بحث از جوهر، و جسم بعنوان یکی از انواع جوهری، از مباحث مهم و مطرح در فلسفه است. اغلب فلاسفه مشا قائل به جواهر خمسه: عقل و نفس و جسم و ماده و صورت هستند و حقیقت جسم را مرکب از ماده و صورت می‌دانند و مدعی‌اند که ترکیب ماده و صورت انضمامی است. سهروردی نیز، در برخی از آثارش جسم را به­عنوان یکی از جواهر خمسه و مرکب از ماده و صورت می‌داند، اما در برخی دیگر تنها به سه نوع جوهری عقل و نفس و جسم قائل شد...

هدف اصلی این پژوهش کتابخانه‌ای بررسی رفتارهایی است که با بردگان در «خمسه» نظامی و رمان «کلبه عمو تم» نوشته هریت بیچر استو انجام شده است. طرز تلقی و نوع نگاه نظامی و استو به مسأله برده‌داری متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه آنان نسبت به برده‌داری است. با بررسی نوع رفتارهایی که اربابان با بردگان خود داشته‌اند به دو نگاه عام و متفاوت برمی‌خوریم؛ در ...

هنر نگارگری اسلامی ایران همواره در پیوند ناگسستنی با ادبیات غنی و آکنده از تعبیرات عرفانی و حکیمانه قرار داشته است و نگارگران نیز، تلاش نموده‌اند تا این معانی را به زبان تصویر متجلی سازند. یکی از مهم ترین منابع مصور‌سازی برای نگارگران ایرانی در طول دوره‌های مختلف، خمسه نظامی است. خمسه تهماسبی، از نسخه‌های مصور خمسه متعلق به مکتب تبریز عهد صفوی و دوران شاه تهماسب است که در آن آثار ارزشمندی به ق...

مقالهٴ حاضر با عنوان « اخلاق و رفتار مسالمت آمیز با پیروان مذاهب» در نظر دارد بایسته های رفتاری شیعیان را در برخورد با سایر مذاهب اسلامی بیان دارد. برای این منظور، مطالب در دو بخش معضلات و ارزش های اخلاقی در رفتار با پیروان مذاهب بیان شده است. در بخش معضلات، نبایدهای اخلاقی و رفتارهای مذموم آورده شده است؛ در بخش دوم نیز ارزش های اخلاقی ای بررسی شده اند که باید در رفتار با پیروان دیگر مذاهب در ن...

نقاشی ایرانی را از اواسط قرن نهم تا اوایل قرن دهم هجری در زمان حکومت آق قویونلوها و قراقویونلوها "مکتب ترکمان" می خوانند.از این دوره ی گزار پر تنش پنجاه ساله نسبت به دیگر مکاتب نقاشی ایرانی اطلاعات کمتری در دسترس می باشد. پزوهش حاضر با مطالعه و بررسی نسخه ای به جا مانده از این دوران که هم اکنون در موزه ی هنرهای اسلامی کوالالامپور، مالزی نگهداری می شود سعی بر معرفی و معرفی سندی مکتوب از این دورا...

علاقة برخی شاعران و نویسندگان به استفاده از یک واژة خاص می تواند متضمن معنا و مفهومی پنهان باشد. نظامی گنجه­ای در آثارش (خمسه)، به نسبت دیگر شاعران هم عصرش از واژة «آفاق» زیاد استفاده کرده است.(پنجاه بار) با توجه به اینکه نام همسر محبوب شاعر «آفاق قبچاقی» است که بعد از سرودن مخزن الاسرار با او ازدواج کرده و قبل از سرودن خسرو و شیرین درگذشته است، نویسندگان این مقاله بر این باورند که غم از دست دا...

با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...

گرچه اساس و بنیان استنباط احکام در مذاهب مبتنی بر قرآن و سنت می­‌باشد، لکن از یک سو روشهای اصولی، تفسیر و استنباط از قرآن و سنت میان مذاهب متفاوت بوده و از دگر سو اختلاف در منابع فقه موجب اختلاف احکام و فتاوی در بعضی از موضوعات میان مذاهب اسلامی شده ­است. هم­چنین از آن­جا که پیشینه و قدمت مذاهب غیرشیعی در حکومت­‌داری نسبت به مذهب شیعه بیشتر است، سؤالی که پیش می­‌آید، این است که: تاریخ و فتاوای ...

چکیده اعداد و حروف از جمله عناصری هستند که در زندگی انسان پرکاربرد می باشند و آموزه های دینی و انسانی به آن رنگی نمادین داده اند . این کارکرد ، در شعر شاعران همچون آیینه پژواک تصویر زندگی بشر ، کاربردی شگفت انگیز دارد . نظامی گنجه ای از جمله شاعرانی است که این عناصر را در خمسه بکار گرفته است و به آفرینش مضامین و تصاویری رنگارنگ و زیبا دست زده است . نگارنده در این پژوهش - که با نام « تصویر سازی...

رساله ای که تحت عنوان مقایسه تجربه عرفانی و وحیانی تقدیم می شود شامل سه بخش اصلی است: بخش اول: آشنایی مستند با دیدگاه های پنج تن از شخصیت های برجسته معرفتی جهان اسلام (فارابی، ابن سینا، شیخ اشراق، ابن عربی و صدرا) در باره «عرفان» و «وحی» است. هدف این بخش، صرفاً آشنایی مستند با دیدگاه شخصیت های مذکور با دو مقوله «عرفان» و «وحی» است. لذا خواننده محترم، در این بخش، نباید انتظار نقد و بررسی و اظهار...