم: ...

تأویل به معنی بازگشت به اصل شیء است و معانی اصطلاحی که برای آن گفته شده به همین معنی باز می گردد. ملاک صحت تاویل دو چیز است: یکی قول معصوم (ع) و دوم عدم مخالفت لفظ با معنی تأویلی...

این پژوهش با هدف شناسایی و مقایسه ی عملکرد کودکان دختر و پسر در مرحله ی پیش عملیاتی و عملیات عینی در فرایند شکل گیری مفهوم بر اساس نظریه ی ویگوتسکی انجام شد. نمونه گیری در این پژوهش به صورت هدفمند انجام شد. گروه نمونه شامل 42 کودک (22 پسر و 20 دختر) در مرحله ی پیش عملیاتی و 51 کودک (20 دختر و 31 پسر) در دوره ی عملیات عینی بود. کودکان پیش عملیاتی دارای 5 سال تمام و کودکان عملیات عینی دارای 9 سال...

در منطق و فلسفه ارسطویی و اسلامی، محالات ذاتی دارای مفهوم و معنا تلقی می شوند، هرچند در خارج محقق نمی شوند و نمی توانند بشوند. محالات، احکامی فلسفی دارند که در امور عامه فلسفه مورد بحث قرار می گیرند. در این نوشتار، ضمن رد دلایل اندکی که بر معنا داری محالات ذاتی آورده اند، چند دلیل فلسفی و منطقی بر بی معنایی محالات ذاتی اقامه خواهیم کرد. به نظر می رسد مبحث منطقی «عدم و ملکه»، مبنای خوبی برای تشخ...