ترمیم، یکی از پدیده‌های رایج در مکالمات روزمره همه زبان‌ها و از جمله زبان فارسی است. ترمیم جایگزینی است برای گفتار تولید شده قبلی که گوینده یا فرد دیگری در گفتگو بیان می­کند. مطالعه ترمیم، بخشی از حوزه مکالمه کاوی است که گفتگو‌های روزمره را در قالب داده­های صوتی و تصویری مطالعه می­کند. پژوهش حاضر به دنبال مشخص کردن انواع ترمیم‌ها و جایگاه آنها در توالی نوبت­ها در گفتگوهای تلویزیونی زبان فارسی...

تعیین این­که مهارت درک مطلب تا چه میزان برای موفقیت در فراگیری یک زبان حائز اهمیت است و تا چه حد به دانش واژگانی و دستوری زبان هدف بستگی دارد، به شکلی گسترده‌ مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش تلاشی بوده است برای تعیین این موضوع که آیا بهبود مهارت درک مطلب فارسی (به­عنوان یک زبان خارجی)، پدیده‌ای است که صرفاً از راه ارتقا دانش واژگانی و دستوری زبان فارسی حاصل می‌شود و یا از طریق توان...

دستور واژه، درواقع دستوری در حوزه ساخت گرایی است که نظریه پرداز آن سعی دارد آن را دستوری شناختی معرفی کند. لذا با مطرح کردن بحث شبکه ها، گره ها و ارتباط بین آنها دستور واژه را به گونه ای وارد حوزه شناخت می کند. اما همانطور که در نظریه پیش می رویم، با مطرح شدن دستور وابستگی و بیان شباهت های این دستور با دستور واژه، نظریه هادسون وارد حوزه ساخت گرایی می شود. هادسون وجود گروه ها در جمله را رد می کن...

کودکی که قدم به دبستان می گذارد تقریباً تمام قواعد دستوری زبان مادری اش را می داند آنچه کودک از این زمان از جهت گسترش زبان فرا می گیرد قواعد دستوری تازه نیست بلکه اقلام واژگانی تازه است. در حقیقت آنچه ما در دبستان به کودک می آموزیم در جهت گسترش واژگان اوست زیرا تنها از این راه است که ما می توانیم به وی توانایی آن را ببخشیم که اندیشه خود را بر زبان آورد. یکی از مهم ترین و رایج ترین منابع تحقق یاد...

این مقاله بررسی و کنکاش مختصری در کلام از منظر زبان‌شناسی متن‌بنیاد است که با تکیه بر اصول سخن‌کاوی، نقش انسجام واژگانی در سوره مبارکه نور را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. انسجام واژگانی به تحقق واژگان در متن از طریق تکرار و هم‌آیی می‌پردازد. این نوشتار شواهدی از چگونگی ایفای نقش انسجام واژگانی در متنیت قرآن را بیان می‌دارد، و سپس با بررسی نحوه عملکرد این روابط انسجامی، داده‌های حاصل از الگوی پیشین...

در این مقاله، نمود واژگانی افعال مرکب مشتق از صفت در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. بدین منظور، پس از مروری کوتاه بر نمود و انواع آن، به سه دیدگاه رایج در خصوص نمود واژگانی افعال مرکب در زبان فارسی پرداخته می­شود. در دیدگاه اول، همکرد، عامل تعیین­کنندۀ نمود واژگانی افعال مرکب تلقی شده است. دیدگاه دوم، عنصر پیش­فعل را تعیین­کنندۀ نمود واژگانی در افعال مرکب قلمداد کرده، تمامی افعال مرکب مشتق...

  با تاکید برنامه کمینه‌گرا بر مقولات نقشی به عنوان گره‌های هم عرض مقولات واژگانی، و گاه پیشی گرفتن اهمیت مقولات نقشی در تحلیل‌های زبانی ساختارهای نحوی، تعیین نوع مقوله به لحاظ نقشی یا واژگانی در مطالعات اخیر شکل جدی‌تری به خود گرفته است. یکی از اصیل‌ترین مقولاتی که حضورش در کنار سه مقوله واژگانی اسم، فعل و صفت، به چالش کشیده شده است مقوله حرف اضافه است که ظاهراً رفتار نقشی آن، واژگانی بودن این ...