وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه‌برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل‌های زبان‌شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به‌شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه‌گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول‌های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

فرایند انضمام اسم، یکی از زایاترین شیوه‌های واژه‌سازی در زبان‌ها، به‌ویژه در زبان فارسی است. این فرایند بر مبنای انضمام (پیوند) یک هستة اسمی (عمدتاً موضوع درونی فعل) به هستة فعل واژگانی شکل می‌گیرد و  برون‌داد آن یک فعل انضمامی عمدتاً لازم (و بعضاً متعدی) است که ساختار موضوعی‌اش در درون فعل مرکب ارضا شده است. این برون‌داد، خود می‌تواند پایه‌ای برای اشتقاق‌های دیگر باشد. معمولاً فرایند انضمام اسم را...

در زبان فارسی نوعی خاصی از افعال شبه معین وجود دارد که همیشه با یک ضمیر همراه اند، گویا ادامۀ این افعال امروزه به شکل های غیرشخصی به کار می رود. این افعال در زبان فارسی کمتر شناخته شده هستند، شناخت این افعال به شناخت زبان فارسی کمک فراوانی می کند. در این تحقیق سعی شده است که در نگاه اول فعل شبه معین از دیدگاه دستوریان معرفی شود، و در ادامه نوعی فعل شبه معین به نام شبه معین ضمیری در زبان فارسی م...

فعل فارسی به عنوان نوعی از انواع کلمه پدیده ای صرفی است و ناگزیر میتواند ساخت درونی داشته باشد‘اعم از ساخت اشتقاقی و ساخت تصریفی. ساخت اشتقاقی فعل در فارسی بسیار محدود است و درآن تنها پنج الگوی ساختاری یافت میشود: الگوهای ساختاری ساده‘پیشوندی‘مرکب‘گروهواژی وناگذر.از این پنج الگو‘دوتای اول که سرشت صرفی دارند نازا هستند و سه تای دوم که سرشت نحوی دارند زایا مانده اند. این است که اشتقاق فعل در فارس...

رفتار مجرمانه قتل غالباً به صورت فعل است اما در اینکه آیا می توان ترک فعل را عمل کشنده و تارک را قاتل به شمار آورد، اختلاف نظر است و منشأ اختلاف این است که آیا می توان میان ترک فعل و مرگ رابطه علیّت برقرار دانست یا خیر. گرچه برخی دانشمندان با این استدلال که «ترک فعل امری عدمی است و امر عدمی نمی تواند منشأ امری وجودی همچون مرگ و تلف عضو شود»، تارک را قاتل نمی دانند، اما به نظر می رسد این نگاه فلسف...

فعل فارسی به عنوان نوعی از انواع کلمه پدیده ای صرفی است و ناگزیر میتواند ساخت درونی داشته باشد‘اعم از ساخت اشتقاقی و ساخت تصریفی. ساخت اشتقاقی فعل در فارسی بسیار محدود است و درآن تنها پنج الگوی ساختاری یافت میشود: الگوهای ساختاری ساده‘پیشوندی‘مرکب‘گروهواژی وناگذر.از این پنج الگو‘دوتای اول که سرشت صرفی دارند نازا هستند و سه تای دوم که سرشت نحوی دارند زایا مانده اند. این است که اشتقاق فعل در فارس...

برخی محققان «بیکاری غیرارادی» را از طریق نظریه «دستمزد کارا» تبیین می‌کنند. این مقاله پیامدهای ادواری نظریه دستمزد کارایی را در شرایط تغییر تلاش کارگران در چارچوب مدل ادوار تجاری واقعی پویا با استفاده از داده‌‌های سالیانه 1345-93 ارزیابی می‌کند. معادلات با استفاده از رهیافت اُهلیگ (1999) به ‌صورت یک الگوی فضا‌- حالت در محیط برنامه‌نویسی «Matlab» برآورد شد. نتایج نشان می‌دهد افزایش تغییر‌پذیری تل...

در این مطالعه، روند ژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین ایران، با استفاده از داده های مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشور مربوط به گاوهای زایش اول بین سال های 1370 الی 1385 برآورد شد. جهت بررسی برخی عوامل موثر بر تغییرات روند ژنتیکی از داده های 18 واحد گاوداری دارای رکوردهای مورد نظر استفاده شد. اجزاء ماتریس (کو)واریانس و پارامترهای ژنتیکی با استفاده از تجزیه همزمان پنج صفتی و الگوریتم ...

در تبیین نسبت میان اختیار انسان با ضرورت علّی فعل اختیاری، دو دیدگاه کلی وجود دارد: «سازگارگرایی» که به سازگاری این دو باور دارد و «ناسازگارگرایی» که اختیاری بودن فعل را با ضرورت علّی آن ناسازگار می داند. علامه طباطبایی در مقام بسط یکی از نظریات سازگارگرایانه، با توسل به «امکان بالقیاس» فعل اختیاری در مقایسه با فاعل آن، می کوشد از سازگارگرایی دفاع کند. در این نظریه، فعل انسان نسبت به هریک از جزء ...