تاسیس دولت های مستقل در خراسان در اوایل دوران اسلامی و حمایت حکمرانان باعث ایجاد مراکز علمی و فرهنگی و رشد و پرورش دانش و دانشمندان در این سرزمین شد؛ دانشمندان بزرگی در علوم مختلف به خصوص ریاضیات در این سرزمین پرورش یافتند. ابوالوفا بوزجانی، ریاضیدان برجسته ایرانی قرن چهارم هجری، در بوزجان، در خراسان، زاده شد و نقشی مهم در کاربردی کردن هندسه و همکاری میان ریاضیدانان و معماران در دوران اسلامی دا...

کاشی و کاشیکاری هنری است که که در تمدن اسلامی با پشتوانه ی هنر ایرانی پیش از اسلام به اوج خود رسید و بناهای معمارانه ی این تمدن را از اسپانیا تا آسیای میانه گوهرپوش کرد. در بین کشورهای مختلف اسلامی در این زمینه، ایران از مرکزیتی خاص برخوردار بوده و آثار متنوع کاشیکاری باقی مانده در گوشه و کنار این سرزمین پهناور شاهدی بر این مدعاست. در بین انواع کاشی ها با بدنه ها و لعاب های متفاوت و متنوع که هر...

چکیده: مناطق واقع شده در گستره فرهنگی ایران کهن بعنوان یکی از مهمترین سرزمینهای دوران اسلامی می‌باشد که انواع مختلف شیوه‌های معماری آرامگاهی را در خود جای داده است.به‌نظر می‌رسد که از دوره تیموریان به بعد،نوع دیگری از بناهای آرامگاهی که با استفاده از اشکال هندسی، شکل خاصی بنام نیم هشت در پلان آن پدید آورده و ساختار کلی بنا را تحت تأثیر خود قرار داده، بوجود آمده است.از قدیمترین و مهمترین نمونه‌ه...

تزئین به عنوان یکی از مهم ترین مراحل تکامل هنر و معماری اسلامی، بر دیوارها و سطوح داخلی و خارجی بنا، نسبت به دیگر عناصر معماری اولویت خاصی دارد. تزئین ها گنجینه ای از نقوش هستند که علاوه بر ارزش ها و زیبایی ها، بیانگر معانی و هدف خاص در معماری اسلامی به ویژه امامزاده ها محسوب می شود. استان خوزستان به عنوان دروازه ی ورود تشیع به ایران با وجود مکان های مقدسی چون امام زاده ها و نوادگان آن ها یکی ا...

از کهن ترین زمان ها تا دوران اسلامی ایران، حکمای کهن و عارفان بزرگ ایرانی همچون شیخ اشراق، علاءالدوله سمنانی، نجم رازی و نجم کبری، و غیره در گزارش طی طریق های عرفانی خود، مقامات رمزی برای مراتب سیر و سلوک قائلند و به گفته آنها در مرتبه هر کدام از این مقامات، انواری به رنگ های گوناگون بر سالک افاضه می شود که نشانگر حالات و مراتب سلوک اوست. مقاله حاضر به دنبال آن است که با اساس قرار دادن آرا و نظ...

مسجد از دیرباز در معماری اسلامی نقش قابل توجهی ایفا کرده است. به گونه ای که میتوان آنرا عصاره و چکیده معماری هر نقطه از جهان اسلام دانست. چنین نقشی فقط از این امر ناشی نمی شود که مساجد بیوت ا.. یا خانه های خدا ی مسلمانان است.بلکه به همان میزان از جایگاه اجتماعی و سیاسی مسجد در جوامع اسلامی و نقش آن در تکوین حیات اجتماعی مسلمانان نیز نشأت میگیرد. با این وصف دیرگاهی است که معماری مسجد خاصه در ایر...

نخستین مکانی که در سده های نخستین اسلامی به منظور آموزش مورد استفاده قرار می گرفت؛ مسجد بود. اما با شکل گیری نظامیه ها در دوره ی سلجوقی، مدارس مستقل به وجود آمدند. پس از این دوره، مدارس علوم دینی به عنوان یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، قلمداد می شود. در این میان، مفهوم آموزش و رویکردهای آموزشی هر دوره، به علت تغییر در ایدئولوژی غالب و حکومت ها، رویکردی متفاوت از دوره ی دیگر داشته ا...

در عصر صفوی با حاکمیت نظام مفهومی جدید، عناصر پیشین هنری و معماری، پذیرای معانی و شکل های تازه ای شدند. یکی از نمودهای این دگرگونی معنایی، تغییراتی است که در نمای شهری، شکل، سازه و آرایه های داخلی و خارجی گنبدهای شاخص صفوی ایجاد شد. هانری استیرلن، با اشاره به دو گنبد شاخص مسجد جامع عباسی و مدرسه سلطانی اصفهان، آنها را نمادی از درخت طوبی می داند که در خط آسمان باغ شهر صفوی به نمایش در آمده اند. ...

مقاله حاضر با هدف ارتقاء توامانِ عملکرد اقلیمی آرایه ای پوسته های خارجی ساختمان، به معرفی یک روشِ ترکیبی در سازماندهی عناصر تشکیل دهنده نما می پردازد. روش مذکور، معاصرسازی تکنیک های معماری بومی ایران در بهره گیری و کنترل نور روز، از طریقِ رویکرد طراحی الگوریتمیک و در یک فرآیند تکاملی را پیشنهاد می نماید، روشی که به ضرورتِ وحدت هنر و فنآوری در طراحی معماری پایدار اشاره دارد. الگوهای هندسی ایرانی اسل...

مقاله حاضر سه موضوع بنیادین مرتبط با فعالیتهایی انسان در دنیای معاصر را در مورد ایران با ویژگیهای خاص خود بطور اجمال مورد بررسی قرار داده و وجه اشتراک و ارتباط انها را معرفی نموده . جهانبینی اسلامی بعنوان بستر و فضای فعالیت مسلمین نظریه توسعه پایدار به عنوان یکی از نظریات مطرح و شهرهای بیابانی ایران بعنوان یکی از بارزترین ساخته های انسان که ضمن تاثیر پذیری از جهانبینی اسلامی پاسخگوی اصول توسعه ...