یکی از موارد و مسائلی که در مکاتب گوناگون تاریخ نگاری اسلامی مورد توجه مورخین مختلف قرار گرفته و سعی بر این شده تا وقایع مختلف براساس آن تفسیر شود مسإله قضا و قدر و مشیت الهی است. نخبگان سیاسی و دیوانی و فرمانروایان در تاریخ سلسله های ایران بنا به مصالح سیاسی و حکومتی از این اندیشه حمایت کرده و سعی در گسترش آن در تمامی زوایای زندگی مردم داشتند. نوشته حاضر به بررسی این مسإله در کتاب ((تاریخ جهان...

هویت از سویی نمایندة تفاوت بین خود و دیگری و از سوی دیگر بیان گر تشابه بین افراد یک گروه است. تشابهی که احساس انسجام و هم بستگی را در بین اعضای آن نهاد یا گروه تقویت می کند و باعث پایداری آنان در طی تاریخ می شود. در سراسر تاریخ پر فراز و نشیب ایران، هویت ایرانی از اصلی ترین عوامل ماندگاری و ضامن بقای آن بوده است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی عناصر فرهنگ و هویت ایرانی در تاریخ جهانگشای ج...

برآمدن چنگیزخان و حمله مغولان به بخش وسیعی از آسیا و قسمت‌هایی از اروپا، از مهم‌ترین رویدادهای قرن هفتم هجری به شمار می‌آیند. سرزمین گرجستان، از جمله مناطقی بود که در پی نخستین لشکرکشی‌های مغولان به قفقاز، مورد توجه و تهاجم آنان قرار گرفت. تهاجم و تسلط مغولان بر گرجستان، موجب تحولات سیاسی در عرصه‌های داخلی و خارجی این کشور شد. تضعیف گرجستان در منطقه، تابعیت پادشاهی قدرتمند باگراتیدی از امپراتور...

با وجود اینکه تیمور بنیانگذار حکومت تیموریان پیروزی‌های درخشانی در جبهه‌های نظامی کسب کرد، ولی هرگز در صدد ایجاد مبانی مشروعیت مستقل از مغولان برنیامد.این راهبرد که در عهد جانشینان او نیز ادامه پیدا کرد، سیاست خارجی تیموریان را در روابط با مغولان منفعل نمود.بدین ترتیب آنان در برخورد با شاخه‌های مختلف مغول که در مرزهای شرقی و شمالی آن می‌زیستند، راه مصالحه و کم‌تنشی را پیمودند و هرگز درصدد براند...

با وجود اینکه تیمور بنیانگذار حکومت تیموریان پیروزی های درخشانی در جبهه های نظامی کسب کرد، ولی هرگز در صدد ایجاد مبانی مشروعیت مستقل از مغولان برنیامد.این راهبرد که در عهد جانشینان او نیز ادامه پیدا کرد، سیاست خارجی تیموریان را در روابط با مغولان منفعل نمود.بدین ترتیب آنان در برخورد با شاخه های مختلف مغول که در مرزهای شرقی و شمالی آن می زیستند، راه مصالحه و کم تنشی را پیمودند و هرگز درصدد براند...

دولت غزنوی، یکی از دولت­های مقتدر ترک است و تاریخ بیهقی شرح حال شاهان و سلاطین، نبردها، مصالحه ها، سخن­چینی ها­ و رقابت­های درباری است که در آن زمان نگاشته شده است. در تاریخ بیهقی، مطالب گسترده­ای درباره زنان و جایگاه آنان یافت نمی­شود؛ اما بررسی و پژوهش در مطالب موجود آن کتاب، ما را در یافتن وضعیت زنان در دوره ی غزنویان، به ویژه زنان درباری، یاری می­نماید. تاریخ جهان گشای جوینی نیز از کتاب های...

دولت نزاریان ایران گروهی از اسماعیلیه بودند که در فاصله سالهای 654-483 ه. ق بر بخش اعظمی از مناطق کوهستانی ایران دست یافتند و در این مدت دولت مقتدری را در نواحی کوهستانی ایران بوجود آوردند و در طول حیات سیاسی خود همواره با قدرت هایی چون خوارزمشاهیان، سلاجقه، خلافت عباسی و مغولان روابط دوستانه و گاه خصمانه ای داشتند نزاریان ایران تحت رهبری امامان خود سه دوره تاریخی متفاوت از هم، تعلیم، قیامت و س...

درشرایط نابسامان سلطه هنری و فرهنگی مغولان ، پس از استیلای این قوم برایران و نشر و بسط مبانی هنر قوم فاتح در گوشه و کنار این سرزمین با استفاده از تدبیر سلاطین حاکم بر خطه فارس و مصون مانده این دیار از حمله و هجوم ویرانگر مغولان که در طول تاریخ ایران ، همواره بعنوان مهد هنر و فرهنگ و میعادگاه هنرمندان و اندیشمندان شناخته شده است ، شیراز چونان پایگاهی ارزشمند و دژی مستحکم حافظ ارزش های هنر اصیل و...

مکان یابی آخرین میدانگاه نبرد سلطان محمد خوارزمشاه با مغولانسرانجام زندگی سلطان محمد خوارزمشاه از تلخ‌ترین سرانجام‌های انسان‌هایی است که در سایه قدرت تو خالی و پوشالی به زندگی دنیا دل خوش کرده‌اند. او فرمانروایی است که درصدد ایجاد تمامیت ارضی ایران دورة ساسانی بعد از حکومت‌های محلی ای بود که در طول شش سدة بعد از اسلام بر بخش‌هایی از ایران فرمان می‌راندند. چنین بود که محدوده فرمانروایی او از جنو...