دو نکتۀ اصلی، هدف و شالودۀ مقالۀ حاضر را تشکیل می‌دهد. نخست اینکه به‌زعم بسیاری، استخوان‌بندی اصلی فلسفۀ صدرا، انتولوژیک است و در حوزۀ اپیستمولوژی حرف چندانی برای گفتن ندارد. به نظر می‌رسد برخلاف این عقیدۀ مشهور می‌توان استنتاج‌های عمده‌ای را در حوزۀ معرفت‌شناسی و به‌ویژه بین‌الاذهانیت از فلسفۀ او داشت. دوم نسبت‌شناسی این استنتاج‌ها با مفاهیمی چون زیست‌جهان در پدیدارشناسی هوسرل و هایدگر است. می...

در این نوشتار کاربرد دسته‌ای از مفاهیم در اخلاق باورِ کلیفورد را با کاربرد آنها در اخلاق باور رقیب فکری او، یعنی جیمز مقایسه کرده‌ایم. این مفاهیم شامل توجیه اخلاقی هنجار دلیل، توجیه معرفتی هنجار دلیل، آسان‌باوری، ایده عمل بر اساس احتمالات و پذیرش باورهای بی‌دلیل می‌شود. ادعای ما این است که کلیفورد با وجود اینکه اصل دلیل حداکثری ـ «باور به چیزی با دلایل ناکافی همیشه، همه‌جا و برای همه نادرست است»...

پژوهش‌‌های متداول دوره مدرن، در حوزه‌‌های مختلف علوم انسانی امروزه به جزء لاینفک علم تبدیل شده است. برخی دیدگاه‌‌های انتقادی که توسط متفکرانی همچون هایدگر ارائه شده است به نقد و ارزیابی این نگاه می‌پردازد. در این مقاله نگارنده سعی خواهد کرد ضمن تعریف و بیان ویژگی‌‌های پژوهش مدرن از منظر هیدگر، نقد‌های او را بیان نماید. هایدگر ضمن برشمردن اشکالات بنیادین نظام‌‌های پژوهشی موجود، چاره این مشکلات ر...

بررسی های چندگانه در سطوح و جوانب مختلف مطالعات گونه شناسی دینداری داخلی نشان می دهد که این پژوهش ها فاقد الگویی جامع و منطقی برای گونه شناسی دینداری اند. این فقدان الگو و چارچوب مطالعه از حیث منطق، فرایند و روش مطالعه، تحقیقات پیشین در این زمینه را دچار آشفتگی های عدیده و نقایص جدی ساخته است. احراز این مدعا، مستلزم مرور و نقادی تحقیقات گونه شناسی دینداری به منظور دستیابی به الگویی برای مطالعات...

بسط و توسعه فلسفه سیاسی هگل در بسیاری از جنبه ها حاصل درگیری های نظری او با فیلسوفان پیش از خود است. در این میان، فلسفه سیاسی فیشته و خصوصاً تلقی او از مفهوم حق طبیعی برای هگل از اهمیت بالایی برخوردار است. هگل در مقاله «راه های علمی بررسی حق طبیعی» که در سال 1802 آن را به چاپ رسانده، نقدهایی جدی بر فلسفه سیاسی فیشته وارد آورده است. این مقاله از دو بخش اصلی تشکیل شده است: در بخش نخست به اهم مطالب...

این تحقیق با هدف ارزیابی کیفیت تربیت دینی در دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان قم در پی آن است تا میزان عملکرد تبیینی ، علکرد تحرک درونی ، عملکرد معیار و عملکرد نقادی معلمان و رتبه بندی آنها و نیز ارتباط آنها را با ویزگی های فردی معلمان را تعیین نماید . جامعه آماری در این تحقیق معلمان دینی مرد و زن و همچنین دانش آموزان دختر و پسر در سه پایه مقطع راهنمایی در چهار ناحیه شهری شهرستان...

در بخش پایانی این پژوهش کوتاه،اما ژرف،به بازتاب اندیشه مارکسی بر انسان‌شناسی فرهنگی-سیاسی،بویژه بر آرای لیندها و میلز پرداخته شده است. گفتنی است که این بخش نیز مانند بخشهای پیشین با نقادی اندیشمندان‌ ارزشمند یاد شده توأم است.

در تاریخ اندیشۀ مدرن، دو نقطۀ عطف وجود دارد. اولی، انقلاب فلسفی- معرفتی دکارت است. ظهور و بسط فلسفۀ دکارت، به معنای زوال جهان بینی قرون وسطی، تولد سوژۀ انسانی و تغییرات اساسی در مباحث و موضوعات شاخه های گوناگون علمی بود. فلسفۀ او بر اندیشه های عصر جدید، مانند لیبرالیسم، دموکراسی، حقوق بشر، عقلانیت علمی و قانون گرایی روابط و نهادهای اجتماعی جدید مبتنی بود. برهمین اساس، هنجارها و داوری های اخلاقی...

در فلسفه نئوکانتی ارنست کاسیرر تلاش برجسته ای را در دوران جدید، برای طراحی فلسفۀ اسطوره شناسیبهعنوان جزء مکمل فلسفۀ دین مییابیم. روشن ترین و جدیدترین تلقی او از اسطوره در جلد دوّم فلسفۀ صورنُمادین مطرح شده است . بر این اساس اسطوره همان صورت نُمادین است که یگانگی کلمه با هستی و داّل بامدلول را حفظ می کند. با این همه، اسطوره همچنان خود را در ساختار مهم در حال تکوینی تثبیت می کند وزیربنای دین را با اس...