هدف این نوشتار بررسی جایگاه آن‌چه مهم‌ترین اثر ماکس وبر نامیده شده، یعنی اقتصاد و جامعه، در اندیشۀ اوست. در نقد خوانش پارسونزی (talcott parsons) و یک‌پارچه‌سازِ وبر، گفته شده که گسستی میان وبرِ متقدم ـ وبرِ تأملاتِ روش‌شناختی دربارۀ مفهوم‌پردازی «فرد تاریخی» (historical individual) و اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری (The Protestant Ethic and The Spirit of Capitalism) و وب...

منطقه­ کهگیلویه به دلیل قرارگیری در بین ارتفاعات کوهستانی زاگرس جنوب غربی و سواحل جنوبی ایران از زیست‌­بوم و اقلیم منحصر به فردی برخوردار است به گونه­‌ای که شکل­‌گیری استقرارها و شیوه­‌های معماری ارتباط نزدیکی با زیست­‌بوم و اقلیم منطقه داشته است. یکی از محوطه­‌های تاریخی منطقه کهگیلویه، محوطه­ دلی­‌یاسیر است که بر اساس منابع تاریخی محوطه‌­ای از سده­‌های متأخر اسلامی است که حدود هزار خانه از تر...

ظهور جامعۀ مصرفی ازطریق زیادشدن کالاهای مادی و دموکراتیزه‌شدن مصرف، سبب انتخابی‌شدن زندگی روزمره می‌شود. در این شرایط در حوزۀ هویت، یکی از مؤلفه‌‌های اساسی فعالیت روزمره، انتخاب‌‌هایی است که به‌طور عادی انجام می‌دهیم. نوگرایی، فرد را با تنوع پیچیده‎‌ای از انتخاب‌‌های ممکن رودررو می‌کند؛ ولی به او در گزینش‌‌هایی که باید به عمل آورد، کمک چندانی نمی‌کند. این امر پیامدهای گوناگونی دارد؛ یکی از این ...

نوشتة حاضر گزارشی تحلیلی است از مبحث معترضة (the digression) افلاطون در محاورة ثئای­تتوس. مبحثی که طی آن افلاطون میان شیوه­های زندگی فیلسوف با سخنور به مقایسه می­پردازد. ضمن متن، نخست به این پرسش پرداخته­ایم که چگونه بحث در ماهیت معرفت به مبحث معترضه می­انجامد. ثانیاً، رئوس برجستة خود مبحث معترضه را با ارجاع به بعضی محاورات، بررسی کرده و سرانجام بر اساس بحثهای طرح شده، به نقش مبحث معترضه در متن ...

عشق از مباحث مشترک میان عرفان و فلسفه است. طبق دیدگاه افلاطون و ملاحظات عاشقانۀ مولوی ، عشق به عنوان یک منبع عقل االهی، مدرِک کل شمرده می شود. در مقالۀ پیش رو به شباهت‌های این دو دیدگاه فلسفی و عرفانی در باب عشق می‌پردازیم. درتبارشناسی اندیشه و تجربۀ زیستۀ مولوی در ساحت عشق و نوع  فهم کلی حاکم بر صورت‌بندی او از مفاهیم عاشقانه، نقب به بنیاد تاریخی، فلسفی  این نوع نگرش، ضروری می‌نماید. در این مسی...

سابقه زمین لرزه های گذشته آسیب پذیری ساختمان های مصالح بنایی غیرمسلح را در ایران و سایر نقاط دنیا متوسط تا شدید نشان داده است. با توجه به تعداد زیاد این نوع از ساختمان ها در ایران و میزان دسترسی به منابع علمی در این زمینه، توسعه ی مطالعات در این زمینه یک نیاز ضروری و اجتناب ناپذیر است. بررسی آیین نامه ها، دستورالعمل و مراجع طراحی و ارزیابی ساختمان های مصالح بنایی و مقایسه مشخصه های این مراجع ب...

خاخام ریوِن فایرستون (Reuven Firestone) خاورشناس آمریکایی در مقاله خود، با استفاده از سیر تاریخی تعیین ذبیح حضرت ابراهیم7 در ادیان ابراهیمی و بر مبنای شناختی که از این ادیان دارد و به باور اهمیت نژاد و آباء و اجداد از نظر همه پیروان ادیان، به مقایسه­ای بین یهودیت، مسیحیت و اسلام می­پردازد. وی حضرت اسحاق7 را از نظر یهودیت، مسیحیت و شیعه متقدم، و حضرت اسماعیل7 ـ که خود نیز قایل بر ذبیح بودن وی است...

رهیافت منطق­دانان مسلمان در باب تحلیل نسبت، قواعد مربوط به آن و نیز کاربرد نسبتها در یک سطح نبوده است. آنان نسبت بین دو مفهوم (مفهوماً و مصداقاً) را به نحو مدون مورد بحث قرار داده، اما در بحث از قواعد و خواص استنتاجی مربوط به نسبت به طور پراکنده سخن گفته، به گونه­ای­که به تمایز خواص مختلف نسبت توجه نداشته­­اند. ازاینرو منطق­دانان در تبیین و تحلیل منطق ارسطویی دچار ناسازگاری بنیادین شده­ و قواعد م...

بی‌تردید به بررسی هر موضوعی در علوم انسانی عصر حاضر که بپردازیم نمی‌توان اثر نظریه‌ی تکامل داروین بر آن موضوع را نادیده انگاشت. از زمانی که مبانی نظریه‌ی تکامل و انتخاب طبیعی بر تعمیم یک نظریه‌ی اقتصادی راستگرا سامان گرفت زمان بسیاری گذشته‌است اما هنوز چپ‌گرایانی مادی‌انگار هستند که برای یافتن خوانشی قابل سازش با نظریه‌ی تکامل در تلاش‌اند. امیدهای چنین چپ‌گرایانی شاید با نظریات متأخر تکاملی و ب...

تأثیرپذیری نقاشی ایرانی از نقاشی اروپایی از اواسط عهد صفوی باعث ایجاد جریانی در نقاشی ایرانی شد که تا دوران معاصر نیز ادامه یافته است. به نظر می‌رسد طرحِ فضا در این جریان نقطة کانونی این مواجهه باشد. این مقاله شکل پذیرش و اجرای تکنیک پرسپکتیو خطی را در نقاشی متأخر صفوی به‌عنوان نمودی از نخستین مواجهه‌های هنری ایران با «مدرنیته» تحلیل و تفسیر می‌کند. یافته‌های بخشِ تحلیلی مقاله نشان می‌دهد که جریا...