کتاب‌های متعددی در حوزه‌های تاریخ، جامعه­شناسی و فلسفه علم، تحت عنوان انقلاب علمی وجود دارد. ممکن است گمان برود همان‌گونه­که مورّخان، تاریخ جنگ ویتنام را نوشته‌اند، چیزی به نام انقلابِ علمی وجود دارد که مورّخان آن را ثبت کرده‌اند. در این مقاله نشان داده می­شود که این تصور اولیه را تا آنجا باید تصحیح کرد که پرسید: آیا اساساً می‌توان تاریخی از علم جدید به نگارش درآورد که در آن انقلاب وجود داشته باشد؟...

مورّخان گذشته تاریخ بشر را بررسی کرده و آن را تجزیه‌وتحلیل نموده و در اختیار سیاستمداران قرار می‌دهند. سیاستمداران برای اداره امور مملکت باید در خصوص گذشته تاریخ سرزمین خود و تاریخ جهان و احزاب و گروه‌های سیاسی و دیگر مباحث تاریخی اطلاعاتی داشته باشند. داشتن اطلاعات تاریخی،آن‌ها را راهنمایی می‌کند که برای زمان خود و آینده بهتر تصمیم‌گیری نمایند. گذشته همیشه چراغ راه آیندگان بوده و هست و خواهد بو...

شناخت عمیق روش علمی در گرو شناخت فرانظری علم و نظریه های علمی است. در سایۀ چنین شناختی است که می توان مسیر اصلی پژوهش را شناخت و از کجروی و سرگشتگی اجتناب کرد. این که چه باوری علمی است، چه پیش فرض هایی باعث علمیّت می شوند، هریک از روش های علمی به چه نوع نگرشی به علم وابسته هستند و چه تحلیل هایی با جهت گیری کلی محقق به علم متناسب اند، همه با علم شناسی محقق می شود. مؤلف در نقد حاضر در نظر دارد ضمن...

مقاله حاضر به بحران روش شناسی در علوم سیاسی، تبیین علل آن و اشاراتی به راه های برون رفت از این بحران می پردازد. بحران روش شناسی در علوم سیاسی به چند بخش تقسیم می شود: بحران های ناشی از تشویش در فلسفه علم، بحران های ناشی از فلسفه علوم اجتماعی و مسائلی که خاص علوم سیاسی است. مفاهیم علوم سیاسی هنگام ورود به جوامعی همانند جامعه ما معمولا دچار کژتابی می شوند و این مسأله بحران در روش شناسی علوم سیاسی...

بحث امکان تقلیل ویژگ یها، مفاهیم، توضیحات و رو شهای زیست شناسی به ویژگی ها و مفاهیم و ...علوم بنیادین تر مانند فیزیک و شیمی خیلی زود به ادبیات فلسفه ی علم وارد شد و تا امروز ازموضوعات بحث انگیز به شمار می رود. ابتدا بسیار مختصر به بررسی این نکته می پردازم که از دیدفیلسوفان چه رویکردهایی به موضوع تقلیل ممکن شده است. سپس مفصل تر به این موضوع خواهمپرداخت که کدام یک از این رویکردها در حیطه ی زیست ش...

بی تردید معرفت و خردورزی همراه و همزاد آدمی، بلکه هویت و حقیقت اوست. آدمی از روز نخست به دنبال شناخت جهان و انسان و مبدأ و معاد برآمد و به واکاوی دستگاه فاهمه و ذهن خود نیز پرداخت و تا حدودی به راز و رمز معرفت پی برد. هر چند برای دانش معرفت شناسی پیشینۀ دیرینی در تاریخ دانش به عنوان شاخه ای مستقل از فلسفه دیده نمی شود؛ اما امروزه معرفت شناسی یا نظریه معرفت به عنوان شاخه ای مستقل از فلسفه رواج د...

موسی رجب اف از خادمان بزرگ حزب کمونیست و ملت تاجیک و ازجمله شخصیت هایی است که در ساختار حیات اجتماعی تاجیکستان و به خصوص در عرصه علم و فرهنگ آن سهمی بسزا داشته است. در این مقاله نگارنده پس از بیان شرح حال استاد، به معرفی و تبیین آثار او پرداخته است. رجب اف در طول عمر خود در تشکیلات گوناگون حزب کمونیست و دولت آن روز تاجیکان، تاجیکستان شوروی، به ویژه در مؤسسه های علمی و آموزگاری جمهوری، به عنوان ...

در عصر حاضر تأمل در ارتباط علم و تکنولوژی امری ضروری است که باید از دل گفتگوی میان فلسفه علم و فلسفه تکنولوژی حاصل آید. این گفتگو به دلیل موانعی که بر سر راه آن وجود داشته، هنوز در نگرفته است. مدعای این مقاله آن است که سه مانع اصلی در راه این گفتگو وجود دارد: تفاوت در سطح‌بندی پرسش‌های فلسفه علم و فلسفه تکنولوژی (یکی معرفت‌شناختی و دیگری هستی‌شناختی)، تفاوت در تعابیر (یکی به مثابه اپیستمه و دیگ...

هژمونی آموزه های علمی سیاسی مدرنیستی وفرامدرنیستی غربی پارادایم غالب علمی وآموزشی سیاسی دانشگاه ها وحتی تدریجاً مراکز علمی، آموزشی وپژوهشی حوزوی را در می نوردد. بحرانی بودن وبحران زایی دانش سیاسی جدید، از سویی، پیشینه وپشتوانه مدنی ایرانی واسلامی، از سوی دیگر ونیز هوشمندی، نوگرایی وباورمندی نیروها ونهادهای ایران اسلامی، تجدید یا تأسیس دانش سیاسی را ایجاب می کنند. اصلاح ساختار سیاسی وعلمی کشور هم...

چکیده مقاله حاضر دو هدف عمده را تعقیب می کند. اول ارایه یک معرفی مختصر و سهل الوصول از آن شاخه هایی از قلمرو علم پژوهی که شناخت وجوه متنوع پدیدار پیچیده علم و مدیریت عالمانه آن را ممکن می سازند. در وهله دوم بر مفهوم اصالت علمی متمرکز می گردد و تلاش می کند، با توجه بر چارچوب های مفهومی فراهم آمده در مرحله پیشین، به ارایه تحلیلی از اصالت در تولیدات علمی و عوامل مؤثر بر کم و کیف آن بپردازد. هم چن...