روایت شناسی شاخه ای از مطالعات ادبی است که ریشه در ساختارگرایی دارد و در پی یافتن یک دستور زبان جهانی واحد برای متون روایی مختلف است. هر یک از روایت شناسان به برخی از الگوهای تکرار شونده در متون روایی اشاره کرده اند. ژرار ژنت هم یکی از روایت‏شناسان مطرح ساختار‏گراست که طرح جامع و کاملی برای بررسی متون روایی پیشنهاد می‏دهد. او در نظریّات خود به بررسی سه جنبه از سخن روایی، یعنی زمان، وجه یا حالت و...

اگر منظر طبیعی را حاصل تعامل اولیه انسان و طبیعت پیرامون بدانیم، منظر فرهنگی انتخاب طبیعت برای تعامل در طول زمان است که می تواند در دوره های مختلف علل متفاوت داشته باشد. منظر آیینی به عنوان بخش مهمی از منظر فرهنگی، عکس العمل جامعه نسبت به نیازهای معنوی اش به حساب می آید. انسان در دوران باستان در پیوندی عمیق و مستقیم با طبیعت زندگی می کرد. از این رو منظر زیستی و منظر آیینی شکل گرفته از آن دوران،...

چکیده: پس از نفوذ و گسترش اسلام در سرزمین ایران، تاریخ ادبیات این سرزمین، هیچ گاه از نشانه- های اظهار ارادت شاعران و ادیبان نسبت به پیامبر گرامی اسلام وائمهی بزرگوار شیعه، بیبهره نبوده است تا جایی که حتی با نگاهی هر چند گذرا به دیوانها و آثار گذشتگان میتوان بر این موضوع صحّه گذاشت در این میان نیز حضور شخصیت مقدس امام رضا )ع( و شهادت و تدفین ایشان در سرزمینِ طوس، آثار شگفت و موثّری در فرهنگ و ...

تحلیل گفتمان روایی با یک رویکرد کل‌گرایانه یکی از شاخه‌های تحلیل گفتمان است. این مقاله سعی دارد محتوای داستان عیناک قدری غادة السمان را در قالب یک پژوهش ساختار محور و با تأکید بر مهمترین مباحث گفتمان روایی مورد اشارة ژرار ژنت نظریه‌پرداز ساختارگرای فرانسوی مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. هدف اصلی در این جستار، بررسی سه عنصر زمان، وجه و لحن به­عنوان تکنیک‌های روایتی و کارکرد آنها در به تصویر کشیدن...

اسطوره های کهن در روند بازآفرینی در دوره های بعدی، ویژگی های اساطیری، شخصیت های خداگونه، خرق عادت و قداست خود را می بازند و در مجموع از آنها داستانی با بن مایه ها و عناصر کهن باقی می ماند. در این پژوهش، کارنامة اردشیر بابکان ـ یکی از این داستان های برجای مانده از اسطوره ـ را بر اساس عناصر داستانی موجود در آن می کاویم و ویژگی های داستانی و روایی آن را مورد توجه قرار می دهیم. این عناصر عبارتند از...

تاریخ بلعمی (از تاریخ‏‏های عمومی عالم) و تاریخ بیهقی (از تاریخ‏‏های خصوصی دورة غزنویان) از شاه‌کارهای تاریخی و ادبی ایران‏‏زمین به ‏شمار می‌روند. به‏ ‏‏رغم پژوهش‏‏های فراوانی که دربارۀ آن‏‏ها انجام شده، از دید تطبیقی و از ابعاد مختلف تاریخی و ادبی، نظیر سبک و اسلوب تاریخ‏‏پردازی، اصول روایت، و زبان، تا کنون کم‏تر بدان‏ها توجه شده است. این دو اثر، که از برجسته‏ترین نمایندگان دورة نخستین تاریخ‏‏ن...

بهارستان جامی در میان آثاری که به تقلید از گلستان سعدی نوشته شده، مقامی شامخ دارد. وجود نمود­های کلامی برجسته در روایت­های جامی، این ظرفیت را ایجاد کرده که بتوان حکایت­های آن را با آرای ساختار­گرایانی چون تزوتان تودوروف در حوزۀ روایت بررسی کرد تا معلوم شود که آیا حکایت­های بهارستان ساختار روایی مناسبی دارند؟ و چه میزان از حکایت­های آن با آرای تودوروف مطابقت دارد؟ تودوروف برای روایت­ها سه نمود ق...

این رساله از دریچه دید یک فرد بومی، به پژوهش ، گردآوری و ارزیابی باورهای نمایشی این خطه پرداخته شده است . در این نگاه سعی شده است روایت زار، سبزه پری، خالو و خرسک ، پنت گراز، بر مبنای آنچه که وجود دارد، در یک تحقیق میدانی بیان شود. ضمن آنکه دیدگاهها و تحقیقاتی که تا به حال نیز در این زمینه صورت گرفته ، از این نگاه به دور نمانده و در یک مطالعه و تحقیق گسترده، یک بار دیگر این آئینها و باورهایی که...