اصول حاکم بر شهرهای اسلامی –ایرانی درگذشته‌ی قبل از مدرنیسم حکایت از وجود وحدتی جامع بانظم سلسله‌مراتبی بین اجزا و عناصر از جزء به‌کل و یا بالعکس است. سیر حرکت از درون خانه (حریم خصوصی) تا مرکز محله (فضای نیمه عمومی) و سپس تا مرکز شهر (فضای عمومی) و یا از مرکز شهر تا درون خانه و آغاز سلسله‌مراتبی دیگر و ساخت فضایی و ساختار کالبدی متناسب باکرامت وجودی انسان و در جهت تقویت خانواده و تعاملات اجتما...

با توجه به گسترش ابعاد گوناگون ارتباطات انسانی و تاثیرات آن بر اهداف توسعه شهری نقش پل ها به عنوان بخشی از کالبد شهر امروزی شکلی فراتر از ارتباط کالبدی صرف به خود گرفته و با توجه به نیاز پیوندهای اجتماعی، خلق خاطره ذهنی، هویت معنوی و کارکرد پویا برای پایداری شهرها، لزوم تعریف مفهوم و چارچوبی مناسب جهت دست یابی به اهداف ونیازهای ذکر شده اهمیت یافته است. بنابراین مفهوم پل- فضا که در گذشته جایگاه ...

محله به عنوان سکونت گاهی اجتماعی محل استقرار شهرنشینان بوده است. این واحد اجتماعی که رکن جامعه ایرانی ـ اسلامی و برآیند ترکیب این دو جامعه محسوب می­شد، ساختار کالبدی شهرهای ایران باستان را در قالبی متفاوت در ایران اسلامی به نمایش گذاشت. عوامل متعدد سیاسی ـ اداری، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی موجب شکل­گیری فضای کالبدی محله در شهر شده که از این میان، عوامل اجتماعی و فرهنگی به واسطه ارتباط مستقیم با...

فضای شهری ترکیبی ست از روابط اجتماعی در کالبدی از شهر که در بستری معنایی، پاسخگوی نیازهای شهروندان یک شهر است. این محیط ،مکانی است برای جریان یافتن زندگی اجتماعی افراد و بسترساز تعاملات اجتماعی شهروندان یک شهر است. اما آنچه هم اکنون در شهرها قابل مشاهده است دیگر هیچ شباهتی به معنای واقعی فضای شهری ندارد و رفته رفته از بعد معنایی و اجتماعی آن کاسته شده و تنها کالبد از آن باقی مانده است. با توجه ...

فضای شهری همواره بستری برای تجلی الگوی رفتاری و میانکنش های ناشی از فعالیت های انسانی و اجتماعی است. رابطه انسان و فضا در محیط و مقیاس های متفاوتی تبلور یافته و در ارتباط با سیر تحول جامعه و شهر گسترش می یابند. ما بعنوان یک فرد درباره فضای کالبدی و اجتماعی پیرامون خود چه می دانیم؟ باز خورد ادراکی مردم از محیط و فضای اطرافشان چگونه است؟ و آیا امروزه مناظر و فضاهای شهری در تمام ابعاد بعنوان محیط ...

اگرچه عوامل بسیاری چون خصوصیات فردی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی افراد جامعه بر میزان ترس آنان از جرم، جرایم شهری و احساس امنیت آنان موثر است ولی به طور کلی می توان دو رویکرد متفاوت در ارتباط بین امنیت در شهر و محیط کالبدی متصور شد. اول اینکه محیط فیزیکی چگونه می تواند پتانسیل های ارتکاب به جرم را افزایش دهد و دوم اینکه این محیط چگونه می تواند بستر ساز احساس امنیت افراد باشد. لذا در تحقیق حاضر ا...

پژوهش حاضر کوشش می نماید با استفاده از آرای نظریه پردازان جامعه شناس و طراحان شهری به بررسی تاثیر فضای شهری بر شادمانی ساکنان شهر بپردازد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش پیمایش، پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش و جامعه آماری، ساکنان بالای 18 سال منطقه 3، 12 و 17 تهران می باشد. فضای شهری در این مطالعه در دو بعد فرم و محتوا مورد توجه قرار گرفت. بر طبق نتایج بدست آمده، پاسخگویان میزان عناصر کال...

در حرفه طراحی شهری یکی از مهمترین عوامل ارتقای کیفی و افزایش مطلوبیت فضاهای شهری، رونق فعالیت‌های جاری آنهاست. اما در ایران علی‌رغم مطالعات گذشته متخصصان، تاکنون بررسی کم و کیف فعالیت‌ها به‌عنوان عاملی تأثیرگذار بر طراحی فضا صورت نگرفته است. از مهمترین فضاهای شهری تهران به‌لحاظ شکل‌گیری فعالیت‌های متنوع اجتماعی و فرهنگی میدانچه تئاتر شهر است که در این مقاله از نظر میزان انجام فعالیت‌ها مورد برر...

حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می­دهد، به­طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می­شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی باخصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می­گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می­شود، از مفاهیم فرهنگی موردنظ...

زندگی شهری یکی از نشانه‌های بارز نفوذ مدرنیته به زندگی جوامع بشری است و تعلق‌داشتن به جمع و حضور در فضاهای اجتماعی یکی از نیازهای زندگی انسان امروز است. در جوامع گوناگون، استفاده از فضاهای عمومی شهر برای افراد جامعه برحسبِ متغیّرهایی چون سن، جنس، گروه‌های اجتماعی، اقلیت‌های قومی و نژادی و ... متفاوت است و این عوامل بر میزان و نحوة حضور در فضاهای عمومی شهر تأثیر می‌گذارند. به‌طورکلی، هدف از بررسی ...